Ο Ευαγγελισμός της Θεοτόκου είναι το μυστήριο της σάρκωσης του Λόγου. Τα Χριστούγεννα είναι η φανέρωση αυτού του μυστηριου.

Όπως λέει ο Παύλος ‘’ Θεός εφανερώθειεν σαρκί, όφθει αγγέλοις, εκηρύχθει εν έθνεσι, επιστεύθει εν κόσμω ‘’.

Η γέννηση του Χριστού δεν είναι σαν την δική μας γέννηση. Ο Κύριος δεν μπαίνει στο χρόνο από το μηδέν, από την ανυπαρξία, από το μη ων στο ων.

Η γέννησή του δεν είναι αρχή της ζωής Του που μέρα με τη μέρα αδιάκοπα αυξάνει.

Αλλά είναι για Εκείνον ένας περιορισμός της πληρότητας που ήταν δική Του πριν ακόμη να υπάρχουν οι άγγελοι και το σύμπαν.

Κατείχε την αιωνιότητα και την δόξα μαζί με τον Πατέρα και το Πανάγιο Πνεύμα ‘’ προ πάντων των αιώνων ‘’.

Όμως τώρα μπαίνει στον κόσμο μας μέσα στη δημιουργία Του στον χωροχρόνο μας.

Μέσα εκεί που ο άνθρωπος έφερε την αμαρτία , τον πόνο, τα βάσανα, την αρρώστια, τον θάνατο.

Η γέννηση του Χριστού δεν είναι αρχή της ζωής Του αλλά αρχή του θανάτου του.

Δέχεται ως ακτιβιστής να μπει στον χώρο του θανάτου και όχι να βλέπει από μακριά πεθαίνουμε.

Η πρώτη μέρα της ζωής Του στη Γη είναι και η πρώτη μέρα της πορείας του προς την σταύρωση.

Ταπεινός και ευτελής ο τρόπος της γέννησης, σύμβολο καταισχύνης ο τρόπος του θανάτου Του.

Αυτή η κένωση Του φανερώνεται και στο γεγονός της Γέννησης η οποία θεωρουμένη μέσα από το πρίσμα της κοσμοαυτοκράτηρας Ρώμης είναι όχι μόνο ένα συμβάν αμελητέο, αλλά ουσιαστικά ανύπαρκτο.

Αυτό όμως το γεγονός είναι που φέρνει αλλαγή στη ζωή μας, φέρνει τον αγιασμό και την αθανασία.

Ο σαρκωθείς Λόγος του Θεού αφθαρτοποιεί την ίδια του την σάρκα την ανθρώπινη φύση Του και την κάνει αθάνατη.

Όμως θεληματικά πεθαίνει για να καταργήσει τον θάνατο και τον κάνει ύπνο.

Με την γέννησή Του γίνεται άνθρωπος και μας αποκαλύπτει μας φανερώνει την πραγματική ανθρωπιά για την οποία μας δημιούργησε.

Αυτή που έχει την ύπαρξη της στην ζωή που δεν χωρίζεται από τον Θεό και δεν καταστρέφεται από τον βιολογικό θάνατο.

Γινόμενος ο Χριστός σαν ένας από εμάς αμέσως συμμετέχει βιωματικά στον πόνο, στην εγκατάλειψη παίρνοντας στους ώμους του το βάρος που μας συνθλίβει.

Δέχεται τους περιορισμούς της φύσεώς μας που είναι ασφαλώς ξένοι στην ένδοξη ανθρώπινη φύση Του.

Δηλαδή σηκώνει την κούραση, τον πόνο, την πείνα, την δίψα και ακόμη την πιθανότητα του θανάτου.

Όταν δε έρχεται η ώρα που Εκείνος διαλέγει πεθαίνει στο Σταυρό σαν εμάς.

Με την Γέννηση του μας δίνει την δυνατότητα στη διάρκεια αυτής της παροδικής ζωής να τον γνωρίσουμε, να δημιουργήσουμε μια κοινή ζωή μαζί του.

Έτσι ώστε ο θάνατος να μην σημαίνει πια ήττα αλλά πληρότητα ζωής όπως ο Παύλος μας λέει ‘’εμοί το ζήν Χριστός και το αποθανείν κέρδος’’.

Τα Χριστούγεννα είναι η νοηματοδότηση της ζωής, η απάντηση στη μεταφυσική αγωνία, η ψηλαφητή ελπίδα της μετά θάνατο ζωής.

Ο Χριστός δεν ήλθε να διδάξει την αγάπη ως βελτίωση των εφήμερων κοινωνικών σχέσεων μας κάτι που διδάσκουν και οι πρόσκοποι.

Αλλά να φωτίσει το σκοτάδι του θανάτου, να μας βγάλει από την νευτώνεια φυσική διάσταση του σύμπαντος, να φέρει την αγάπη ως κοινωνία με την όντος ζωή, μαζί Του.

Πιο μυστικό κρύβουν τα Χριστούγεννα και πιά δυνατότητα μας δίνουν για κάτι το νέο.

Αν το αδύναμο βρέφος στη φάτνη της Βηθλεέμ δεν είναι μια παραμυθένια γραφικότητα, εάν είναι ο Θεός που έγινε άνθρωπος.

Εάν εκεί μπορεί να γνωρίσω τον Θεό Νυμφίο και όχι τον Θεό χωροφύλακα του ανθρώπου.

Τότε μπορώ να ακούσω και να ξεχωρίσω με το αυτί μου ‘’ήχο καθαρό εορταζώντων ‘’.

Αν το βρέφος που κλαψουρίζει στη φάτνη είναι Θεός τότε ο άκτιστος μπορεί να υπάρχει με τον τρόπο του άκτιστου.

Σηκώνεται το ‘’μεσότοιχο του φραγμού ‘’ ανάμεσα στο πεπερασμένο, στο εγκλωβισμένο στη φθορά και στο αιώνιο και αθάνατο.

Ο Θεός υπάρχει με τον τρόπο του ανθρώπου για να μπορεί ο άνθρωπος να υπάρχει με τον τρόπο του Θεού.

Να γίνει όπως πολύ ρεαλιστικά λεει ο Πέτρος ‘’ κοινονός θείας φύσεως’’

Ο Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς έδωσε μαχες με τους Παπικούς ότι το πρόσωπο υποστασιάζει ( κάνει πραγματικότητα ) την φύση και όχι η φύση το πρόσωπο.

Ο Θεός ελεύθερος από κάθε περιορισμό της ουσίας η της φυσης του υποστασιάζει στο πρόσωπο του ( στο πρόσωπο του Χριστού ).

Όχι μόνο το δικό του είναι αλλά και το είναι του ανθρώπου, ώστε ο άνθρωπος να μπορεί να υπάρχει με τον τρόπο του ακτίστου, να νικήσει τον θάνατο.

Αυτή είναι η καλη αγγελία των Χριστουγένων.

Χριστούγεννα ο Θεός παρεμβαίνει στο χρόνο για να λυτρώσει τον άνθρωπο από τον χρόνο.

Η γέννηση του Χριστού γίνεται μέσα στο χρόνο αλλά συνάμα αναιρεί τη συνέχεια του χρόνου.

Παρεμβάλλει στο χρόνο την αιωνιότητα της υπαρκτής κοινωνίας ανθρώπου και Θεού.

Ο άνθρωπος πέρα από κάθε περιορισμό χρόνου, χώρου και φυσικής φθοράς, ενώνεται με τον Θεό.

Η ένωση αυτή δεν μπορεί να διαρραγεί ποτέ πια γιατί γεννήθηκε ο Θεάνθρωπος, η πραγμάτωση της αθανασίας είναι γεγονός αναμφισβήτητο.

Η γέννησης του Χριστού είναι πάντοτε μυστήριο ξένο και παράδοξο είναι η παρέμβαση στο χωρόχρονο του Θεού για να ελευθερώσει τον άνθρωπο από αυτόν.

Όμως ο Χριστός του εμπορικού διάκοσμου όπως γιορτάζεται σήμερα είναι ένας ακίνδυνος Χριστός.

Της διακίνησης των καταναλωτικών αγαθών, της ευζωίας, της καταναλωτικής ζωής, ενός απλού ρομαντισμού, ο λογοκριμένος Χρήστος των Ευαγγελίων και της Εκκλησίας.

Έχει αφαιρεθεί από την γιορτή κάθε στοιχείο που θα μπορούσε να αφυπνίσει τον υπνωτισμένο από την κατανάλωση άνθρωπο.

Όσοι αγαπάμε αυτόν τον επικίνδυνο Χριστό εμείς το μικρό ποίμνιο, οι μάρτυρες της ορθοδοξίας και μόνον θα δούμε που εγεννήθει ο Χρήστος.

Η καλύτερη Θεολογική ομιλία για τη γέννηση του Χριστού δεν είναι δυνατόν να μεταγγίσει την αλήθεια για την σάρωση.

Αυτή που δίνει μέσα από την Εκκλησία η νηστεία των σαράντα ημερών πριν από τα Χριστούγεννα ή ένα σαρανταλείτουργο αγρυπνιών.

Την γεύση της αιωνιότητας την προσεγγίζουν οι χριστιανοί μέσα στον λειτουργικό χρόνο της Εκκλησίας.

Με την μετοχή τους στο Σώμα του Χριστού το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον γίνεται αμεσότητα.

Στην Ευχαριστία είμαστε όλοι παρόντες μαζί ζώντες, τεθνεώτες, Άγιοι, Προφήτες, Μάρτυρες, Ομολογητές, Απόστολοι.

Μαζί με εμάς τους σημερινούς τελώνες, ληστές και πόρνες,όλοι ενωμένοι στο αιώνιο σώμα Του, με την αμεσότητα της προσωπικής σχέσης μαζί του.

Εκείνος δεν μας εγκαταλείπει ποτέ. Η σχέση μαζί Του είναι αιώνια γιατί και Αυτός είναι αιώνιος.

Η αιωνιότητα δεν μετράτε με το κύλισμα του χρόνου αλλά με την διάρκεια τής σχέσης με το άχρονο.

Στην νέα κτήση δεν θα έχουμε εναλλαγή ημέρας και νύκτας, μηνών και ετών, δεν θα μετράτε ο χρόνος με ημερομηνίες.

Τα πάντα θα είναι ημέρα και φώς και κοινωνία Χριστού.

Στους ερωτευμένους δεν μετρά ο χρόνος όσο τους ενώνει η αγάπη.

Χωρίς τον Θεό ο άνθρωπος γίνεται ένα αντικείμενο μετρήσιμο στο χρόνο και υπόδουλο στο χώρο.

Γίνετε απόλυτα καταναλωτικός γίνετε οκτάωρο, ετήσιο εισόδημα, συντάξιμα χρόνια, γίνεται τελικά δύο ημερομηνίες γέννησης και θανάτου.

Το βρέφος της φάτνης είναι ο Θεός των όλων, ο άκτιστος υπάρχει και με τον τρόπο του κτιστού, πανηγυρίσατε.

Ο κόσμος δεν πιστεύει στην υιοθεσία, στην αθανασία, στην αιώνια ζωή που έφερε ο Χρήστος γιατί θα πρέπει πρώτα να συμφιλιωθεί με την Εκκλησία το σπίτι Του, το σπίτι της Μητέρας Του και των φίλων Του.

Κανείς δεν μπορεί να πεί ότι τα βρήκε με τον Χριστό εάν παραθεωρεί το σπίτι Του.

Ο Παύλος τυφλωμένος από την λάμψη στο δρόμο προς την Δαμασκό αντιλέγει στο λόγο του Χριστού ‘’ τι με διώκεις ‘’.

Ό τι πηγαίνει να διώξει την κοινότητα κάποιων περιέργων ΟΧΙ ΕΚΕΙΝΟΝ, ο Χριστός του λέει ΕΜΕΝΑ διώκεις Παύλε.

Δηλαδή η κοινότητα των χριστιανών είναι ΕΚΕΙΝΟΣ.

Ο Δημιουργός έγινε άνθρωπος μια ιστορική ύπαρξη σπαργανώθηκε σαν βρέφος στη φάτνη, βαπτίζετε στον Ιορδάνη, άρα ο άνθρωπος αυτός ο φτωχός, ο πλανήτης μπορεί να υπάρξει με τον τρόπον της όντως ζωής.

Αυτό είναι το μήνυμα της γέννησης Του. Χωρίς την γεύση ότι η ζωή νικάει τον θάνατο δεν έχουμε αντικείμενο να γιορτάσουμε.

Πρέπει να νιώσουμε με την μετοχή μας στην Εκκλησία ότι η αιώνια ζωή είναι μία ψηλαφητή και ακαταμάχητη βεβαιότητα.

Οι λιγοστοί γιορτάζουν Χριστούγεννα σήμερα, οι πολλοί έχουν απλά μια αργία, δεν καταλαβαίνουν γιορτή. Οι ψυχές μένουν μακριά από το θαύμα.

Η γνώση ότι η ζωή ντύθηκε φθαρτή σάρκα για να νικήσει τον θάνατο, το γιορτινό αυτό σκίρτημα που κάνουν τα Χριστούγεννα Μητρόπολη χαράς είναι προνόμιο των λίγων.

Στην στον σημερινό αιώνα, στην εποχή μας ίσως για πρώτη φορά το πρόβλημα μας δεν είναι η ανυπαρξία ή όχι του Θεού, το πρόβλημα είναι η ανυπαρξία του ανθρώπου .

Δεν μπορείς να υπάρχεις χωρίς υπαρξιακά ερωτήματα, δεν μπορείς να υπάρχεις όταν δεν σε απασχολεί το γεγονός γιατί ήρθες στον κόσμο, γιατί φτιάχθηκε το σύμπαν.

Τι είναι η ζωή και ο θάνατος, πια είναι η αλήθεια του ανθρώπου, μόνον το κορμί του, εξαντλείται ο άνθρωπος μόνο με την παρουσία του στη Γη ???

Για τον σημερινό όμως άνθρωπο το νόημα της ζωής και του θανάτου πρέπει να λησμονηθεί γιατί ταράζει την αμερημνησιά της καταναλωτικής ευζωίας.

Οι λέξεις παιδίον νέον, Θεός ειρήνης, Θεός ισχυρός, συ Θεός μόνος, αρχίζουν να μπερδεύουν την γλώσσα, να δημιουργούν τραυλισμό, αμηχανία.

Οι έμπειροι γιορτάζουν τα Χριστούγεννα γιατί ξέρουν να ακούν, γιατί μπορούν και αφουγκράζονται τον Χριστό να τους βεβαιώνει ότι τους αγαπά παραφορά

Ότι σέβεται την ελευθερία τους γνωρίζει την τραγωδία των συνεπειών της ελευθερίας και της σάρκας που έχουν, αλλά η άκρα αγάπη Του, η άβυσσος του ελέους Του τα ξεπερνά όλα.

Ο απρόσιτος ο ακατανόητος Θεός από ξεχείλισμα της αγάπης του έγινε άνθρωπος, βρέφος αδύναμο μέσα στη φάτνη των αλόγων.

Χρειάστηκε οξυγόνου για να ζήσει, έμεινε ο φωτοδότης, εννέα μήνες μέσα στο σκοτάδι της κοιλίας της μητέρας του από άκρα ταπείνωση.

Από την πρώτη στιγμή ‘’καί σύν τῆ ασωμάτῳ φωνή ‘’ ο Χριστός μορφώθηκε στην κοιλία της Θεοτόκου εννέα μηνών βρέφος,‘’ σωματούμενόν σε θεωρῶν Κύριε ‘’.

Ουρανοί αγαλιάσθε σκιρτήσαται τα όροι Χριστού γεννηθέντος.

Ο Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς εξηγεί γιατί διάλεξε αυτό τον τρόπο να μας σώσει.

Μπορούσε οπωσδήποτε ο προαιώνιος, ο απεριόριστος και Παντοκράτορας Λόγος,

Ο παντοδύναμος υιός του Θεού και χωρίς να περιβληθεί ο ίδιος την ανθρώπινη φύση να απαλλάξει τους ανθρώπους από την υποτέλεια στο θάνατο και την υποδούλωση στο διάβολο.

Όλα υπακούουν στις εντολές του και το καθετί εξαρτάται από την θεϊκή εξουσία Του.

Επειδή όμως, η υποταγή στο διάβολο και η παράδοση στο θάνατο έγινε σαν δίκαιη συνέπεια, έπρεπε και η επάνοδος του ανθρώπινου γένους στην ελευθερία και τη ζωή να συντελεστεί από τον Θεό πάλι ως δίκαιη συνέπεια.

Ο Θεός λοιπόν θεώρησε ότι προείχε να νικηθεί πρώτα ο διάβολος με τη δικαιοσύνη, με την οποία έχει ανοιχτή διαμάχη και κατόπιν να νικηθεί με την θεϊκή υπεροχή, δηλαδή με την Ανάσταση και την μέλλουσα κρίση.

Γιατί αυτή είναι η σωστή σειρά, να προηγείται η δικαιοσύνη από την δύναμη.

Αυτό ταιριάζει αληθινά στην αγαθή διακυβέρνηση του κόσμου και όχι στην καταπιεστική επιβολή.

Και όπως ο διάβολος ο παμπάλαιος φονιάς του ανθρώπου, ξεσηκώθηκε εναντίον μας από φθόνο και μισός.

Έτσι και ο ζωοδότης μπήκε στη μάχη με το μέρος μας από άπειρη αγαθότητα και αγάπη για τον άνθρωπο.

Και όπως εκείνος χωρίς να του έχει δοθεί το δικαίωμα έβαλε σκοπό να καταστρέψει το πλάσμα του θεού.

Έτσι και ο πλάστης, έχοντας αντίθετα, κάθε δικαίωμα, αποφάσισε να σώσει το δημιούργημα του.

Και όπως εκείνος πέτυχε με την αδικία και την δολιότητα να καταγάγει νίκη και να γκρεμίσει τον άνθρωπο από το θεοδώρητο αξίωμα του.

Έτσι και ο ελευθερωτής με δικαιοσύνη και σοφό σχέδιο επέφερε την πανωλεθρία του αρχηγού της κακίας και την ανακαίνιση του ανθρώπου.

Ακόμη έπρεπε ο διάβολος που τότε νίκησε τον άνθρωπο, να νικηθεί από τη νικημένη ανθρώπινη φύση και να κατατροπωθεί αυτός που με τόση πανουργία παγίδεψε τον άνθρωπο.

Για τον λόγο αυτό χρειαζόταν απαραίτητα να υπάρξει ένας άνθρωπος αναμάρτητους.

Μονάχα όμως ο Θεός και κανένας άλλος δεν μπορεί να είναι αναμάρτητος.

Γι΄ αυτό ο μόνος αναμάρτητος Υιός και Λόγος του Θεού γίνεται γιός ανθρώπου.

Χωρίς βέβαια να αλλάζει τίποτε ως προς την θεότητα του, μένοντας, όμως ακηλίδωτος ως προς την ανθρώπινη του ιδιότητα.

Αυτό ήταν το σχέδιο του Θεού.

Ένα από τα μυστήρια κραυγή του μεγάλου μυστηρίου της θείας οικονομίας που κρύφθηκαν από τον διάβολο ήταν και η γέννηση του Χριστού.

Ο διάβολος δεν είδε ποτέ την γέννηση Του, δεν είδε το σπήλαιο, τους Αγγέλους που δοξολογούσαν, τους βοσκούς που προσκυνούσαν.

Παρ΄ όλη την κοσμοχαλασιά δεν κατάλαβε τίποτε.

‘’ Λαθών ἐτέχθης ὑπό το σπήλαιον’’ κρυφά ‘’ Χριστός ὁ Θεός δυνάμεις λαθών, ὅσας ὑπερκοσμίους, ὅσας ἐν γῃ καί ἐνανθρωπήσας ανεκτήσατο ἡμᾶς ὅτι δεδόξασταισε’’.

Γιατί λαθόν, γιατί κρυφά, φοβόταν κάποιον η κάτι ο Κύριος, όχι βέβαια, αλλά έπρεπε να μην γνωρίζει ο ανθρωποκτόνος ότι γεννήθηκε η ευδοκία του Πατρός.

Οι Άγγελοι υμνούσαν, η Εκκλησία καυχάται.

Δόξα εν υψίστοις Θεό και επί γης ειρήνη εν ανθρώποις ευδοκία.

Οι δασκαλεμένοι από τον σατανά άνθρωποι, οι συκοφάντες, οι κακόβουλοι άνθρωποι κατηγορούν ότι αστόχησε ο Χρήστος.

Η Εκκλησία δεν εκπλήρωσε τον σκοπό της, δεν σταμάτησαν οι πόλεμοι, δεν έγινε η παγκόσμια ειρήνη, έμεινε κενός ο ύμνος των αγγέλων.

Όμως ο ύμνος των αγγέλων, δεν ήταν μια ευχή για ειρήνη, για μη πόλεμο.

Ήταν ή κατάθεση μιας πραγματικότητας ότι δηλαδή γεννήθηκε στη γη ο άρχων της ειρήνης η δόξα της ειρήνης.

Η ειρήνη που γεννήθηκε στη Βηθλεέμ δίνει την δυνατότητα όταν υπάρχει διάθεση να υπάρχει και ειρήνη ελεύθερα, απλά και όχι με βία και στανικά, σε ζεσταίνει, σε γαληνεύει, σε ξεκουράζει σε προστατεύει.

Όταν όμως δεν θέλει ο άνθρωπος την ειρήνη δεν φταίει η Εκκλησία για το κατάντημα του κόσμου.

Η Εκκλησία είναι η αγκαλιά, δεν είναι το χατζάρι για να επιβάλει τα πράγματα, να συνετίσει με την βία τον άνθρωπο.

‘’ ἐν΄ ἀνθρώποις εὐδοκία ‘’. Άλλο ένα προαιώνιο μυστικό αποκαλύπτεται από τους αγγέλους.

Η ευδοκία του Πατρός ήταν η δημιουργία Του να είναι αιώνια, χωρίς φθορά, χωρίς θάνατο και ο άνθρωπος Θεός κατά χάρη.

Η θέωση του ανθρώπου όμως δεν μπορούσε με τίποτε να γίνει εάν ο ίδιος ο Θεός δεν γινόταν άνθρωπος για να συγκεράσει ανθρωπότητα και θεότητα να μεταδώσει ‘’θεία φύτλη ‘’.

Η ευδοκία του Πατρός για την γέννηση του Χριστού ήταν απρουπόθητη πρό πάντων των αιώνων.

Ήταν το απ΄ αιώνος απόκρυφο και αγγέλοις άγνωστο μυστήριο. Ο Κύριος θα εσαρκούτο είτε έπεφτε είτε όχι ο Αδάμ.

Αθανάσιος Κατσίκης

αρχιτέκτων

Το Μέγα Δείπνο.

Ὁ Κύριος είναι προσκεκλημένος σε δείπνο στο σπίτι κάποιου άρχοντα των Φαρισαίων.

Ἡ συζήτηση που γίνεται εκεί αφορά τις πρωτοκαθεδρίες πού επεδίωκαν να έχουν πάντα οι Φαρισαίοι.

Τότε κάποιος από τους συνδαιτυμόνες του δείπνου την ώρα της συζήτησης αναφωνεί.

‘’ μακάριος οποίος φάει άρτο στη Βασιλεία του Θεού’’.

Αυτός ὁ μακαρισμός γίνεται γιατί οι φαρισαίοι είχαν την αυτάρεσκη βεβαιότητα ότι αυτοί φυσικά θα είναι στο εσχατολογικό τραπέζι.

Σ΄ αυτό βέβαια δεν μπορούν και δεν είναι δυνατόν να βρίσκονται μαζί τους και οι ανάξιοι του ελέους του Θεού.

Πτωχοί, χωλοί και ὁ λοιπός επικατάρατος και αμόρφωτος όχλος.

Ὁ Ιησούς παίρνει τότε αφορμή από τη συζήτηση και ιδιαίτερα οπό τον μακαρισμό πού είπε ὁ Φαρισαίος.

Θέλει να διδάξει ότι όποια θέση και αν κατέχει κανείς, εάν δεν δεχθεί με ταπείνωση την πρόσκληση του Θεού για την Βασιλεία Του.

Θα αποκλεισθεί οριστικά από αυτή.

Βέβαια τα λόγια τού Κυρίου δεν είναι μόνον για τους Ιουδαίους αλλά αναφέρονται σε όλους.

Απευθύνεται σε όλους, ἡ παραβολή ταιριάζει για όλους.

Με την ίδια λογική τής παραβολής ὁ Κύριος ομηλεί και στο κεφάλαιο 13, 29.

‘’ Θα έρθουν από την ανατολή και από δυσμάς και από τον βορρά και τον νότο και θα παρακαθίσουν στη βασιλεία του Θεού.

‘’ θα γίνουν οι πρώτοι έσχατοι και οι έσχατοι πρώτοι’’.

Ὁ άρχοντας, ὁ οικοδεσπότης πού παραθέτει το δείπνο της παραβολής είναι βέβαια ὁ Θεός.

Ο οποίος ‘’κάλεσε πολλούς’’. Το πολλούς σημαίνει όλους.

Κλητοί είναι όλοι οι άνθρωποι για να εισέλθουν στην Βασιλεία Τού.

Το αίμα του Σωτῆρα είναι το υπέρ ημών και πολλών -- διάβαζε όλων--

εκχυνόμενον.

Το εντυπωσιακό είναι ότι οι άνθρωποι στους οποίους απευθύνει πρώτα την πρόσκλησή του είναι ‘’κεκλιμένοι ‘’.

Πρέπει πολύ να προσέξουμε το κεκλιμένοι, διότι είναι αυτοί πού δεν έχουν άγνοια τού πράγματος, δεν ακούνε την κλίση για πρώτη φορά.

Όπως ένας χριστιανός δεν θα μπορούσε να πει ότι δεν ξέρει τίποτα, δεν άκουσε τίποτα.

Ότι αγνοεί τα περί του Ευαγγελίου, αγνοεί τα περί σωτηρίας, αγνοεί τα περί της Βασιλείας του Θεού.

Οι προσκεκλημένοι αρνήθηκαν την πρόσκληση ‘’από μιας’’, ευθύς εξ αρχής, σαν να ήταν όλοι προσυνεννοημένοι.

’’ Τουτέστιν εξ ενός συνθήματος’’ Άγιος Κύριλλος Άλεξανδρείας.

Δεν ανταποκρίθηκαν στην πρόσκληση και ήταν ‘’πάντες’’ και όχι ορισμένοι αλλά πάντες.

Και εάν οι Ιουδαίοι ήταν προσκεκλημένοι και έχασαν διότι δεν ανταποκρίθηκαν στην κλήση τον Θεού.

Εμείς οι ορθόδοξοι χριστιανοί αν και είμαστε περισσότερο προσκεκλημένοι αν δεν ανταποκριθούμε.

Δεν θα λάβουμε μέρος στο δείπνο, θα μείνουμε έξω πράγμα πού είναι και ἡ επιδίωξη του διαβόλου.

Να πούμε όμως και το άλλο, ότι αυτοί που αρνήθηκαν την πρόσκληση και δεν πηγαίνουν στο δείπνο.

Είναι έντιμοι κατά τα αλλά άνθρωποι.

Δεν είναι κάποιοι φοβεροί αμαρτωλοί βουτηγμένοι στην αμαρτία και δεν έχουν συναίσθηση των πραγμάτων.

Είναι καθώς πρέπει, είναι νοικοκυραίοι. Αυτό πρέπει να μάς προβληματίσει πολύ.

Δεν γίνεται τίποτα απλώς με το να είσαι ένας καλός άνθρωπος.

Να είσαι καλός άνθρωπος στη δουλειά σού, να είσαι ένας καλός νοικοκύρης δεν θα βγει τίποτα.

Δεν σωζόμαστε μόνο με αυτά, εάν δεν επιθυμήσουμε την Βασιλεία του Θεού με ότι αυτό συνεπάγεται.

Οι δικαιολογίες, οι προφάσεις πού ισχυρίζονται οι αρνητές είναι:

Μία αγορά αγρού, μια απόκτηση πέντε ζευγάρια βόδια και ἡ τρίτη γάμος πιθανώς πού είχε γίνει πρόσφατα.

Να εξετάσουμε με προσοχή τις δικαιολογίες πού λέγονται.

Τα αντικείμενα των δικαιολογιών είναι : Αγρός= άψυχο πράγμα. Ζεύγη βοδιών= έμψυχα όντα. Γυναίκα ανθρώπινο πρόσωπο.

Αυτά δηλαδή που ἠ αγάπη του Θεού δώρισε στον άνθρωπο.

Αυτά γίνονται πολλές φορές εμπόδια για να ανταποκριθούμε στην πρόσκληση πού μας απευθύνει Εκείνος.

Ἡ απόρριψη ακόμη αποδεικνύει την έλλειψη καλής θέλησης των προσκεκλημένων.

Θα μπορούσαν οποιαδήποτε άλλη στιγμή να εκτελέσουν αυτές τις εργασίες και όχι κατά την ώρα του δείπνου.

Εξ άλλου σε καμία από τις τρεις περιπτώσεις δεν υπήρχε λόγος επείγουσας ανάγκης.

Ποιες όμως είναι οι αιτίες της άρνησης.

Μια αιτία είναι ότι δεν λαχταρά κανείς την βασιλεία του Θεού αλλά μάλλον την φοβάται .

Όταν επιθυμούμε κάτι πολύ και με ζήλο, προετοιμαζόμαστε, και περιμένουμε με ανυπομονησία.

Πότε θα παρουσιαστεί ο χρόνος για να σπεύσουμε με σπουδή να εκπληρώσουμε την επιθυμία μας.

Δεύτερη και χειρότερη αιτία είναι ότι δεν πιστεύουν ότι αυτός πού τούς προσκαλεί είναι σεβαστός, είναι άρχων, έχει αξίωμα, είναι ὁ Κύριος.

Εάν π.χ μάς προσκαλέσει ὁ νομάρχης, ὁ υπουργός, ὁ Πρόεδρος της Δημοκρατίας.

Τότε θα πηγαίναμε τρέχοντας και χωρίς καθυστέρηση με προγενέστερη προετοιμασία και ετοιμότητα.

Θα πηγαίναμε και μάλιστα με κάμποση δόση υπερηφάνειας για την τιμή πού μάς γίνεται.

Τούτο διότι αγνωρίζουμε ότι ὁ προσκαλών είναι πρόσωπο με αξίωμα, με τιμή, είναι άρχων.

Εδώ τώρα ἡ πρόσκλησή μας γίνεται από τον Θεό.

Μόνον εάν δεν αναγνωρίζουμε ποιος μάς καλεί, τότε θεωρούμε αγγαρεία και πίεση να δεχθούμε την πρόσκληση.

Επομένως το μυστικό είναι εάν παραδέχεσαι ότι ὁ Χριστός ὁ οποίος σε καλεί είναι ὁ Θεός, ο δημιουργός.

Όχι απλώς ένας φωτισμένος δάσκαλος, ένας Ἀβατάρ, ότι τα λόγια του είναι ζωή αιώνια και όχι ο ακίνδυνος χριστούλης.

Ότι πράγματι υπάρχει ἡ βασιλεία Του.

Ότι ὁ άνθρωπος δεν εξαντλείται με την εδώ παρουσία του.

Ότι είναι πλασμένος να ζει αιώνια, να ζει στην βασιλεία Του.

Ότι ἡ εδώ ζωή είναι ὁ πρόλογος, οι δύο ή τρεις πρώτες σελίδες του βιβλίου άνθρωπος.

Ότι όλες οι άλλες χιλιάδες σελίδες του αφορούν την αιώνια ζωή, τη ζωή της βασιλείας.

Όταν ὁ οικοδεσπότης πληροφορείτε την απόρριψη του τότε οργίζεται.

Οργίζεται ὁ Θεός? ΌΧΙ δεν οργίζεται ὁ Θεός, οργίζεται όχι με την έννοια πού το καταλαβαίνουμε εμείς.

Δηλαδή την οργή πού έχει κανείς μέσα του, τον θυμό που έχει μέσα του, την κακία πού έχει, την εκδικητικότατα, το πάθος.

Ὁ Θεός είναι αγάπη, αγαπά τον άνθρωπο, αγαπά το παιδί του, θυσιάζατε για αυτό.

Όταν όμως ὁ άνθρωπος τελικά δείξει τέτοια περιφρόνηση απέναντι Του.

Απέναντι στον Θεό πού πεθαίνει, πού σταυρώνεται από αγάπη για εμάς.

Ανθρωποπαθώς λέμε ότι οργίζεται για να τονίσουμε την αχαριστία λέμε ότι τέτοια πράξη οργίζει και Θεό ακόμη.

Ὁ Δεσπότης της παραβολής στέλνει τον δούλο του στις πλατείες και τούς στενούς δρόμους, τις ρύμες της πόλης.

Θέλει να καλέσει τούς φτωχούς τους αναπήρους, τούς χωλούς και τούς τυφλούς.

Δηλαδή αυτούς πού οι Φαρισαίοι θεωρούσαν ανάξιους της αγάπης του Θεού.

Όχι βέβαια με την έννοια ότι αυθαίρετα παίρνει τον έναν ή τον άλλον και τούς οδηγεί στο δείπνο.

Ότι θέλουν δεν θέλουν κάποιοι θα μπουν στην βασιλεία του Θεού,.

Αλλά ότι πολλοί πού ήταν αμαρτωλοί, όσο και αν θεωρούνται τρόπον τινά απόβλητοι.

Εάν επιστρέψουν στον Θεό, εάν πιστέψουν στον Θεό τότε σώζονται.

Διότι ήταν και αυτοί προσκεκλημένοι.

Μετά την τυχόν προσέλευση των αρνητών θα έστελνε ὁ Κύριος τον Άγγελο να φέρει και αυτούς.

Καθόσον είναι φυσικό οι χωλοί και οι ανάπηροι και οι τυφλοί να θέλουν βοηθό για να μετακινηθούν.

Αλλά και οι πτωχοί θέλουν παρακίνηση για να προσέλθουν σε τέτοια τιμή, συναισθανόμενοι την θέση τους και θα διστάζουν.

Μετά την προσέλευση αυτών επειδή υπήρχε και άλλους χώρος, στέλνει για δεύτερη φορά ὁ Κύριος τον Άγγελο Του.

Αυτή τη φορά έξω από την πόλη, στους φραγμούς, εκεί πού συνήθως βρίσκονται οι επαίται και οι άρρωστοι π.χ. οι λεπροί.

Ἡ εντολή του δειπνοκλήτωρα είναι ρητή ‘’ ἀνάγκασων’’ να εισέλθουν ίνα γεμίσει ὁ οίκος μου.

Το ‘’ἀνάγκασων’’ σημαίνει ενθάρρυνε τους, προσπάθησε να τούς πείσεις, επέμενε.

Πιθανώς να αισθάνονται, να έχουν επιφυλάξεις, να έρθουν στο δείπνο στην κακή κατάσταση πού βρίσκονται.

Μήπως προσβάλλουν τον άρχοντα εάν θα πήγαιναν με τα χάλια τους.

Το ‘’ ἀνάγκασων’’ υπάρχει με την ερμηνεία ότι πολλές φορές ὁ Άγγελος μας, σαν δικός μάς Άγγελος πού μία ολόκληρη ζωή μάς συντροφεύει.

Όταν δει την δεκτική καρδιά μας, αλλά και τα εμπόδια από το περιβάλλον μας, την στρευλώτητα των πραγμάτων, τον στραβό δρόμο, την αδυναμία μας.

Με έναν τρόπο δυναμικό υποστηρικτικό στην αδυναμία μας, προτρεπτικό μας τραβά από το χέρι.

Όπως ένας γονιός το παιδί του προ κάποιου κινδύνου για να μην σβήσει το φυτίλι μας που τρεμοσβήνει.

Πολλές φορές βλέπουμε στην πράξη όχι μία φορά, όχι δύο φορές, ανάλογα βέβαια και σε ποια εποχή ζούμε.

Άνθρωποι πού ενώ δεν είχαν ιδέα, δεν είχαν πρόθεση και σκοπό να βρουν τον Θεό, να πιστεύσουν στον Θεό.

Να αρχίσουν να έχουν επικοινωνία με τον Θεό.

Ο Θεός πού βλέπει την καρδιά κάθε ανθρώπου και γνωρίζει τι θα κάνει ὁ κάθε άνθρωπος.

Αυτόν τον πλέον αδιάφορο και τον εχθρικά ίσως διακείμενο κάπου τον πιάνει ὁ Θεός σε κάποιο σταυροδρόμι.

Κάτι επιτρέπει ὁ Θεός να τού συμβεί να υποφέρει να στριμωχτεί και τελικά ὁ άνθρωπος να βρει τον Θεό.

Να βρει τον δρόμο του Θεού, να βρει τον δρόμο της μετανοίας της ταπείνωσης, να μετανοήσει.

Να ανταποκριθεί στην κλήση του Θεού έστω και στην δύσκολη κατάσταση που βρίσκεται, έστω και την έσχατη ώρα.

Ὁ αποκλεισμός του ανθρώπου από την βασιλεία του Θεού η ἡ είσοδος του σε αυτήν.

Δεν είναι αποτέλεσμα κάποιας εκ των προτέρων αυθαίρετης απόφασης του Θεού.

Οφείλεται κυρίως στην ανταπόκριση του ανθρώπου μπροστά στην κλήση του Ιησού ή την απόρριψη της.

Κλητοί είναι όλοι οι άνθρωποι, εκλεκτοί όσοι αποδέχονται την πρόσκληση και συμμορφώνονται προς αυτήν.

Ἀθανάσιος Κατσίκης

ἀρχιτέκτων

«Ἐπί τήν Βηθλεέμ ἀναχθῶμεν τῇ διανοίᾳ» (προεόρτιος ύμνος)

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

Ο προεόρτιος αυτός ύμνος, αν μη τι άλλο, αποκαλύπτει μια προσπάθεια-προετοιμασία, η οποία «απαιτείται», ώστε να (προ-)εορτάσει αληθινά ο πιστός την μεγάλη εορτή της Σαρκώσεως του Θεού Λόγου. Ίσως κάποιος πολύ πρόχειρα ισχυριστεί: Μα και βέβαια κάνουμε προετοιμασίες γι᾿ αυτές τις ημέρες! Η Εκκλησία όμως εδώ, δια του υμνογράφου, παραπέμπει σε κάτι άλλο, που σινιστά πραγματική προετοιμασία! Υποδεικνύει ένα «χώρο» εορτής αγνοημένο από τον σύγχρονο άνθρωπο. Αναφέρεται εύστοχα στην περιοχή του πνεύματος, την καρδιά και τη διάνοια, στην οποία επικρατεί ο στοχασμός, το βάθος, αλλά και τα γνήσια συναισθήματα, αυτά που μπορούν να περιβάλουν εποικοδομητικά κάθε χριστιανική εορτή και πανήγυρη. Και για να καταστεί απτός ο συλλογισμός μας, ας τον μεταβάλλουμε σε ένα πρακτικό και βασικό ερώτημα: Πως θα εορτάσετε τα Χριστούγεννα; Μόνο που για να απαντηθεί αυτό το ερώτημα χρειάζεται επικουρικά την επίλυση ενός δευτέρου ερωτήματος: Τι είναι για σας τα Χριστούγεννα; Είναι έθιμο, κατάπαυση από τους μόχθους και την ανελέητη καθημερινότητα που κατασκευάσαμε, ή προσπάθεια για να προσεγγίσουμε, αγνιζόμενοι, την ταπεινή Φάτνη του θείου Βρέφους; Ας εξετάσουμε όσα συμβαίνουν γύρω μας…

ΚΥΡΙΩΣ ΘΕΜΑ

Α) Η ΤΡΑΓΙΚΗ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΕΟΡΤΩΝ

* Ας ρωτήσουμε αρχικά τα παιδιά (από αυτά θα μάθουμε ουσιαστικά τι πιστεύουν και οι μεγάλοι), μιας και η εορτή αυτή θεωρείται ως η «κατεξοχήν εορτή» των παιδιών… Θα σου πουν με κέφι και χαρά: Χριστούγεννα σημαίνει διακοπές, δώρα, φαγοπότι, ανεμελιά, αυτό είναι το νόημα της εορτής… Οι μεγαλύτεροι θα τολμήσουν να μιλήσουν και για μια πλήξη και άνοια που συνοδεύει το πέρας των εορταστικών εκδηλώσεων… Ό,τι λοιπόν εορτάζουμε εμείς οι μεγάλοι στην οικογένεια μας, αυτό και μεταδίδουμε στα παιδιά. Στερούμε, δυστυχώς, τόσο από τον εαυτό μας όσο και από εκείνα την πνευματική εμπειρία της εορτής και μετά από τόσους κόπους και έξοδα το πραγματικό νόημα φτερουγίζει. Ο τρόπος που ζούμε τα Χριστούγεννα αποκαλύπτει πολλά για την ζωή μας και περισσότερα για τα παιδιά μας, αυτά τα οποία μεθαύριο, στη ψευδαίσθηση της κατανάλωσης θα χτίσουν την δική τους πολιτεία.

* Τα πραγματικά προβλήματα βρίσκουν ρωγμές να εισέλθουν στην ύπαρξη μας, σε μια οικοδομή, η οποία στηρίζεται στη φτήνια κατασκευαστικών υλικών και στην απουσία αξιόπιστης θεμελίωσης. «Λίθοι, πλίνθοι και κέραμοι ἀτάκτως ερριμμένα» κατά το σοφό απόφθεγμα. Σήμερα (όσο ποτέ άλλοτε) «τρίζουν» τα θεμέλια οικογενειών και υπάρξεων, «τρίζουν» οι ψεύτικες αξίες με τις οποίες γεμίσαμε μια ζωή που δεν ξέρει αληθινά να εορτάσει, να πανηγυρίσει, να ευφρανθεί, καθώς λείπει ο Αίτιος «τῆς ἑορτῆς καί πανηγύρεως, ὁ Χριστός»¹. Ουσιαστικά γιορτάζει χωρίς κοινωνία με το τιμώμενο πρόσωπο, τον εορτάζοντα. Τι τραγικό! Και αν αυτό δεν μας ενδιαφέρει για τον άνδρα/την γυναίκα μας (αφού μετά από λίγο τον/την βαριόμαστε) ή τον διπλανό μας άγνωστο, νιώθουμε τουλάχιστον για τα παιδιά μας (όπως τραγικά και υποκριτικά ομολογούμε) ένα πόνο βαθύ για τον κόσμο στο οποίο καλούνται να ζήσουν;

* «Γιορτάζουμε», όπως λέμε. Και από μόνη της η λέξη «εορτή» περικλείει το νόημα της προσδοκώμενης χαράς, μιας χαράς που δεν έρχεται, ή μάλλον, ορθότερα, αυτής της χαράς που αναζητούμε σε λάθος μέρη και με λάθος τρόπο. Σαν να μας ξέφυγε κάτι τελικά, σαν να κρατούσαμε μια ευκαιρία στα χέρια μας και να απέδρασε. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι οι ψυχίατροι μετά από τις γιορτές έχουν την περισσότερη πελατεία… Έτσι οι σχέσεις μας εμφανίζονται προβληματικές, αφού πάντα ο άλλος φταίει, ο άλλος ενοχλεί, ο διπλανός μας είναι ο περίεργος και ο υποχόνδριος. Εμείς, δικαιωμένοι και αθώοι, σε ένα κόσμο που αναζητά ενόχους για να απονείμει μια - κατ’ ευφημισμόν - δικαιοσύνη.

Β) ΤΙ ΕΟΡΤΑΖΕΙ Η ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΜΑΣ ΤΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ

* Δεν υπάρχει τίποτε κοινωφελέστερο ή θειότερο, από όσα παρήγαγε η αγαθότητα του Θεού ανά τους αιώνες, από τα γενέθλια του Χριστού ομολογεί ο Αγ. Γρηγόριος ο Παλαμάς.² Ο Θεός εισήλθε στον κόσμο ιστορικά και υπεριστορικά για να ελευθερώσει την ανθρωπότητα από το σκοτάδι και το αδιέξοδο της πτώσεως. Κατά την «εν χρόνω» Σάρκωση Του δεν παρέμεινε μόνο ουράνιος αλλά έγινε και επίγειος, προκειμένου να θεραπεύσει τον κάτοικο αυτής της γης. «Διό οὐκ ἄνθρωπο ἀποθεωθέντα λέγομεν, ἀλλά Θεόν ἐνανθρωπήσαντα».³ Αυτό από μόνο του έχει τεράστια σπουδαιότητα για την ζωή και την «επί τα βελτίω» εξέλιξη του ανθρώπου. Ο χρόνος χωρίστηκε σε π. Χ και μ. Χ (αυτό ακόμα και οι πάσης φύσεως μεταρρυθμιστές αδυνατούν να το αγγίξουν) και τούτο σημαίνει πως, μετά την έλευση του Χριστού - λογικά έτσι θα έπρεπε να είναι - ζούμε πλέον με τον Χριστό.

* Κάποτε ο Χριστός είχε την «απορία» για το ποία είναι η θεώρηση των συγχρόνων Του ως προς το Πρόσωπό Του. Ρώτησε λοιπόν ευθέως τους μαθητές: «Τίνα με λέγουσιν οἱ ἄνθρωποι εἶναι τόν Υἱό τοῦ ἀνθρώπου;»⁴. Και αυτοί απάντησαν πως Τον θεωρούν, άλλοι τον Πρόδρομο, άλλοι τον Ηλία, Ιερεμία ή κάποιον από τους προφήτες. Εσείς, οι μαθητές μου «τίνα με λέγεται εἶναι;», και αποκριθείς ο Πέτρος είπε: «Σύ εἶ ὁ Χριστός ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ τοῦ ζῶντος»⁵. Μια ομολογία που «υποχρέωσε» τον Χριστό να μετονομάσει τον «Σίμωνα Βαρ Ιωνά» σε Πέτρο! Ώστε, ο Χριστός είναι θεμέλιο, όχι μόνο της Εκκλησίας, αλλά και της ζωής του κάθε ανθρώπου. Είναι το νόημα και η ουσία σε ότι παράγουμε και βιώνουμε στον πεπερασμένο αυτόν κόσμο. Είναι το πλέον «αξιόπιστο υλικό» για κάθε τι που οικοδομούμε στην ζωή μας και ας αρνούμαστε πεισματικά την συνεκτική Του ιδιότητα.

* Όταν ήλθε λοιπόν το «πλήρωμα του χρόνου», ο Ήλιος της Δικαιοσύνης ανέλαβε την αγαπημένη Του ασχολία: Να διώξει τα σκοτάδια από τον κόσμο και τις καρδιές των ανθρώπων, όχι προσωρινά, όχι για μια μέρα, αλλά «εις το διηνεκές», για πάντα. Προφητικά ένα ωραιότατο χωρίο της Σοφίας Σολομώντος, από την Παλαιά Διαθήκη, περιγράφει τον ερχομό του ανέσπερου Φωτός: «Ἡσύχου σιγῆς περιεχούσης τά πάντα καί νυκτός ἐν ἰδίῳ τάχει μεσαζούσης (στα κατάβαθα μεσάνυχτα), ὁ παντοδύναμος σου λόγος ἀπ’ οὐρανῶν ἐκ θρόνων βασιλεῶν ἀπότομος πολεμιστής εἰς μέσον τῆς ὀλεθρίας ἥλατο (πήδηξε) γῆς».⁶Κανένας δεν περίμενε το γεγονός αυτό, και Εκείνος, ουράνιος πολεμιστής εισήλθε, αιφνιδιάζοντας τον άσπονδο εχθρό του ανθρώπου, τον Διάβολο. Ο άνθρωπος πλέον έχει σύμμαχο σε ένα διαρκή αγώνα προς το αγαθό, προς την κατά Θεόν τελειότητα.

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Ο Χριστός αδελφοί μου με το να γίνει άνθρωπος έγινε η ζύμη με την οποία ζυμώθηκε όλο το ανθρώπινο φύραμα. Ονομάσθηκε Πρωτότοκος, για να γίνει η απαρχή της υιοθεσίας όλων των ανθρώπων. Έδωσε, έτσι, σε μας τους χοϊκούς ανθρώπους την δυνατότητα να γίνουμε θεοί κατά χάριν, κατά μετοχήν, θεοί, «χωρίς τῆς κατ᾿ οὐσίαν ταυτότητος» (Αγ. Μαξίμου του Ομολογητού). Ας μη διστάσουμε, λοιπόν και «ἡμεῖς δέ πρός Βηθλεέμ ἀπίωμεν, τόν τῆς μεγάλης βουλῆς τοῦ πατρός Ἄγγελον ἐν ἡμετέρῳ ὀψόμενοι σχήματι»⁷, φτάνοντας σε μια Φάτνη που εικονίζει την Εκκλησία και τον πλούτο των αγίων Μυστηρίων της. Η βιωματική εμπειρία της εορτής προϋποθέτει αυτό το δρομολόγιο για να δούμε Βρέφος εσπαργανωμένο μετά της Μητρός αυτού. Ας μιλήσουμε γι’ αυτό στην καρδιά μας, στα παιδιά μας, στην κοινωνία μας. Και ας κηρύξουμε τον Σαρκωθέντα Χριστό, μιμούμενοι το Άστρο της Βηθλεέμ, σιωπηλά με την λάμψη του παραδείγματος της εν Χριστώ ζωής μας, στη παγωνιά και τη νυχτιά της τραγικής μας πραγματικότητας…

1 Αγ. Ιω. Χρυσοστόμου, Εἰς τήν τριήμερον Ἀνάστασιν τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, PG. 50, 85.

2 Γρηγορίου Παλαμά, ΕΠΕ 11, σ. 456.

3 Βλ. Ιωάννου Δαμασκηνού, Ἔκδοσις ἀκριβής τῆς ὀρθοδόξου πίστεως. PG. 94.

4 Ματθ. 16, 13.

5 Ματθ. 16, 15.

6 Σοφ. Σολομ. 18, 14-15.

7 Λέοντος Σοφού, Πανηγυρικοί Λόγοι, Εἰς τήν κατά σάρκα Γέννησιν τοῦ Χριστοῦ, Λόγος κ΄, Αθήναι 1868, σ, 169.

ὑπό του Θεοφιλεστάτου Ἐπισκόπου Κυκλάδων κ. Σάββα 

ΠΟΙΑ Η ΑΠΟΨΗ ΣΟΥ;

«τί υμίν δοκεί περί του Χριστού;» (Ματθ. κβ΄, 42).

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

Αρκετές φορές μέσα στο Ευαγγέλιο βλέπουμε τον Χριστό να δέχεται ερωτήσεις από τους «σοφούς» των Εβραίων, σχετικά με ερωτήματα που αφορούσαν τόσο την διδασκαλία όσο και την Θεότητά Του. Σκοπός τους αντικειμενικός δεν ήταν να φωτισθούν και να ξεδιαλύνουν τις όποιες απορίες τους, αλλά να Τον παγιδέψουν και να Τον οδηγήσουν σε διανοητικά αδιέξοδα. Δεν αντιλήφθηκαν ή καλύτερα δεν παραδέχθηκαν ποτέ την Θεότητα Του Ιησού... Ο Διδάσκαλός μας όμως πριν το Πάθος Του «επιθυμεί» να φανερώσει την Θεότητα Του, ως Υιός του επουρανίου Πατρός, αλλά και την ανθρώπινη γενεαλογία Του ως απόγονος του Δαυίδ.

ΚΥΡΙΩΣ ΘΕΜΑ

Α) Ο ΘΕΑΝΘΡΩΠΟΣ ΙΗΣΟΥΣ

* Η ενσάρκωση του Λόγου υπήρξε ένα μεγάλο μυστήριο. Θεία και ανθρώπινη φύση ενώθηκαν μεταξύ τους ασύγχυτα, αδιαίρετα και αδιάσπαστα. Η ολότητα αυτή παρουσιάζει το πρόσωπο του Εμμανουήλ. Έτσι δεν χωρίζουμε τον Χριστό σε άνθρωπο ή σε Θεό, αλλά «απολαμβάνουμε» αυτή την παράδοξη ένωση, η οποία δεν υπακούει σε ανθρώπινους νόμους. Την ημέρα της κατά σάρκα Γεννήσεως του Κυρίου ο υμνωδός ψάλλει περίφημα: «μέγα και παράδοξο θαύμα, τετέλεσται σήμερον! Παρθένος τίκτει και μήτρα ου φθείρεται· ο Λόγος σαρκούται, και του Πατρός ου κεχώρισται» (στιχηρό ιδιόμελο της λιτής των Χριστουγέννων).

* Υπερβάλλοντα πάντα νού ο τρόπος της συλλήψεως και γεννήσεώς Του από την Θεοτόκον. Γι’αυτό και ο Αρχάγγελος επεξηγεί στην ταπεινή κόρη της Ναζαρέτ: «Πνεύμα Άγιον επελεύσεται επί σε και δύναμις Υψίστου επισκιάσει σοι» (Λουκ. α΄, 35). Αναλαμβάνει λοιπόν το Άγ. Πνεύμα να διευθετήσει τα πάντα, να πραγματώσει τα αδύνατα για τους ανθρώπους μα δυνατά κατά τον Θεό. Ουσιαστικά η ανθρώπινη φύση έγινε το κάλυμμα της θεϊκής, όσον αφορά τον Χριστό. Κανείς από μας δεν θα μπορούσε να αντικρίσει με τα χοϊκά του μάτια την δόξα του Τριαδικού Θεού, καθώς συνομολογεί και ο Ευαγγελιστής Ιωάννης: «Θεόν ουδείς εώρακε πώποτε» (Ιω. α΄, 18).

* Οι Φαρισαίοι αναγνωρίζουν ότι είναι (κατά το ανθρώπινο) υιός «του Δαυίδ» (Ματθ. κβ΄, 42) και πάνω σ’αυτό ο Ιησούς καταρτίζει την επιχειρηματολογία Του: «πως ουν Δαυίδ εν Πνεύματι Κύριον αυτόν καλεί λέγων» (Ματθ. κβ΄, 43).Υιός του Δαυίδ και Κύριός του συγχρόνως, ο Οποίος συμβασιλεύει μετά του Θεού και απολαμβάνει τις ίδιες τιμές ως Θεός. Εδώ λοιπόν φανερώνονται και οι κοινές ενέργειες της Αγίας Τριάδος. Ο Ιησούς μέτοχος των τιμών του Πατέρα, αλλά και μέτοχος των αγαθών και δωρημάτων που διασκορπίζει ο Πατέρας στον κόσμο.

Β) ΤΟ ΘΕΑΝΔΡΙΚΟ ΠΡΟΣΩΠΟ ΤΟΥ ΙΗΣΟΥ ΠΛΗΤΤΕΤΑΙ

* «και ουδείς εδύνατο αυτώ αποκριθήναι λόγον» (Ματθ. κβ΄, 46). Οι Φαρισαίοι δεν μπορούσαν να αντιτείνουν κάτι στην σοφία του Ιησού. Σήμερα όμως οι άνθρωποι έχοντας απολέσει την πραγματική σοφία («αρχή σοφίας φόβος Κυρίου», Ψαλμ. 110, 10) και προκρίνοντας την στείρα γνώση και λογική θέτουν ερωτήματα περί της ανθρωπότητας και Θεότητας του Ιησού, χωρίς ερευνητικό στόχο παρά την μείωση και τον ευτελισμό της χριστιανικής πίστεως.

* Κατά καιρούς δημοσιεύματα επιστημονικών μελετών (!) έρχονται στο φως εντελώς «τυχαία» πριν από τις μεγάλες Δεσποτικές και Θεομητορικές πάνδημες εορτές της πίστεώς μας, με σκοπό να αποσπάσουν τους πιστούς από τις λατρευτικές ακολουθίες. Όλοι τούτοι όμως οι «σκαπανείς» του παρελθόντος αγνοούν πως η πίστη στην διδασκαλία του Χριστού δεν είναι μια απλή συστοίχηση με ένα σύστημα δογματικών εκκλησιαστικών κανόνων, αλλά ένας δρόμος βιωματικής εμπειρικής μετοχής στην αγαπητική κοινωνία του Θεού.

* Ο Χριστός δεν είναι απλά ένα πρόσωπο ιστορικό που εισήλθε μια δεδομένη στιγμή στο χώρο της ιστορίας. Είναι ο ίδιος ιστορία αγάπης, αφού σαρκώθηκε για να αναγεννήσει πνευματικά τον δέσμιο της αμαρτίας άνθρωπο. Ο πιστός, ο πνευματικά επικαιροποιημένος άνθρωπος, διακοινωνεί το Σώμα και το Αίμα Του ατενίζοντας την θεϊκή Του υπόσταση στα απλά υλικά που παράγει ο άνθρωπος, το ψωμί και το κρασί.

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Ο Κύριός μας, ως πραγματικό θεϊκό και ανθρώπινο πρόσωπο, κάθεται στα δεξιά του Πατρός ως ο απόλυτος πρεσβευτής και σωτήρας του ανθρωπίνου γένους. «Εντυγχάνει υπέρ αυτών» (Εβρ. 7, 25), δηλαδή απλά μεσιτεύει για το κάθε τι που συμβαίνει στον άνθρωπο. Έτσι φυγαδεύεται η απελπισία και η δυσπιστία για τον κάθε αμαρτωλό και μετατρέπεται σε αισιοδοξία για την σωτηρία του. Ας το πιστέψουμε ουσιωδώς αυτό στην ζωή μας και στην πορεία μας πάνω στην γη.

Της παραβολής προηγούνται δύο άλλες ( 21,28-32) ( 21,33-34 ) που όλες υπόθηκαν στο ιερό μπροστά στους γραμματείς και φαρισαίους.

Είχαν αντικείμενο την απόρριψη του Ιησού από τους άρχοντες του λαού και τα δεινά του Ισραήλ που ερχόνταν.

Οι αρχιερείς και οι φαρισαίοι όπως σημειώνει ο Ματθαίος ‘’ ακούσαντες τις παραβολές…….γνώρισαν ότι περί αυτών λέγει και ζητούντες αυτόν κρατείσαι εφοβήθησαν τους όχλους’’.

Το ίδιο σκηνικό θα επαναληφθεί και μετά την παραβολή των βασιλικών γάμων

‘’ τότε πορευθέντες οι φαρισαίοι πήραν απόφαση κατόπιν συσκέψεως να τον παγιδεύσουν’’.

Η γνωστή αναφορά του Ιησού και σε άλλες περικοπές ‘’ ομοιώθηκε η Βασιλεία των ουρανών’’.

Δεν σημαίνει ότι ‘’ η Βασιλεία των ουρανών είναι όμοια ‘’ αλλά ‘’ θα συμβεί και κατά την Βασιλεία του Θεού κάτι ανάλογο με ότι συνέβει στην παραβολή.

Δηλαδή η Βασιλεία δεν ταυτίζεται με την ιστορία που θα ακολουθήσει αλλά ορισμένα γεγονότα της παραβολής ομοιάζουν προς συμβάντα της Βασιλείας των ουρανών.

Ο Ματθαίος κατά την Ιουδαϊκή συνήθεια αποφεύγει να χρησιμοποιήσει το όνομα του Θεού και ονομάζει την Βασιλεία του Θεού, Βασιλεία των ουρανών.

Κατά την παραβολή ένας Βασιλιάς –ο Θεός – έκανε χαρές γάμου για το παιδί του.

Ο πληθυντικός ‘’ γάμοι ‘’ δηλώνουν τις γαμήλιες γιορτές που συνήθως κρατούσαν επτά ημέρες κατά την αρχαιότητα.

Ο Βασιλεύς στέλνει τούς δούλους του – τους προφήτες – για να υπενθυμίσουν στους προσκεκλημένους από πρότερα ότι ετοιμάζεται το γαμήλιο γλέντι.

Η αποστολή δούλων μαρτυρεί συμπεριφορά αντάξια βασιλέως και απόδειξη επισημότητας της πρόσκλησης.

ὑπό του Θεοφιλεστάτου Ἐπισκόπου Κυκλάδων κ. Σάββα                 (Ματθ. 22, 2-14)

ΚΛΗΤΟΙ ΚΑΙ ΕΚΛΕΚΤΟΙ...

«πολλοί γαρ εισί κλητοί, ολίγοι δε εκλεκτοί.» (Ματθ. 22, 14).

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

Άρνηση και αδιαφορία διαπίστωσε ο Καλών στους Βασιλικούς γάμους του υιού Του. Η αγάπη και το έλεος του Θεού για τον άνθρωπο σε όλο του το μεγαλείο, «ος πάντας ανθρώπους θέλει σωθήναι και εις επίγνωσιν αληθείας ελθείν» (Α΄ Τιμ. 2, 4). Η πρόσκληση απευθύνεται προς όλους, καλούς και κακούς, πλήν όμως δεν αρκεί η κλήση του Θεού μόνο. Θυμηθείτε τον Ιούδα, ένα από τους δώδεκα μαθητές του Χριστού. Εφάνη ανάξιος της αποστολικής κλήσεως. Έτσι και εμείς όλοι δεχόμαστε μία πρόσκληση, το δικαίωμα να βρεθούμε στην Βασιλεία του Θεού. Πολλοί καλούνται από τον Οικοδεσπότη, λίγοι όμως μπαίνουν στην αίθουσα των γάμων του Νυμφίου, λίγοι που η ζωή τους διαφέρει από αυτή των πολλών...

ΚΥΡΙΩΣ ΘΕΜΑ

Α) ΟΙ ΔΥΟ ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ

* Τελικά νομίζω πάντα υπάρχει (πρακτικά μιλώ) μία δυσαναλογία μεταξύ κλητών και εκλεκτών. Πολλούς καλείς σε αυτό που κάνεις λίγοι έρχονται, λίγοι τιμούν, αναγνωρίζουν, διαισθάνονται τους κόπους που ενδεχομένως έχεις καταβάλει για μία (οποιαδήποτε) περίσταση... Θα μπορούσε ο Κύριός μας να αναγκάσει όλους σε πορεία σωτηρίας, αλλά θα καταστρατηγούσε μία από τις βασικές Του αρχές: το αυτεξούσιο του ανθρώπου! Ο Απ. Παύλος γράφει· «επ’ ελευθερία εκλήθητε, αδελφοί·» (Γαλ. 6, 13).

*Θα μπορούσαμε εδώ να αναζητήσουμε το κριτήριο αποδοχής ή όχι αυτής της μοναδικής προσκλήσεως. Τολμώ να πω χωρίς περιστροφές ότι οι άνθρωποι δεν γνωρίζουν ποιός τους καλεί και σε τί τους καλεί! Αυτή είναι η ειδοποιός διαφορά μεταξύ κλητών και εκλεκτών. Η ΓΝΩΣΗ. Ιδιαιτέρως ο σημερινός άνθρωπος επιδίδεται σε μία λεπτομερή αξιολόγηση των πάντων, μελέτη ενδελεχή για πληθώρα ζητημάτων εκτός του Θεού φυσικά...

* Τώρα εισέρχεται (με προτροπή του διαβόλου) σε όλους και η αμέλεια ή ακηδία (= α + κήδος, αθυμία, ανορεξία, αδιαφορία) κατά τους Εκκλησιαστικούς Πατέρες. «οι δε αμελήσαντες απήλθον» (Ματθ. 22, 5). «Δεινός και βαρύς δαίμων» (Αββά Κασσιανού, Περί ακηδίας) που πολεμά όχι μόνο τους μοναχούς, αλλά όσους θέλουν να κάνουν βήματα πνευματικής προόδου και σωτηρίας. Δείτε ξεχωριστά ο κάθε ένας τι εμπόδια έχει να ξεπεράσει για να εκκλησιαστεί την Κυριακή... για να μη πω για να εξομολογηθεί, να κοινωνήσει κ.ά.. Αναβολή στην αναβολή. Αδελφοί μου το σήμερα είναι δικό μας, το αύριο είναι στα χέρια και την ανοχή του Θεού.

Β) ΓΙΑ ΝΑ ΑΝΗΚΕΙΣ ΣΤΟΥΣ ΕΚΛΕΚΤΟΥΣ

* Εξ ορισμού λοιπόν, για να ανήκεις σε αυτή την κατηγορία, θα πρέπει να κάνεις διαφορετικά απ’ότι όσοι απέρριψαν την πρόσκληση. Να αρχίσεις και να αρχίσουμε να ασχολούμαστε με την γνώση του Θεού. Αξιοποίηση του Βαπτίσματος, των δωρεών που ελάβαμε, ώστε να περιπατήσουμε «αξίως της κλήσεως» (Εφ. 4, 1) της οποίας εκλήθημεν. Κάθε υλική μέριμνα, επαγγελματική ασχολία οφείλουμε να την τοποθετήσουμε σε δεύτερη μοίρα στη ζωή μας. Πρώτη, η μέριμνα της ψυχής μας και οι προϋποθέσεις για την σωτηρία της.

* Κάποτε λοιπόν δεν υπήρχαν βιβλία, δεν υπήρχαν οικονομικά μέσα, δεν υπήρχε η μόρφωση και ο πιστός περίμενε να ακούσει δύο λόγια για την πίστη του από τον ολιγογράμματο παπά και τον δάσκαλο. Σήμερα υπάρχουν όλα τα αγαθά αλλά απουσιάζει η όρεξη, καθώς είμαστε μακριά από την ζωογόνο πηγή των Ιερών Μυστηρίων. Μέσα από αυτά μαθαίνουμε ότι «ο Θεός αγάπη εστίν, και ο μένων εν τη αγάπη εν τω Θεώ μένει και ο Θεός εν αυτώ» (Α΄ Ιω. 4, 16). Αυτοί είναι οι εκλεκτοί, αυτοί που ζούν στην δροσοβόλο σκιά της αγάπης του Θεού.

* Τίποτα λοιπόν παραπάνω από αυτό δεν έκαναν οι Άγιοι του Θεού, οι εκλεκτοί φίλοι του Χριστού. Γνώρισαν και βίωσαν την αγάπη Του, απόλαυσαν το δώρο της ζωής μακριά από ψυχωτικές και αγχωτικές καταστάσεις, από προσκολλήσεις σε ανωφελείς μέριμνες· «επίρριψον επί Κύριον την μέριμνάν σου και Αυτός σε διαθρέψει» (ψαλμ. 54, 23). Δεν βρισκόμαστε σε καμία έρημο για να ασκητέψουμε, αλλά μπορούμε να αναθέσουμε μέσω της πίστεως πολλά από τα προβλήματά μας στο Χριστό. Έτσι θα μείνει χώρος και για τον Χριστό στην ζωή μας.

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Κάθε φορά λοιπόν που τα βέλη της κακίας των συνανθρώπων μας θα μας «επισκέπτονται» και θα επιχειρούν να ειρωνευτούν την προσήλωσή μας στην πίστη του Χριστού να θυμόμαστε το γαμήλιο λαμπερό τραπέζι της Θείας Λειτουργίας. Αυτό που ως έδεσμα ανεκτίμητο περιέχει το Σώμα και το Αίμα του Χριστού. Είναι αυτό που εικονίζει την αιώνια πανευφρόσυνο Τράπεζα της Βασιλείας Του και εσύ και εγώ είμαστε τιμητικά κεκλημένοι, μακάρι να φανούμε και εκλεκτοί!

Ο Ιησούς συνομιλεί στον ναό ( 21,23 ) με τους αρχιερείς και πρεσβυτέρους του λαού. Η παραβολή απευθύνεται σ΄ αυτούς ‘’ ακούσατε ‘’ τους προτρέπει.

Χρησιμοποιεί την γνωστή εικόνα του αμπελώνα από τον Ησαία ( 5,1 ) που δηλώνει τον περιούσιο λαό.

Στο τέλος τους παραθέτει τον ψαλμικό στίχο ( 117,22-23 ).

Ο Άγιος Κύριλλος Αλεξάνδρειας την θεωρεί σαν την επιτομή της Ισραηλιτικής ιστορίας.

Ο Θεός εμφανίζεται ως πλούσιος γαιοκτήμονας. Φυτεύει αμπελώνα και τον περιφράζει.

Κατασκευάζει ληνό (πατητήρι) σκαμμένο σε βράχο για την κατεργασία των σταφυλιών και οικοδομεί πύργο για κατοικία των καλλιεργητών.

Όλες αυτές οι εργασίες δείχνουν τη φροντίδα του άρχοντα για τον αμπελώνα του.

Έτσι περιποιημένο εκμισθώνει το κτήμα σε γεωργούς και αναχωρεί στον τόπο της κατοικίας του.

Προφανέστατα οι γεωργοί είναι οι άρχοντες του περιούσιου λαού ο οποίος είναι ο θείος αμπελώνας.

Κατά τον καιρό της καρποφορίας στέλνει ο γαιοκτήμονας τους δούλους του για να εισπράξει το μίσθωμα, όπως συμφωνήθηκε.

Η τύχη των απεσταλμένων είναι οικτρά.

Οι γεωργοί αντί να τηρήσουν την συμφωνία κακοποιούν με κάθε τρόπο, φονεύουν και λιθοβολούν τους απεσταλμένους του άρχοντα.

Σαφέστατη αναφορά στην τραγική τύχη όλων σχεδόν των προφητών της Π. Διαθήκης που με κάθε τρόπο καταδιώχτηκαν και βασανίστηκαν.

Ο οικοδεσπότης επιμένει στην αποστολή και άλλων δούλων περισσοτέρους από τους πρώτους μήπως υπάρξει συνετισμός και διόρθωση.

Η μακροθυμία του όμως δεν φέρνει κανένα αποτέλεσμα. Οι άρχοντες του Ισραήλ αντί να μετανοήσουν σκληραίνουν περισσότερο.

Οι Πατέρες εξηγούν ποιος είναι ο καρπός που ζητεί ο Θεός.

Είναι η πλήρωση του μωσαϊκού νόμου, η τήρησης των εντολών, η υπακοή στο θέλημα του, η διατήρηση της μονοθεΐας.

Η ταπείνωση κατά την διαχείριση της εξουσίας τους.

Οι άρχοντες όμως του Ισραήλ αλλά και μεγάλο τμήμα του λαού θέλησαν να οικειοποιηθούν το θείο κτήμα και αντί να ποιμάνουν θεοφιλώς το ποίμνιο, προσπάθησαν να το καταφάγουν.

Με τον τρόπο αυτό η μονοθεΐα έμεινε ξερό γράμμα, με πολλούς βασιλείς ειδωλολάτρες.

Ο νόμος του Θεού αντικαταστάθηκε με τις παραδόσεις των πρεσβυτέρων.

Η σκλήρυνση της καρδιάς τους ήταν τέτοια που και μόνον η παρουσία των ανθρώπων του Θεού τους γέμιζαν οργή επειδή τους υπενθύμιζε τις υποχρεώσεις τους απέναντι στον Θεό.

Στη συνέχεια της παραβολής η μακροθυμία του άρχοντα ξεπερνά τα όρια της ανθρώπινης λογικής.

Βάση της οποίας θα περίμενε κανείς την τιμωριτική επέμβαση του άρχοντα δεσπότη έναντι των φονευτών γεωργών.

Η αγάπη του για τον αμπελώνα του είναι πάνω από κάθε ανθρώπινη λογική η συνήθεια.

Παρά την εχθρότητα και την εγκληματική συμπεριφορά των κακών γεωργών στέλνει τον μονάκριβο ‘’ ο υιός μου ο αγαπητός ‘’ γιό του.

Είναι μία τελευταία προσπάθεια να τους διορθώσει προς μετάνοια και να σωθούν.

Το αποτέλεσμα είναι εντελώς αποκαρδιωτικό και απρόσμενο πάλι πάνω από κάθε λογική.

Αντί οι άρχοντες να οδηγηθούν από την μακροθυμία του Θεού σε μετάνοια ‘’ να εντραπούν ‘’ τον ενανθρωπίσαντα υιόν.

Λαμβάνουν την εγκληματική αλλά και ανόητη ιδέα να ιδιοποιηθούν την βασιλεία του Θεού φονεύοντας τον υιό και την εκτελούν.

Ρίχνουν έξω από τον αμπελώνα τον φονευθέντα υιό η κατά τον Λουκά τον οδηγούν έξω από τον αμπελώνα και εκεί τον φονεύουν.

Οι παλαιοί αρχιερείς έγιναν προφητοκτόνοι αυτοί προοδεύοντας στην κακία θα γίνονται θεοκτόνοι.

Ο Ευαγγελιστής με παιδαγωγικό τρόπο, όπως συνηθίζει.

Αφήνει τους ακροατές του να κρίνουν ποια θα πρέπει να είναι η ενέργεια του Θεού μετά την θανάτωση του υιού του.

Είναι φανερό από την διήγηση των Ευαγγελιστών ότι οι ακροατές κατανόησαν το νόημα της παραβολής.

Παρά την προειδοποίηση της όμως αμέσως μετά οι αρχιερείς και οι άρχοντες αποφασίζουν την θανάτωση του Χριστού περιμένοντας την κατάλληλη ευκαιρία.

Ο Κύριος προειδοποιεί, όπως τον Αδάμ, δεν κρύβει τίποτε για να μην υπάρχει καμιά δικαιολογία στους αδικοπρατούντας.

Τελειώνοντας την παραβολή ο Κύριος χρησιμοποιεί στίχο από τον ψαλμό 117,22 που είναι παρμένος από την τέχνη των οικοδόμων που κτίζουν την πέτρα.

Οι οικοδόμοι του παλαιού Ισραήλ αν και καλοί τεχνίτες της πέτρας δεν θέλησαν να αναγνωρίσουν την αξία του ακρογωνιαίου λίθου.

Τον απέρριψαν με περιφρόνηση σαν άχρηστο για ανοικοδόμηση.

Το πάθος του απορρίφθηκε ως αδυναμία από τους ανθρώπους.

Η Ανάσταση του όμως απέδειξε ότι Αυτός ήλθε για να οικοδομήσει αιωνιότητα και αθανασία.

Ο λίθος όμως αυτός με την θέληση του Θεού έγινε ‘’ εις κεφαλή γωνίας ‘’.

Ερμηνεύοντας ο Ιερός Χρυσόστομος την παραβολή γράφει:

‘’ Πολλά μπορούμε να μάθουμε από αυτή την παραβολή για την πρόνοια του Θεού.

Ότι ένας είναι ο Θεός της Παλαιάς και της Καινής, ότι κατόρθωσε με τον θάνατο του τα μεγάλα.

Την υπομονή του για την σταυρική θυσία, την κλήση των εθνών, την έκπτωση των Ιουδαίων.’’

Η απύθμενη αγάπη του Θεού για την σωτηρία του πλάσματος του, ημών των ανθρώπων και το ξετύλιγμα του σχεδίου για την επιτυχία της, αποτελούν τον πυρήνα του νοήματος της παραβολής.

Από την ιστορία του παλαιού Ισραήλ φαίνεται πως ‘’ πολυμερώς και πολυτρόπως ‘’ έδωσε ‘’πάσαν επιστήμη στον Ισραήλ ‘’.

Τον βοήθησε δηλαδή με κάθε τρόπο ώστε ο νηπιόφρον λαός να μείνει κοντά του και να απολαύσει την επαγγελία του.

Μηχανεύτηκε κάθε τρόπο ώστε να αποτινάξει την δουλεία του τυράννου και να μείνει στην πίστη των Πατριαρχών.

Μετέφερε με δική του επιμέλεια και φροντίδα τον αμπελώνα του από την Αίγυπτο χρησιμοποιώντας τον Μωυσή.

Τον φύτευσε σε γόνιμη γη διώχνοντας τα έθνη που κατοικούσαν στα μέρη εκείνα της επαγγελίας.

Τον περιτοίχισε με τον νόμο και τους λόγους των προφητών, αύξησε τα κλίματα και έφθασαν μέχρι την θάλασσα.

Οι κακοί όμως γεωργοί οι αρχιερείς κάθισαν μεν στο θρόνο του Μωυσέως αλλά αποδείχθηκαν λύκοι με ένδυμα προβάτου. Είναι η άκαρπη συκιά.

Κατεδάφισαν τον φράκτη, την βοήθεια του νόμου και τον λόγο των προφητών. Δολοφόνησαν τον Άγιο Πρόδρομο και τον αρχιερέα Βαραχία.

Βλέπουν την ανάσταση του Λαζάρου, τους χωλούς να βαδίζουν, τους τυφλούς να βλέπουν, τους παραλυτικούς και τους άλλους ασθενείς να γιατρεύονται.

Ακούν τον Κύριο να φανερώνει το αξίωμα του ‘’ Εγώ εν τω Πατρί και ο Πατήρ εν εμοί ‘’.

Αντί για όλα αυτά να ευχαριστήσουν τον δάσκαλο, τον απορρίπτουν λέγοντας :

Με ποια εξουσία τα κάνεις αυτά ποιος σου έδωσε την εξουσία αυτή ?

Μήπως αχάριστοι και αν σας έλεγε θα τον πιστεύατε?

Έτσι δεν ανέτειλε το φως του Ευαγγελίου σ΄ αυτούς και τους διαδόχους τους.

Ο νόμος του Θεού δεν είναι αφαίρεση της ελευθερίας των ανθρώπων. Δεν είναι στραγγαλισμός της προσωπικότητας μας.

Είναι οι μπάρες που τοποθετούμε στους δρόμους, τα κιγκλιδώματα που βάζουμε στους εξώστες των οικοδομών για την προστασία μας. .

Οι λιμενοβραχίονες στα λιμάνια που όλοι τα θέλουμε για την προστασία μας επειδή είναι χρηστές απαγορεύσεις.

Είναι οι συνταγές με τα φάρμακα και οι εξετάσεις που δίνουν οι γιατροί για την προστασία και αποκατάσταση της υγείας μας.

Αυτές βέβαια δεν τις παραθεωρούμε και περιφρονούμε για την πρόσκαιρη ζωή πόσο μάλλον για την αιώνια και αθάνατη.

Οι κακοί γεωργοί και κάθε τέτοιοι όλων των εποχών στρέφονται και καταδιώκουν τους Αγίους της Καινής Διαθήκης τους συκοφαντούν επειδή αυτοί μιλούν για τον Χριστό.

Με συνέπεια να μην ανατείλει γι΄ αυτούς το φως του Ευαγγελίου. Η αγάπη και η μακροθυμία του Πατέρα να μην τους ανακουφίζει παρά να τους κολάζει.

Απεναντίας οι καλοί γεωργοί της Εκκλησίας ‘’ εις πάσαν την γήν εξήλθε ο φθόγγος αυτών και εις τα πέρατα της οικουμένης τα ρήματα αυτών’’.

Πήγαιναν ως πρόβατα εν μέσον των λύκων και μετέβαλαν τους λύκους σε πρόβατα.

Έκαναν τους διώκτες εθνικούς πρόβατα Χριστού και δημιουργήθηκε ο εκλεκτός λαός του Κυρίου ζηλωτής καλών έργων.

Ο Κύριος μετά την ανάστασή του αποδεικνύει ότι είναι λίθος ακρογωνιαίος φυτεύει πάλι αμπελώνα την Εκκλησία εμάς.

Στην πρώτη οικουμενική σύνοδο γνωρίζοντας οι Πατέρες την πιθανότητα να βρεθούν προδότες γεωργοί και στον νέο αμπελώνα.

Όρισαν εμάς τους λαϊκούς ως φύλακες του, φύλακες των δογμάτων της πίστεως.

Σήμερα τα πράγματα είναι τραγικά και επικίνδυνα, τα λόγια της παραβολής είναι περισσότερο επίκαιρα από ποτέ.

Οι αιρετικοί οικουμενιστές, οι νέοι κακοί γεωργοί κατεδάφισαν τον φραγμό της Εκκλησίας, τα σωτήρια δόγματα, έβαλαν δικές τους επιλογές και δόγματα.

Έγιναν ένα με τους αιρετικούς, ξέχασαν τα αίματα των ομολογητών της Εκκλησίας.

Έχοντας την κάλυψη και συνεργία της κοσμικής εξουσίας διώκουν τους ορθοδόξους, τους περιφρονούν και τους χλευάζουν.

Περιφρονούν τον αμπελώνα και τον θεωρούν δικό τους τσιφλίκι. Αποφασίζουν και διατάζουν κατά βούληση.

Ξανασταυρώνουν τον Κύριο ομολογώντας αιρέσεις και εκκλησιοποιούν τους αιρετικούς.

Ακυρώνουν τους Πατέρας και μάρτυρες δογματίζουν με δικές τους ερμηνείες και θεωρίες.

Η κατάσταση είναι αφόρητη, η παναίρεση του Οικουμενισμού έχει αγκαλιάσει τα πάντα.

Κανείς δεν βλέπει, κανείς δεν ακούει, κανείς δεν ενδιαφέρεται.

Ισχύει όμως για όλους αυτούς η προειδοποίηση Του προς τον επίσκοπο της Εφέσου στην Αποκάλυψη.

‘’ Θα έλθω και θα κινήσω την λυχνία σου εκ του τόπου σου εάν δεν μετανοήσεις’’.

Που είναι τώρα η επισκοπή Εφέσου, που είναι οι άλλες επισκοπές της Μικράς Ασίας ?

Το μικρό σήμερα ποίμνιο, εμείς οι Παλαιοημερολογίτες ο μικρός αλλά ευλογημένος αμπελώνας του Κυρίου δεν πρέπει να σκιάζεται.

Είμαστε το ψαροκόκαλο στο λαιμό τους δεν μας αντέχουν επειδή είμαστε η κρίση τους, όπως θα τους πει ο Κύριος.

Πως αυτοί οι λίγοι και άσημοι, οι ολιγογράμματοι και απλοϊκοί έμειναν στην πίστη και την παράδοση.

Ενώ εσείς οι έχοντες την μόρφωση και κατέχοντες την εξουσία είστε και μαίνεται στην αίρεση του Οικουμενισμού που τόσο προκλητικά και ξεδιάντροπα κηρύττεται και εφαρμόζεται.

Ακόμη και οι πύλες του Άδη δεν πρόκειται να μας περιθωριοποιήσουν.

Αναγνωρίζει τους αγώνες μας, τις θυσίες μας , την πίστη μας και μας κρατά ζωντανούς μέσα στην θύελλα της αδιαφορίας και του σκοταδισμού που υπάρχει, με τα όποια προβλήματά μας.

Έχει τον τρόπο του ο Σωτήρας πάντα να είναι μπροστά από τα πράγματα και να ελέγχει την ιστορία.

Αθανάσιος Κατσίκης

αρχιτέκτων

ὑπό του Θεοφιλεστάτου Ἐπισκόπου Κυκλάδων κ. Σάββα

(Ματθ. 21, 33 - 42)

Η ΑΝΑΙΔΗΣ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ.

«εντραπήσονται τον υιόν μου...» (Ματθ. 21, 37).

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

Η σημερινή παραβολή σκιαγραφεί με ενάργεια τόσο την αγάπη του Θεού για τον λαό Του, όσο και την αναιδή συμπεριφορά αυτού του λαού προς τον Θεό. Ίσως κάποιος πεί ότι είναι η ιστορία του Εβραϊκού λαού και η συμπεριφορά τους απέναντί στη διδασκαλία και το πρόσωπο του Χριστού. Μα αν κοιτάξει κάποιος λεπτομερώς θα δει πως η έλλειψη ντροπής και η αναιδής συμπεριφορά κυριαρχεί και σήμερα απέναντι στη χριστιανική διδασκαλία. Αιδώς, η αρχαία λέξη που δηλώνει το συναίσθημα της ντροπής, συστολής και φανερώνει την σεμνότητα και εγκράτεια στην ανθρώπινη συμπεριφορά. Υπάρχει βέβαια η φράση και σήμερα «αιδώς Αργείοι» (ο Αίαντας επιπλήττει τους Αργείους οι οποίοι έδειχναν ότι είχαν φοβηθεί τους Τρώες, στην Ιλιάδα) με την οποία συνήθως επιπλήττουμε κάποιους όταν ενεργούν αντίθετα από τα λεγόμενά τους. Ας τη δούμε όμως μέσα από την χριστιανική θεώρηση που είναι κατά πολύ διαφορετική...

ΚΥΡΙΩΣ ΘΕΜΑ

Α) ΑΙΔΩΣ, Η ΝΤΡΟΠΗ, ΤΟ ΦΙΛΟΤΙΜΟ

* Είναι ποθούμενη αυτή η αρετή γιατί εκφράζει τη συστολή που αισθάνεται ο άνθρωπος επιθυμώντας να κρατήσει ισορροπία μπροστά στις προκλήσεις, να τηρήσει την ηθική τάξη. Δεν θέλει οι συνάνθρωποί του να τον αποδοκιμάσουν και να τον κατακρίνουν και αισθάνεται πως πρέπει να κάνει παντού το καλό ακόμα και αν δεν είναι υποχρεωμένος. Είναι στοιχείο της διαπαιδαγώγησης, θυμηθείτε μικροί κυρίως «κοκκινίζαμε» από ντροπή...

* Είναι στοιχείο της πνευματικής ζωής, αντίθετο της αυθάδειας που φανερώνει την άκαιρη ατολμία, την έπαρση και τον εγωισμό. Θυμηθείτε επίσης την παρακοή των Πρωτοπλάστων που συναντούν τον Θεό εκείνο το δειλινό στον Παράδεισο. Ο Θεός καλεί τον Αδάμ και εκείνος του απαντάει∙ «της φωνής σου ήκουσα περιπατούντος εν τω παραδείσω και εφοβήθην, ότι γυμνός ειμί και εκρύβην» (Γεν. 3, 10). Η ντροπή περιέβαλε τον Αδάμ, συνειδητοποίησε τη γυμνότητά του απέναντι στον Θεό (αποτέλεσμα αμαρτίας) και φοβήθηκε να εμφανισθεί γυμνός μπροστά Του. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει και το να πράττουμε αμαρτωλά, όπως επέλεξε (παρακοή) ο κοινός μας πρόγονος, αλλά η ντροπή να λειτουργεί ως στοιχείο αυτογνωσίας, προόδου και δημιουργίας.

* Έτσι η ντροπή να οδηγεί στο φιλότιμο, το σεβασμό. Αισθάνομαι ανάλογα και δεν θέλω να παραβώ τις εντολές του Θεού, να βγω από το Άγιο θέλημά Του, και μάλιστα επιθυμώ (τηρουμένων των αναλογιών) να μιμηθώ τον Πλάστη μου στις αντιδράσεις που εμφανίζω απέναντι στους συνανθρώπους μου (ευσπλαχνία, αγάπη, συγχωρητικότητα...). Ουσιαστικά έχω κατανοήσει τι θέλει ο Θεός από μένα και είμαι έτοιμος να δώσω λόγο ανά πάσα στιγμή για τις πράξεις μου.

Β) ΣΤΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ ΜΑΣ Η ΑΙΔΩΣ ΑΠΟΥΣΙΑΖΕΙ

* Είδαμε στο σημερινό Ευαγγέλιο ότι οι κακοί γεωργοί διέψευσαν τις προσδοκίες του αφέντη τους. Έστειλε το σπλάγχνο Του σκεπτόμενος ότι ίσως «εντραπήσονται τον υιόν μου» (Ματθ. 21, 37) αλλά εκείνοι, φθάνοντες στο αποκορύφωμα της αναίδειας, αποφάσισαν να φονεύσουν τον Υιόν του Θεού, τον Μεσσία τους. Αποστράφηκαν με αναίδεια την σωτηρία τους. Αυτός ο λαός που ευεργετήθηκε τόσο πολύ στρέφει τα νώτα του προς τον Θεό χωρίς ντροπή∙ «διατί απέστρεψεν ο λαός μου ούτος αποστροφήν αναιδή και κατεκρατήθησαν εν τη προαιρέσει αυτών και ουκ ηθέλησαν του επιστρέψαι;» (Ιερ. 8, 5).

* Ας μην βιαστούμε όμως να χαρούμε αποδίδοντας τούτα στους θεοκτόνους Εβραίους, καθώς και ο πολιτισμός μας εμφανίζει την καθημερινή εικόνα απ’ όπου η ντροπή απουσιάζει. Βουτηγμένοι όλοι στο ψέμα, την υποκρισία, το θράσος (είναι το «αντίπαλο δέος»), στην εγωκεντρική αποθέωση του εαυτού μας, επιβάλλεται η επάνοδός μας στην κατά Θεόν ντροπή, η οποία θα μας κάνει δεκτικούς και του θείου ελέους Του. Αυτή η απαραίτητη αίσθηση θα επιστρέψει μέσα μας μόνον όταν κατανοήσουμε την μεγαλοσύνη του Πατέρα και το έργο σωτηρίας που εκπόνησε για τον πεσμένο, αμαρτωλό άνθρωπο.

* Η αιδώς φυτεύεται από τα μικρά χρόνια της ζωής του ανθρώπου. Ο γονιός μαθαίνει στο παιδί την κατά περίσταση σωστή συμπεριφορά και με αγάπη και παράδειγμα διορθώνει τυχόν αποκλίσεις (από αυτήν) του παιδιού του. Αν αφαιρεθεί η ντροπή από την παιδική ηλικία τότε ο άνθρωπος δύσκολα επανέρχεται όταν μεγαλώσει. Η αναίδεια τρέφει και την ασέβειαν. Αν δεν σέβεσαι τον εαυτό σου πως να σεβαστείς τον Θεό που δεν τον βλέπεις. Έτσι βλέπουμε ακόμα και τους εκπροσώπους της πολιτείας, ναί αυτοί οι κύριοι με ή χωρίς γραβάτα, να νομοθετούν, νομιμοποιώντας αισχρά πάθη, διαστροφές, αμαρτίες θεομίσητες...

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Όμως ας μην απογοητευόμαστε, ας αρχίσουμε από την οικογένεια, ξανά, να ασχοληθούμε με το παιδί και με ήθος, πίστη στη χριστιανική διδασκαλία ας δώσουμε πίσω όλα τα καλά που του στερήσαμε ως ανήθικη και αντίθεη κοινωνία. Τα παιδιά μπορούν να γίνουν το ευλογημένο νέο προζύμι που θα ζυμώσει νέο κόσμο, θα χαράξει νέο δρόμο∙ τον οποίο «και ημείς εν καινότητι ζωής περιπατήσωμεν» (Ρωμ. 6, 4).

Ο Ήλιος που ανέτειλε στη Βηθλεέμ άστραψε και φεγγοβόλησε στο Θαβώρ.

Η Μεταμόρφωση είναι:

1. Γιορτή της Αγίας Τριάδος όπως και εκείνη των Θεοφανείων που γιορτάζουμε οκτώ μήνες νωρίτερα.

Είναι και οι δύο γιορτές του φωτός. Θαβώριο φως και Φώτα όπως ονομάζουμε την γιορτή των Θεοφανείων.

Και στις δύο γιορτές έχουμε την παρουσία και των τριών Προσώπων της Αγίας Τριάδος.

Στη Βάπτιση του Κυρίου ακούγεται η φωνή του Πατέρα από τον ουρανό που μαρτυρά ότι ο Χριστός είναι ο ‘’ Υιός του ο αγαπητός ‘’.

Το Πνεύμα κατέρχεται από τον Πατέρα με την μορφή περιστεράς και αναπαύετε πάνω στον Υιό.

Στο Θαβώρ παράλληλα έχουμε τον Πατέρα να μαρτυρά πάλη τον αγαπητό του Υιό και μας προστάζει να τον ακούμε.

Το Άγιο Πνεύμα είναι παρόν με την μορφή φωτεινής νεφέλης με την έκφραση της Καινής Διαθήκης ‘’ επισκιάζειν ‘’.

Η έκφρση υπάρχει και στους τρεις ευαγγελιστές ‘’ εγένετο νεφέλη και επεσκίασεν αυτούς ‘’ (Λουκ 9,34).

‘’Νεφέλη φωτεινή επεσκίασεν αυτούς’’ ( Ματθ. 17,5), και ‘’εγένετο νεφέλη επισκίαζουσα αυτούς ‘’ (Μαρκ 9,7).

Με την ίδια έκφραση στον Ευαγγελισμό ο Άρχων Γαβριήλ αναγγέλλει στη Θεοτόκο.

‘’ Πνεύμα Άγιον επελεύσεται επί σε και Δύναμης Υψίστου επισκιάσει σοι. ( Λουκ. 1,34 ).

Αυτή την φωτοχυσία που φέρνει η παρουσία της Αγίας Τριάδος ψάλει η Εκκλησία στην εορτή.

‘’ Φως αναλλοίωτο Λόγε, φωτός Πατρός αγεννήτου , εν τω φανέντι φωτί σου σήμερον εν Θεβωρίω, φως ίδωμεν τον Πατέρα φως και το Πνεύμα, φωταγωγούν πάσαν κτίσην ‘’ .

2 . Η δόξα βέβαια της Μεταμορφώσεως είναι πιο συγκεκριμένα δόξα Χριστολογική.

Το άκτιστο φως που ακτινοβολεί ο Σωτήρας αποδεικνύει περίτρανα ότι είναι ‘’ Φως εκ φωτός. Θεός αληθινός εκ Θεού αληθινού ………ομοούσιος με τον Πατέρα.

Την ίδια στιγμή όμως που το σώμα του Χριστού ακτινοβολεί την άκτιστη δόξα παραμένει απολύτως υλικό και ανθρώπινο.

Η κτιστή σάρκα του δεν καταργείται ούτε εξαφανίζεται. Ο Χριστός στο Θαβώρ είναι ένα πρόσωπο με δύο φύσεις ακέραιες.

Τίποτε δεν αφαιρέθηκε κατά την Μεταμόρφωση του, ο Χριστός παραμένει τάλειος άνθρωπος.

Τίποτε δεν του προστέθηκε. Η δόξα της Θεότητος που αποκαλύφθηκε είναι κάτι που ο σαρκωθείς Χριστός πάντοτε είχε από την πρώτη στιγμή της συλλήψεώς του.

Δεν ήταν κάτι έκτακτο γι Αυτόν αλλά με μία ενέργεια αυτοκενώσεως έκρυψε την Δόξα του.

Αυτή που στην Δευτέρα του Παρουσία θα δουν οι άνθρωποι το Σώμα του σε όλη ωραιότητα και το μεγαλείο.

Δόξα που τον συνόδευε σε όλη την επίγεια ιστορική ζωή του και στη Γεθσημανή και στη στιγμή που παραπονιέται για την εγκατάλειψη του Πατέρα πάνω στο Σταυρό.

Διότι κατά τον Παύλο ‘’ σ΄ αυτόν κατοικεί όλο το πλήρωμα της θεότητος σωματικώς ‘’.

Στην Μεταμόρφωση στον ίδιο τον Κύριο δεν συμβαίνει καμία αλλαγή.

Αυτοί που μεταμορφώνονται είναι οι Απόστολοι όπως γράφει και ο Ευδοκίμωφ.

Σε όλη την επίγεια παρουσία του η Θεότητά του παραμένει κρυμμένη κάτω από το κάλυμμα της σαρκός.

Όμως εδώ για πολύ λίγο χρόνο το κάλυμμα γίνεται διαφανές και αφήνει να φανεί εν μέρει η Δόξα.

3. Η Μεταμόρφωση είναι και η δόξα της δικής μας ανθρώπινης φύσης, μας δείχνει την ‘’ θέωση της ανθρώπινης φύσεως ‘’.κατά τον Άγ. Ανδρέα Κρήτης.

Βλέπουμε την ανθρώπινη φύση όπως ήταν στην αρχή στον Παράδεισο πριν από την πτώση.

‘’ την αμαυρωθείσα του Αδάμ φύσιν, μεταμορφωθείς, απαστράψαι πάλιν πεποίηκας, μεταστοιχειώσας αυτήν εις την συν της θεότητος δόξαν τε και λαμπρότητα ‘’ εσπερινός.

Την βλέπουμε όμως και πως θα είναι και στο τέλος στον μέλλοντα αιώνα της παλιγγενεσίας.

Η μεταμόρφωση είναι μία πραγματικότητα κυρίως εσχατολογική είναι κατά τον Μέγα Βασίλειο ‘’ τα εγκαίνια της ενδόξου παρουσίας του Χριστού.

4. Υπάρχει και μία τέταρτη αλήθεια που όμως αποκαλύπτει ο μεταμορφωθείς Χριστός.

Είναι η δόξα της υλικής κτίσεως ‘’ Αγιάσει όλη την κτίση διά του φωτός Σου ‘’ ψάλλουμε στον εσπερινό.

Η Μεταμόρφωση αγκαλιάζει και δοξάζει όλη την κτίση.

Ο άνθρωπος θα σωθεί όχι ΑΠΟ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ, αλλά ΜΑΖΙ ΜΕ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ.

Εμείς θα θεοθούμε, η δημιουργία θα αγιασθεί,

Θα απελευθερωθεί από την δουλεία της φθοράς που την έφερε ο άνθρωπος και θα εισέλθει στην ‘’ελευθερία της δόξης των τέκνων του Θεού ‘’ ( Ρωμ. 8,21 ).

Στην Μεταμόρφωση έχουμε τον αρραβώνα της ‘’ καινής γης ‘’που μας μιλά η Αποκάλυψη.

Τα ρούχα του Ιησού, πράγματα φτιαγμένα από ανθρώπινα χέρια έγιναν λευκά σαν το φως.

Μετά το φως της Μεταμορφώσεως στα μάτια των παιδιών της Εκκλησίας τίποτε δεν πρέπει να είναι μικρό, ασήμαντο η ακατανόητο.

Οι κτιστές πραγματικότητες μπορούν να γίνουν φορείς των ακτίστων ενεργειών του Θεού.

Όλοι ξέρουμε τώρα ότι η δόξα της φλεγόμενης βάτου μας περιβάλλει και περιμένει την ώρα της αποκάλυψης.

Η Μεταμόρφωση είναι κοντά στη Σταύρωση και χρονικά. Μετά το Θαβώρ ο Χριστός συναντά τον Ζακχαίο.

Ανασταίνει τον Λάζαρο και εισέρχεται θριαμβευτής στα Ιεροσόλυμα.

Σύμφωνα με το λατινικό τυπικό το Ευαγγέλιο της Β΄ Κυριακής των νηστειών είναι της περιγραφής της Μεταμορφώσεως.

Σαράντα ημέρες πριν την Σταύρωση γίνεται η Μεταμόρφωση. Ο αριθμός σαράντα είναι φορτισμένος με ιδιαίτερη σημασία για την Ιερή ιστορία.

Ο λαός του Ισραήλ πέρασε σαράντα χρόνια στην έρημο, ο Δαβίδ και ο Σολομών βασιλεύουν επί σαράντα χρόνια.

Ο προφήτης Ηλίας περπατά επί σαράντα ημέρες προς το όρος Χωρήβ πριν δει τον Χριστό.

Ο Κύριος περάστηκε σαράντα ημέρες στην έρημο και ανελήφθηκε στον ουρανό σαράντα ημέρες μετά την Ανάσταση του.

Στην Καισάρεια του Φιλίππου ο Πέτρος ομολογεί για τον Ιησού ‘’ Συ ει ο Χριστός ο υιός του Θεού του Ζώντος ‘’.

Μετά από λίγο γίνεται η Μεταμόρφωση που αποδεικνύει την αλήθεια των λόγων του Πέτρου.

Ο Ιησούς πράγματι δεν είναι μόνο ο Υιός του ανθρώπου αλλά και ο Υιός του Θεού του ζώντος.

Ο Πέτρος βλέπει δύο άνδρες να μιλούν με τον Ιησού και αναγνωρίζει τον Μωυσή και τον Ηλία.

Οι Ιουδαίοι όμως δεν έχουν εικόνες στους λατρευτικούς χώρους τους, τα πρόσωπα των προφητών τους είναι άγνωστα δεν είναι δυνατή η αναγνώριση τους.

Πως λοιπόν αναγνώρισε στο πρόσωπο των δύο ανδρών τους δύο Προφήτες???

Με την χάρη του Αγίου Πνεύματος που τους επισκίασε όλους έλαβαν γνώση των προσώπων.

Όπως θα συμβεί και σε εμάς στην παλιγγενεσία, τότε θα γνωρίζουμε τους πάντες με τους οποίους θα συναντόμεθα είτε θα είναι γνωστοί η άγνωστοι σε εμάς.

Ακόμη πως γνώριζαν οι δύο Προφήτες τον Χριστό για να τον αναγνωρίσουν???

Τον είδαν ποτέ?? Πως γνώριζαν την ‘’ δόξα Του ‘’???

Πράγματι και ο Μωυσής στο όρος Σινά ζήτησε και τον είδε όπως μας φανερώνει ο Άγιος της Δαμασκού.

Αλλά και ο προφήτης Ηλίας μέσα στην λεπτή αύρα τον είδε όπως φανερώνει ο Άγιος Κοσμάς στον πεζό κανόνα της εορτής.

Ήξεραν τον άναρχο Χριστό, τον δοξασμένο Χριστό, τον Μεγάλο Θεό και Σωτήρα Ιησού Χριστό.

Όπως τον ήξεραν ο Αδάμ, ο Καιν, ο Νοε, ο Αβραάμ, οι Πατριάρχες, όλοι οι Προφήτες και Δίκαιοι.

Τι συζητούσαν άραγε ο Μωυσής, ο Ηλίας και ο Χριστός λουσμένοι μέσα στην λάμψη του Θαβώρ.

Ο Λουκάς μας αποκαλύπτει ότι μιλούσαν για την επικείμενη ‘’ έξοδό ‘’ Του.

Περιβεβλημένοι με το φως της αιωνιότητας, της Δόξας, της Χάριτος και της μακαριότητας της Βασιλείας του Θεού συζητούν για την κενωτική θυσία της Σταύρωσης.

Ο Παύλος βεβαιώνει ‘’ εσταύρωσαν τον Κύριο της Δόξης ‘’.Ο Χριστός τόσο στην ώρα της Μεταμορφώσεως στο Θαβώρ όσο και όταν πέθανε στο Σταυρό ήταν ο Κύριος της Δόξης.

Οι δύο λόφοι του Θαβώρ και του Γολγοθά συνιστούν ένα και το αυτό μυστήριο την Κένωση και την Θυσία.

Ο Πέτρος εύχεται να παραμείνουν στην κορυφή του όρους και να στήσει τρεις σκηνές ώστε να παραταθεί το βίωμα.

Ο Ιησούς αρνήται , η Εκκλησία ψάλλει ‘’ μη ειδώς τι ελάλει ‘’. Η θέση της είναι σαφής.

Μετέχουμε στην χαρά της Μεταμορφώσεως όχι διά της απομακρύνσεως από τις οδύνες του κόσμου αλλά δια της συμμετοχής μας στις οδύνες.

‘’ πιστεύω Κύριε βοήθει μου τη απιστία. ‘’

Αθανάσιος Κατσίκης

αρχιτέκτων

Ματθ. ιη΄, 23-25

ΦΕΥΓΟΝΤΑΣ ΑΠΟ ΤΟ ΣΠΙΤΙ ΤΗΣ ΑΓΑΠΗΣ.

«ουκ έδει και σε ελεήσαι τον σύνδουλόν σου, ως και εγώ σε ηλέησα;»

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

Ανακουφισμένος εξήλθε απ’ το αρχοντικό του αφεντικού του ο χρεωφειλέτης δούλος των μυρίων ταλάντων. Γλύτωσε την τιμωρία και το χρέος. Ο ίδιος όμως δεν κατάφερε να γίνει ελεήμων ανάλογα προς τον συνάνθρωπό του και να χαρίσει το μικρό χρέος που αυτός είχε απέναντι του. Πόσο ταιριάζει αυτή η κατάσταση με μας... πόσες φορές τελειώνει ο εκκλησιασμός και απαλλαγμένοι από το βάρος της αμαρτίας συναντάμε έξω από την εκκλησία τον δικό μας χρεωφειλέτη!

ΚΥΡΙΩΣ ΘΕΜΑ

Α) ΕΚΚΛΗΣΙΑ = ΟΙΚΟΣ ΕΛΕΟΥΣ

* Ο Άγ. Γρηγόριος ο Παλαμάς εξηγώντας την συγκεκριμένη παραβολή θα πει πως στον Ιερό Ναό, και στο Ι. Βήμα συγκεκριμένα, κάθεται ο Κύριός μας. Ο Βασιλεύς του παντός «συναίρει λόγον αοράτως μετά των δούλων αυτού». Όσα γίνονται μέσα στην Θ. Λατρεία είναι ένα πνευματικό αλισβερίσι.

*Βλέποντας την φιλανθρωπία του Δεσπότου μας νιώθουμε το χρέος των αμαρτιών μας βαρύ. Μετανοούμε και προσευχόμαστε και κλαίμε για το πλήθος των αμαρτιών μας. Δίνουμε υπόσχεση ότι θα αλλάξουμε και θα ζήσουμε θεαρέστως την υπόλοιπη ζωή μας.

* Συγκινούμαστε από τα παραδείγματα της ζωής των Αγίων και των Μαρτύρων. Οι ευαγγελικές και αποστολικές περικοπές, οι ερμηνείες του ιεροκήρυκα μαλακώνουν την πέτρινη ψυχή μας. Βιώνουμε την αγάπη και το έλεος του Θεού στην καρδιά μας και μέσω της Θ. Λειτουργίας καλούμαστε να «αγαπήσουμε αλλήλους» κατά την υπόδειξη και την πράξη του Ιησού.

* Οι προσευχές μας μιλούν για εκζήτηση του «Θείου ελέους». Θα πούμε πολλές φορές τον Ν΄ ψαλμό της μετανοίας το «ελέησόν με ο Θεός». Θα ψάλουμε μέσα από τα τροπάρια ζητώντας το εύσπλαχνο βλέμμα του Θεού να πέσει στο χώρο της υπάρξεώς μας. Αμέτρητες φορές το «Κύριε ελέησον» θα ακουστεί στους θόλους των ναών. Ένα «Κύριε ελέησον» που δεν το βαριέται ούτε ο ψάλτης, ούτε ο παπάς!

Β) ΕΞΕΡΧΟΜΕΝΟΙ

* Βγαίνοντας από τον Ναόν συναντάμε τις αιτίες του μίσους και τις κακίες. Ο «λειτουργημένος» και «μεταμορφωμένος» εσωτερικά πιστός τα παραθεωρεί όλα και δίνει συγχώρηση. Ο επιφανειακά λειτουργηθείς καταπιάνεται εκζητώντας το δίκιο του.

* Το σημερινό ευαγγελικό χωρίο φανερώνει το ‘ήθος’ και την ανωτερότητα του Χριστιανισμού. Όχι την ‘ηθική’ που μονομερώς τονίζουν πολλοί σήμερα, ούτε ‘τους τρόπους ευγενείας και καλής συμπεριφοράς’ που γίνονται ατμός και καπνός μπροστά σε κάθε προκλητική κατάσταση. Αλλά την στάση του Χριστιανού απέναντι στο Θεό και στους συνανθρώπους του.

* Παρατηρώντας λοιπόν λίγο τους ανθρώπους θα δούμε ότι όσοι έχουν εργασθεί πνευματικά και έχουν ανεπτυγμένες τις πνευματικές αισθήσεις τους είναι εύσπλαχνοι, φιλόθεοι και φιλάνθρωποι. Όσοι απομακρύνονται από τον Θεό άσπλαγχνοι και σκληροί. Και ενώ μπορούμε να μιλάμε και να διαδηλώνουμε για ανθρώπινα δικαιώματα, συγχρόνως μπορούμε να τσακωνόμαστε και να εκφραζόμαστε χυδαία απέναντι στον ταξιτζή που μας ίσως μας έχει κλείσει τον δρόμο. Λεπτομέρειες… που όμως κάνουν την διαφορά στον Χριστιανισμό!

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Ο Ιερός Αυγουστίνος θέλοντας να δώσει το νόημα της διδασκαλίας του Ιησού και να μας ενεργοποιήσει στην κορυφαία αρετή της αγάπης και της συγχωρητικότητος θα μας πεί εύστοχα: «Κανένα καρφί δεν θα ήτο δυνατόν να κρατήσει το σώμα του Ιησού Χριστού πάνω στο σταυρό εάν δεν υπήρχε η ευσπλαγχνία και η αγάπη Του για τον πεπτωκότα άνθρωπο». Σ’ αυτό καλούμαστε να δώσουμε εξετάσεις στην επίγεια ζωή μας μιμούμενοι τον Δεσπότη μας.

(Ματθ. 17, 14 - 23).

ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΑΝΑΤΡΟΦΗ.

«φέρετέ μοι αυτόν ώδε...» (Ματθ. 17, 17).

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

Καθημερινά, ο πατέρας της σημερινής Ευαγγελικής περικοπής, υποφέρει και θλίβεται για την ψυχική ασθένεια του παιδιού του. Παίρνει την απόφαση να καταθέσει πλέον το πρόβλημά του στο Χριστό. Τα λόγια του λιτά, περιεκτικά εμφανίζουν την τραγική διάσταση του μαρτυρίου που ζεί∙ «Κύριε, ελέησόν μου τον υιόν, ότι σεληνιάζεται και κακώς πάσχει∙ πολλάκις γαρ πίπτει εις το πυρ και πολλάκις εις το ύδωρ» (Ματθ. 17, 15). Ψυχική ασθένεια, η χειρότερη μορφή ασθένειας που οδηγεί τον άνθρωπο σε ακραίες καταστάσεις, καθώς τα ακάθαρτα πνεύματα δεσμεύουν το λογικό και την καρδιά και ο άνθρωπος ενεργεί χωρίς να έχει επαφή με το γύρω του περιβάλλον… «Φέρετέ μοι αυτόν ώδε» (Ματθ. 17, 17) ακούγεται αποφασιστικός και στερεός ο λόγος του Κυρίου! Φέρτε τα παιδιά σας στο Χριστό, υπογραμμίζω και εγώ προλογικά στην έναρξη της δικής μου ερμηνευτικής προσέγγισης.

ΚΥΡΙΩΣ ΘΕΜΑ

Α) Η ΕΥΘΥΝΗ ΤΗΣ ΑΝΑΤΡΟΦΗΣ

* Η τεκνογονία είναι ένα υψηλό έργο για τον ανθρώπινο προορισμό. Δεν είναι μόνο η διαιώνιση του είδους, ως μηχανισμός βιολογικός, αλλά ο άνθρωπος γίνεται συνδημιουργός με τον Θεό κατά το αιώνιο πρόσταγμά Του∙ «αυξάνεσθε και πληθύνεσθε και πληρώσατε την γην και κατακυριεύσατε αυτής» (Γεν. 9, 1). Έτσι η ευθύνη για τους εκάστοτε γονείς είναι μεγάλη, αφού καλούνται να αναθρέψουν τα τέκνα τους «εν παιδεία και νουθεσία Κυρίου» (Εφ. 6, 4), εγχείρημα κοπιώδες, υπεύθυνο και μοναδικό.

* Κάθε ηλικία του ανθρώπου έχει ανάλογες δυσκολίες. Όμως η παιδική έχει καθριστικές απαιτήσεις, αφού εκεί τίθονται οι βάσεις για την περαιτέρω εξέλιξη του ατόμου. Ανύστακτη φροντίδα, λεπτομερής επιμέλεια, εκλογή τρόπου ανατροφής, είναι μερικά από τα στοιχεία που επιδρούν καταλυτικά στην εικόνα που θα εμφανίσει στο μέλλον η ανθρώπινη προσωπικότητα. Αρκετοί γονείς μελετούν, συμβουλεύονται παιδοψυχολόγους, κάνουν γενικά ότι μπορούν για να επιτύχουν στην υπόθεση αυτή. Δυστυχώς (καθώς και οι ίδιοι δεν Τον γνωρίζουν) κρατούν έξω από τη συνολική τους προσπάθεια τον Χριστό! Κάνουν τα πάντα χωρίς να κάνουν το αναγκαίο. Φροντίζουν για λεπτομέρειες και αμελούν την ουσία...

* «Ου το σπείραι ποιεί πατέρα μόνο, αλλά το παιδεύσαι καλώς∙ ουδέ το κυήσαι μητέρα εργάζεται, αλλά το θρέψαι καλώς» (MPG 54, 636 και MPG 60, 75), άποψη του ι. Χρυσοστόμου, η οποία αποκαλύπτει ότι οι γονείς δεν είναι απλά και μόνο φυσικοί γεννήτορες, αλλά εκείνοι που θα διαπλάσουν «εν συνόλω» την προσωπικότητα των τέκνων τους με φώτιση και άνωθεν καθοδήγηση. Πόσες φορές ο γονιός δεν αισθάνεται αναποφάσιστος, διστακτικός, διχασμένος μπροστά σε κατευθύνσεις που πρέπει να δώσει ή τρόπους που πρέπει να υποδείξει στο παιδί του...

Β) Η ΠΡΟΤΑΣΗ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ

* Μεγάλη σημασία οφείλουν οι γονείς να δώσουν αρχικά στη σωστή λειτουργία της οικογένειας, ως «κατ’ οίκον εκκλησίαν» (Α΄ Κορ. 16, 19), καθώς είναι το άμεσο περιβάλλον στο οποίο λαμβάνει τα πρώτα ερεθίσματα το παιδί. «Εκκλησίαν ποίησόν σου την οικίαν» προτρέπει και πάλι ο ι. Χρυσόστομος, αφού εκεί το μέλλον της κοινωνίας πλάθεται, θεμελιώνονται οι αξίες, συντελείται κάθε σωματική και πνευματική προκοπή.

* Τη σκυτάλη παραλαμβάνει η Εκκλησία. Τα Άγια Μυστήρια, τα θεία Ευαγγελικά νοήματα γίνονται η τροφή της ψυχής και διαπλάθουν ισχυρούς χαρακτήρες, έτοιμους και δυνατούς να εκτεθούν στη ζούγκλα της κοινωνίας, στην αποθέωση της αθεΐας, της πονηρίας και της δυσωνύμου αμαρτίας. Ισχυρές δυνάμεις, ακλόνητες αντοχές, αποτελεσματικές αντιστάσεις εμφανίζουν εκείνα τα παιδιά στα οποία έχουν εργαστεί συγχρόνως οι γονείς και ο Χριστός!

* Χαιρόμαστε λοιπόν όταν βλέπουμε τους γονείς να φέρνουν τα παιδιά στο Χριστό και στην Εκκλησία. Να μεταλαμβάνουν των ζωοποιών Μυστηρίων και ας υπάρχει φασαρία, κλάμα και αναταραχή πολλές φορές στο ναό... Οι γονείς οφείλουν και πάλι να τους πληροφορούν για το τι εδώ συντελείται και ποιός είναι ο χώρος που ο Θεός λατρεύεται. Κάθε γονιός κάνει σχέδια για το παιδί του, ιδιαιτέρως αν έχει την οικονομική επιφάνεια, αλλά η μεγαλύτερη παρακαταθήκη που μπορεί να του αφήσει είναι η πίστη στο Χριστό!

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Τα παιδιά αδελφοί μου, μιμούνται και αντιγράφουν. Ότι δώσουμε κατά τη διαπαιδαγώγησή του αυτό και θα εισπράξουμε καθώς θα ενταχθούν στην κοινωνία και την καθημερινότητα. Όταν η αγάπη του Θεού απουσιάζει οι γονείς είναι ελλιπείς απέναντι στα παιδιά τους, όπως φυσικά και τα ίδια. Ενώ θα έχουν λάβει όλα τα εφόδια για λαμπρή και επιτυχημένη σταδιοδρομία δεν θα ξέρουν από που να κρατηθούν όταν η ζωή θα τους εμφανίσει το σκληρό της πρόσωπο...

(Ματθ. ιδ΄, 14-22).

ΛΟΓΟΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΛΟΓΟ.

«Ουκ επ’ άρτω μόνω ζήσεται άνθρωπος, αλλ’ εν παντί

ρήματι εκπορευομένω διά στόματος Θεού» (Δευτ. 6, 3).

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

Σήμερα αγαπητοί μου αδελφοί αποφάσισα να μην σταθώ στο θαύμα του Κυρίου (πολλαπλασιασμός άρτου), αλλά επιθυμώ να αναπτύξω ολίγα για τον «άρτο» εκείνο που τρέφει και στηρίζει τις ψυχές των ανθρώπων... τον Λόγο του Θεού και κατ’ επέκταση να διατυπώσω ορισμένες σκέψεις για το θείο κήρυγμα, τις προϋποθέσεις του δηλαδή, την αξία, το περιεχόμενο, την σπουδαιότητά του, ώστε να καταστεί αυτό τροφή της ψυχής ωφέλιμη και σωτήρια. Ο σημερινός κήρυκας του ευαγγελίου αναρωτείται πολλές φορές με ποιό τρόπο μα πληροφορήσει και να διδάξει τους ακροατές του (ζουν σε μια «κοινωνία ταχύτατης πληροφόρησης», τι λες και παραπληροφόρησης!), ενώ το υλικό των ψυχών στις οποίες απευθύνεται είναι σκληρότερο από το μπετόν και την άσφαλτο που μας περιβάλλει…

ΚΥΡΙΩΣ ΘΕΜΑ

Α) Ο ΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΘΕΟΥ – Η ΔΥΝΑΜΗ ΤΟΥ ΣΠΟΡΟΥ

* Παρομοίωσαν τον Λόγον του Θεού με τον σπόρο και αυτό εκφράζει μια βαθύτερη έννοια. Όπως ο μικρός σπόρος εξωτερικά δείχνει πτωχός και όχι κάτι σπουδαίο, αλλά στις κατάλληλες συνθήκες παράγει ζωή, έτσι και ο Λόγος του Θεού μπορεί να είναι απλός, υστερημένος ενίοτε από ιδιαίτερη τεχνική και περίπλοκες μεθόδους, όμως κρύβει δυνάμεις που εκπλήσσει τόσο τον ιεροκήρυκα όσο και τον ακροατή του.

*Είναι ικανός, να αναγεννήσει τον άνθρωπο «εν Χριστώ». Να τον αναμορφώσει, να τον κατευθύνει, να τον φωτίσει, να του δώσει απαντήσεις σε προσωπικό επίπεδο, να μεταστρέψει την ψυχή του από την αμαρτία στην αρετή, να του χορηγήσει δύναμη στην δύσκολη καθημερινότητα που καλείται να επιβιώσει. Και ας μην μακρηγορώ, καθώς προέρχεται από το Άγιο Πνεύμα (τον «θησαυρό» των αγαθών) παρέχει μοναδική πληρότητα στην ύπαρξη την ανθρώπινη.

Β) ΛΟΓΟΣ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΣ – ΛΟΓΟΣ ΘΕΑΝΘΡΩΠΙΝΟΣ

* Και αν τα λεγόμενα των ανθρώπων (λ.χ. πολιτικών, δημαγωγών) έχουν σκοπό να κατευθύνουν την σκέψη των ακροατών προς εξυπηρέτηση συμφερόντων των ολίγων, τάζοντας παράλληλα ψευδές υποσχέσεις καλύτερων συνθηκών ζωής, κοινωνικής αναμόρφωση, ταξικής αναδιοργάνωσης, εύρεσης οικονομικών πόρων, ο Λόγος του Θεού επιθυμεί-στοχεύει να θεραπεύσει την ψυχή, να την απαλλάξει απ’ την δουλεία των παθών και να την καταστήσει πραγματικά ελεύθερη.

* Ο ανθρώπινος λόγος είναι επισφαλής, βασίζεται σε νόμους επίγειους και κανόνες που εμπεριέχουν συχνά την πιθανότητα του λάθους. Ο ευαγγελικός όμως είναι ουράνιος και προέρχεται από την αλήθεια του Θεού. Οι Απόστολοι του Χριστού έγιναν τα στόματά Του (αυτό οφείλει να κάνει ο ιεροκήρυκας). Ωραιότατα ο Ι. Δαμασκηνός θα μας πεί: «Την εμήν άλογον διάνοια Λόγωσον». Γι’ αυτό και ο ιεροκήρυκας εάν δεν έχει πνευματική εμπειρία καλόν είναι να παραθέτει σχετικές (με το θέμα) γνώμες των Πατέρων, αντιλαμβανόμενος ότι δεν εκτελεί μια επιστημονική διάλεξη αλλά παραθέτει και αναλύει υψηλά πνευματικά νοήματα που απαιτούν βιωματική εμπειρία και συνειδητή μετοχή…

Γ) ΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΑΠΕΝΑΝΤΙ ΣΤΟ ΛΟΓΟ ΤΟΥ ΘΕΟΥ

* Στην εποχή μας υπάρχει η νοοτροπία να θέλουμε τον καλό και μορφωμένο ιεροκήρυκα. Αυτόν που θα μας οδηγήσει με τα λόγια του στην δροσιά του ουρανού, υστερούμε όμως στην εφαρμογή και στην τήρηση των ακουόμενων λόγων, οπότε και η πνευματική ικμάδα χάνεται από την έλλειψη βάθους πνευματικής ζωής.

* Σε κάθε τήρηση της εντολής του Θεού μας λέει ο Άγ. Μάξιμος κρύβεται μυστικά ο ίδιος ο Χριστός. «Ο γούν δεξάμενος μίαν εντολήν και ποιήσας αυτήν μυστικώς έχει την Αγίαν Τριάδα». Έτσι ο άνθρωπος μέσω του Λόγου του Θεού προετοιμάζεται για την προσευχή, την θεία κοινωνία και η ενέργεια του Αγ. Πνεύματος ετοιμάζει πρόσφορα έδαφος στην ψυχή.

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Στα διάφορα ιερατικά συνέδρια συζητείται αν πρέπει και πότε είναι η κατάλληλη στιγμή εκφωνήσεως του θείου κηρύγματος. Είναι καιρός εκτός από την τυπική λειτουργική διάταξη να κοιτάξουμε επιτέλους «τι δεν πρέπει να λέμε». Το κήρυγμα να οικοδομεί, να θεραπεύει, να δίνει ελπίδα, να δίνει ζωή. Να κινείται στα Ορθόδοξα πλαίσια και την Παράδοση των Πατέρων μας. Να μην χρησιμοποιείται ο άμβωνας για «μάχας και έρεις νομικάς» (Τιτ. 3, 9), και ιδιοτελείς σκοπούς, για εγωπαθείς εκδηλώσεις και αυτοπροβολή. Να γίνεται χρήση του λόγου και όχι κατάχρηση. ΝΑ ΜΗΝ ΚΟΥΡΑΖΕΙ!!!!! (ας κοιτάμε και κανένα ρολόι όταν μιλάμε).

(Ματθ. 9, 27-35)

«ΔΥΝΑΜΕΙΣ»» ΚΑΙ «ΣΗΜΕΙΑ».

«Ιησούν τον Ναζωραίον, άνδρα από του Θεού, αποδεδειγμένον εις

υμάς δυνάμεσι και τέρασι και σημείοις, οίς εποίησε δι’ αυτού

ο Θεός εν μέσω υμών...» (Πράξ. 2, 22).

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

Οι θαυματουργίες (δύο τυφλών και ενός κωφού διαμονισμένου), που περιγράφονται από την σημερινή Ευαγγελική περικοπή, προστίθενται στα τόσα άλλα τα οποία επιτέλεσε και επιτελεί ο Χριστός. «Δυνάμεις» και «σημεία» τα οποία υποδηλώνουν την Βασιλεία του Θεού και αναδεικνύουν τον «καινό» κόσμο της χάριτος. Γι’ αυτή, δι’ Αγίου Πνεύματος, μίλησαν οι Προφήτες, κήρυξε ο Ιησούς, και μετέδωσαν σε όλη την οικουμένη οι Απόστολοι και Αποστολικοί Πατέρες. «Ιδού καινά ποιώ πάντα» (Αποκ. 21, 5). Και πράγματι η Διδασκαλία Του ένα στόχο είχε και έχει, να απαλλάξει τον κόσμο από την αμαρτία και τις τραγικές της συνέπειες.

ΚΥΡΙΩΣ ΘΕΜΑ

Α) ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΙΑ

* Τα θαύματα του Κυρίου μας δεν είναι μία απλή θεραπεία. Η αποκατάσταση στο πρόβλημα, που έρχεται μπροστά στο φως του Χριστού, δεν στοχεύει απλά μία τακτοποίηση και διόρθωση σε κάποια ψυχοσωματική ανισορροπία. Αποσκοπεί στο να ελευθερώσει την ανθρώπινη ύπαρξη από το κακό (που φθείρει) και τα πολύπλοκα μηχανεύματα του Διαβόλου. Ο «άρχων» του σκότους δεσμεύει τον άνθρωπο με φθοροποιά πάθη και τραγικά ελαττώματα, ο Χριστός δίδει τα φάρμακα που λυτρώνουν και στοχεύουν σε μία βαθύτερη γιατρειά.

* Ο Κύριός μας πάντα εκήρυττε «το Ευαγγέλιον της Βασιλείας» και στην συνέχεια εθεράπευε «πάσαν νόσον και πάσαν μαλακίαν εν τω λαώ» (Ματθ. 9, 35), όμως εμείς απλώς ζητάμε μία ίαση στο πρόβλημά μας (από Αυτόν) και όχι να εμβαθύνουμε και να διορθώσουμε όλη την πορεία μας σε σχέση με το θέλημα του Θεού. Αλήθεια πόσο αξίζει η παράταση ζωής στη γη χωρίς αυτή να συνοδεύεται από την προσπάθεια για γνώση και Αγάπη του Ιατρού μας; Και όμως έτσι πλησιάζουν οι ασθενείς την παντοδυναμία του Θεού. Με ένα ηθικό αλληθωρισμό καθώς το ένα μάτι κοιτά το συμφέρον και το έτερον τον Θεό!

* Κάθε θαυματουργία λοιπόν του Κυρίου θα πρέπει να ειδωθεί «ως ένα παράθυρο» στην Βασιλεία του Θεού. Σκλαβωμένοι στην ύλη και στο κυνήγι της απόκτησής της κοιτάμε μόνο να έχουμε προϋποθέσεις να κατακτήσουμε αυτό τον στόχο, ενώ κατ’ ακρίβειαν θα πρέπει οι άνθρωποι να ζητούν «πρώτον την Βασιλείαν του Θεού και την δικαιοσύνην αυτού, και ταύτα πάντα προστεθήσεται υμίν» (Ματθ. 6, 33). Γι’ αυτό και τα αιτήματά μας στην προσευχή είναι φτωχά... Ζητούμε την ύλη και την σωματική υγεία να την κατακτήσουμε και να την απολαύσουμε και σπάνια την διόρθωση του χαρακτήρα μας, την σωτηρία της ψυχής. Σχεδόν ποτέ δεν ευχαριστούμε δοξολογικά τον Θεό...

Β) ΤΟ ΘΑΥΜΑ ΔΕΝ ΔΙΑΦΗΜΙΖΕΤΑΙ

* Ο Χριστός δεν κάνει την θαυματουργία για να «διαφημίσει» την θεότητά Του. Δεν έχει τέτοια ανάγκη Εκείνος που απέκρυψε την θεϊκή του ιδιότητα, αφού σαρκώθηκε χρησιμοποιώντας την ανθρώπινη φύση. Εξάλλου οι άνθρωποι όσα και θαύματα ολοζώντανα να δούν μπροστά τους, άμα υπάρχει ελλιπής πίστη, δεν υπάρχει περίπτωση να πιστέψουν και να αναγνωρίσουν την παντοδυναμία του Χριστού. Η πίστη στο Θεό δεν είναι αποτέλεσμα πειθούς και επιχειρημάτων∙ «έτσι δε πίστις ελπιζομένων υπόστασις, πραγμάτων έλεγχος ου βλεπομένων» (Εβρ. 11, 1).

* Γι’ αυτό και ότι συμβεί από την αγαθότητα του Θεού προς εμάς ας μην το διαφημίζουμε προς τους άλλους. Μία τέτοια κίνηση ενδεχομένως να καλλιεργήσει στην ψυχή τάσεις εγωισμού, διάθεση αυτοπροβολής και αυτοδικαίωσης. Τότε η όποια ευεργεσία του Κυρίου δεν θα ενεργήσει, όπως πρέπει μέσα μας, καθώς εμείς θα λάβουμε αφορμή από το γεγονός και θα κομπάζουμε ως «άξιοι» δήθεν υψηλών δωρεών. Ας ταπεινωθούμε σκεπτόμενοι την αδυναμία μας (ότι δηλαδή δεν μπορέσαμε να διορθώσουμε μόνοι μας το πρόβλημά μας) και ότι καταλήγουμε στην ευσπλαγχνία και το έλεος του Θεού.

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Αν σταθείς και ακούσεις τις γνώμες των ανθρώπων για την πίστη στο Θεό θα διαπιστώσεις (εκτός ότι είναι συγκρουόμενες μεταξύ τους) ότι εμφανίζουν μία υποκειμενική αντίληψη. Ότι καθένας θέλει, όπως το αντιλαμβάνεται, ότι νομίζει, ότι θεωρεί... Για την Εκκλησία του Χριστού είναι συγκεκριμένο προσωπικό και ανεπανάληπτο βίωμα: πίστη είναι ότι μου αποκαλύπτει ο Θεός! Ένας ποιητής¹ έγραφε εύστοχα και ρομαντικά: «Πίστη έχεις όταν προσμένεις τον ήλιο τα μεσάνυχτα και την αστροφεγγιά το μεσημέρι».

1 Γεώργιος Δροσίνης, «Η πίστη».

(Ματθ. 9, 1-8)

Η ΔΙΠΛΗ ΙΑΣΗ.

«τί γαρ έστιν ευκοπώτερον, ειπείν, αφέωνταί σου αι αμαρτίαι,

ή ειπείν, έγειρε και περιπάτει;» (Ματθ. 9, 5).

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

Μία ακόμα θαυμαστή θεραπεία εξιστορεί ο Ευαγ. Ματθαίος η οποία και είναι (χρονολογικά) η συνέχεια της θεραπείας των δαιμονισμένων στη χώρα των Γαδαρηνών. Ένας παραλυτικός με πίστη λαμβάνει την ίαση. Η φράση του Ιησού προς τον άρρωστο· «θάρσει, τέκνον· αφέωνταί σοι αι αμαρτίαι σου» (Ματθ. 9, 2) εξοργίζει τους Φαρισαίους, αφού θεωρούν ότι βλασφημεί και πως μόνο ο Θεός έχει δικαίωμα να το κάνει. Ο Κύριός μας παραλλάσει το πρόσταγμά Του (αν και το αποτέλεσμα είναι ίδιο)· «εγερθείς άρον σου την κλίνην και ύπαγε εις τον οίκον σου» (Ματθ. 9, 6). Η στόχευση (μέσα από τα λόγια αυτά) του Ιησού, όσον αφορά την ασθένεια, είναι διπλή. Ο μεγάλος Ευεργέτης μας θεραπεύει τον άνθρωπο ως ψυχοσωματική οντότητα...

ΚΥΡΙΩΣ ΘΕΜΑ

Α) ΤΟ ΣΩΜΑ

* «Διήλθεν ευεργετών και ιώμενος πάντας» (Πραξ. 10, 38), καταγράφουν οι Πράξεις των Αποστόλων, για το έργο του Κυρίου στη γη. Έχουμε τόσες πολλές περιπτώσεις κατά τις οποίες, με ευσπλαγχνία για τον ανθρώπινο πόνο, ο Ιησούς διακόνησε έμπρακτα τον άνθρωπο πέρα από τη διδασκαλία και το κήρυγμά Του. Η «φιλοσοφία» του χριστιανισμού έδωσε αξία στο σώμα. Δεν είναι η φυλακή της ψυχής, όπως διατείνονταν οι αρχαίες φιλοσοφικές σχολές της Ιωνίας: «Το μεν σώμα εστίν υμίν σήμα (=μνήμα)».

* Για την χριστιανική λοιπόν διδασκαλία το σώμα δεν είναι ένα απλό «περιτύλιγμα» της ψυχής, αλλά βασικό στοιχείο της προσωπικότητας και ταυτότητας του ανθρώπου. Επιπλέον χρήζει σεβασμού και φροντίδας, τιμής και προστασίας «ναός του εν υμίν Αγίου Πνεύματος έστιν» (Α΄ Κορ. 6, 19). Είναι λοιπόν μεγάλο ατόπημα να μην αγαπάμε κα να μην συμπεριφερόμαστε σωστά στο ναό όπου κατοικεί το Πανάγιο του Θεού Πνεύμα. Μία εκπληκτική δημιουργική αρμονία από την κορυφή έως και τα νύχια, εκατομμύρια μικροσκοπικά κύτταρα συνεργάζονται αρμονικά και συνθέτουν μία τέλεια απτή εικόνα, που με τόση γενναιοδωρία μας χάρισε ο Δημιουργός.

* Έτσι λοιπόν η σάρκωση του Χριστού έδωσε μία άλλη προοπτική στο σώμα μας, μακριά από τα φληναφήματα των αρχαίων φιλοσόφων. Ο Κύριος προσλαμβάνοντας την ανθρώπινη φύση, αφήνει έξω την αιτία της φθοράς, την αμαρτία, γι’ αυτό και το Αναστημένο του Σώμα ήταν «ελεύθερο», δεν περιοριζόταν από τους νόμους της φύσης και της φθαρτότητος. Με τον ίδιο τρόπο θα αναστηθούν όχι μόνο οι ψυχές, αλλά και τα σώματα των ανθρώπων. Ο Ίδιος δηλ. ο Θεός παίρνει την ανθρώπινη σάρκα και την κάνει ναό της Θεότητός του. Σε Εκείνον βρίσκει πρώτα εφαρμογή· «υμείς έστε ναός Θεού ζώντος» (Β΄ Κορ. 6, 16).

Β) Η ΨΥΧΗ

* Σήμερα όμως μόνο για το σώμα φροντίζουμε, ενώ η ψυχή βρίσκεται εντός μας εγκαταλειμμένη. Ο Χριστός έρχεται και ως ιατρός των ψυχών μας. Και η θεραπεία της ψυχής έχει άμεση σχέση με την συγχώρηση των αμαρτιών μας και την απαλλαγή της από τα ολέθρια πάθη. Το κάθε θαύμα του Ιησού, ακόμα και όταν πρόκειται για μία αποκατάσταση της διασαλευθείσης σωματικής υγείας, στοχεύει μακροπρόθεσμα στην πνευματική μας προκοπή και τελείωση. Θυμηθείτε και στον άλλο παραλυτικό, μετά την ίασή του, ο Χριστός του λέει με νόημα και σοβαρότητα: «Ίδε υγιής γέγονας· μηκέτι αμάρτανε, ίνα μή χείρον σοί τι γένηται» (Ιω. 5, 14).

* Έτσι για τον Θεό δεν έχει τόσο μεγάλη σημασία η σωματική μας ακεραιότητα, όσο η πνευματική μας υγεία. Πολλές φορές με το παραμικρό τρέχουμε στα ιατρεία, εμπιστευόμαστε την ιατρική επιστήμη (με τις περιορισμένες δυνατότητές της) και καταθέτουμε χρήματα που έχουμε και δεν έχουμε με μόνο σκοπό τη διόρθωση του αναφυέντος προβλήματος. Για τις μη υγιείς αντιδράσεις της ψυχής κάνουμε άραγε το ανάλογο; Τρέχουμε ευθύς στην ιερά εξομολόγηση; Αποτινάσσουμε τις αιτίες της ψυχικής νόσου από την ύπαρξή μας; Δεχόμαστε ευχαρίστως τις συμβουλές – θεραπευτική αγωγή που προτείνει ο πνευματικός μας Πατέρας; Σπουδάζουμε μετά ζήλου να λαμβάνουμε το φάρμακο θεραπείας, το Σώμα και το Αίμα του Χριστού;

* Ο Κύριός μας αναμφίβολα είναι ο ιατρός ψυχών και σωμάτων. Αυτό δυστυχώς ελάχιστοι ασθενείς το γνωρίζουν. Περνούν, τις περισσότερες φορές, από την Εκκλησία Του, τυπικά δοκιμάζοντας άλλη μία παράμετρο που έχουν να εξαντλήσουν. Η πίστη σε Αυτόν και η μετοχή στα Άγια Μυστήρια δίνει τη θεραπεία. Η εξουσία του Ιησού μεταδίδεται στους ιερείς, στους εναρέτους και Αγίους, γι’ αυτό και η ενέργεια Του δεν παύει μέχρι και σήμερα στον άνθρωπο.

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Η εξουσία του Κυρίου μας είναι τελική, δεν μπορεί κάτι να την αλλοιώσει και να την υπερκεράσει. «Ος ων απαύγασμα της δόξης και χαρακτήρ της υποστάσεως αυτού, φέρων τε τα πάντα τω ρήματι της δυνάμεως αυτού, δι’ εαυτού καθαρισμόν ποιησάμενος των αμαρτιών ημών εκάθισεν εν δεξιά της μεγαλωσύνης εν υψηλοίς» (Εβρ. 1, 3). Αυτός λοιπόν αποφασίζει για τον καθένα μας, για την ζωή και τον θάνατο, την θεραπεία και την ίαση. Ας τον εμπιστευτούμε...

(Ματθ. 8, 28-34 · 9, 1)

Η ΠΑΝΤΟΔΥΝΑΜΙΑ ΤΟΥ ΙΗΣΟΥ.

«εξήλθε νικών και ίνα νικήση.» (Αποκ. 6, 2).

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

Αν θέλαμε να βρούμε την κεντρική στόχευση του Ευαγγελιστή στο απόσπασμα που ανέγνωσε η Αγία μας Εκκλησία, αυτό δεν είναι άλλο παρά η ανάδειξη και προβολή της μεσσιανικής δυνάμεως του Ιησού. Και η δύναμη αυτή ασφαλώς και δεν είναι πολιτική, οικονομική, κοινωνική, είναι η δύναμή Του (και κατ’ επέκταση της Εκκλησίας Του) να καταλύει την εξουσία του «άρχοντος» του κόσμου ετούτου. «Εις τούτο εφανερώθη ο Υιός του Θεού, ίνα λύση τα έργα του Διαβόλου» (Α΄ Ιω. 3, 8). Έτσι σήμερα βλέπουμε τον Χριστό να «αναμετρείται» με τους δύο δαιμονισμένους και να τους χαρίζει την θεραπεία...

ΚΥΡΙΩΣ ΘΕΜΑ

Α) Ο ΔΙΑΒΟΛΟΣ ΑΝΑΓΝΩΡΙΖΕΙ ΤΗΝ ΘΕΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΙΗΣΟΥ

* Από μακριά κιόλας ο διάβολος «διακρίνει» ότι ο άνθρωπος που πλησιάζει με την συνοδεία του δεν είναι ένας κοινός θνητός, αλλά ο «φέρων εν κρυπτώ την θεότητα», ενώ συγχρόνως καταφεύγει σε μία αναγκαστική ομολογία: «τί ημίν και σοί Ιησού υιέ του Θεού; Ήλθες ώδε προ καιρού βασανίσαι ημάς;» (Ματθ. 8, 29). Μία ανώφελη παραδοχή (όσον αφορά τον διάβολο) της θεότητος και υιότητος του Ιησού από τον αντίδικο διάβολο. Μία «γνώση» που δεν ωφελεί, που δεν προσφέρει τίποτα στα ακάθαρτα πνεύματα.

* Στο σημερινό θαύμα του Ιησού φαίνεται καθαρά ότι ο διάβολος είναι υπαρκτό πρόσωπο. Είναι οντότης και έργο του να καταστρέφει τη δημιουργία του Θεού. Τα δαιμόνια που κατέλαβαν το σώμα εκείνων των ανθρώπων «άνοιξαν» διάλογο ως πρόσωπο προς Πρόσωπο με τον Χριστό. Να λοιπόν τι είναι ο σατανάς: καταστροφή και τρόμος («χαλεποί λίαν»), βλάβη, ασχήμια, που οδηγεί στον κοινωνικό αποκλεισμό («εκ των μνημείων»). Ουσιαστικά καταστρέφει τόσο την εξωτερική όσο και την εσωτερική εικόνα του ανθρώπου.

* Τα δαιμόνια λοιπόν, γνωρίζουν το έργο και τη δύναμη του Ιησού, την ουράνια προέλευσή Του, αλλά δεν έχουν ωφέλεια καθώς δεν πιστεύουν σε Αυτόν. Θυμηθείτε τον Πέτρο όταν είδε την «θαυμαστή αλιεία» (Λουκ. 5, 1-11), ο οποίος διέκρινε τα σημάδια θεότητος του Ναζωραίου, πίστεψε σε Αυτόν («έξελθε απ’ εμού, ότι ανήρ αμαρτωλός είμι, Κύριε», Λουκ. 5, 8) και αμέσως αντιπαράβαλε την αμαρτωλότητά του. Έκαναν μήπως κάτι ανάλογο οι δαίμονες; Έφυγαν μεν (βιαζόμενοι από την θεϊκή δύναμη), αλλά η γνώση του Προσώπου (του Ιησού) δεν επέφερε κάποια αλλαγή, καθώς δεν πίστεψαν και έμειναν μόνο στην παραδοχή...

Β) Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΔΕΝ ΓΝΩΡΙΖΕΙ ΤΗΝ ΘΕΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΙΗΣΟΥ

* Αυτό το οποίο έκανε ο διάβολος (να αναγνωρίσει την θεότητα του Ιησού) έστω και θεωρητικά – γνωστικά, δεν κάνει ο άνθρωπος ο οποίος έλαβε το Άγ. Βάπτισμα και την χάρη του Αγ. Πνεύματος. Μία γνώση (αντίθετα με την δαιμονική) την οποία αν ενστερνιστεί, ο κάτοικος αυτής της γης, λαμβάνει την σπουδαία ευκαιρία να γεμίσει με ουράνια δώρα την ζωή του. Στην κυριαρχία του μίσους και της αλαζονείας ο χώρος της Εκκλησίας μας προσκαλεί σε μία λαμπαδηδρομία αγάπης· «αγαπητέ, μή μιμού το κακόν, αλλά το αγαθόν. Ο αγαθοποιών εκ του Θεού εστίν· ο κακοποιών ουχ εώρακεν τον Θεόν» (Γ΄ Ιω. 1, 11).

* Έτσι μακριά από την γνώση και την ωφέλεια που παρέχουν τα μυστήρια του Θεού ο άνθρωπος «ερημώνει» εσωτερικά από την χάρη Του. Θέση κυρίαρχη και εξουσιαστική λαμβάνουν εκεί οι δυνάμεις του Σκότους. Η ψυχή «νοσεί» και μεταφέρει την νοσηρή της εικόνα και στο σώμα. Οι υπάρξεις μας εμφανίζουν αποκρουστική εικόνα, «χαλεποί λίαν» (Ματθ. 8, 28), τρομοκρατούμε τους συνανθρώπους αλλά και τον εαυτό μας (!) με την συμπεριφορά που εκδηλώνουμε.

* Ο Άγ. Ιγνάτιος ο Θεοφόρος υπογραμμίζει πως όταν οι Χριστιανοί συγκεντρώνονται στην Εκκλησία για να πάρουν μέρος στην Θεία Ευχαριστία, τότε συντρίβονται οι δαιμονικές δυνάμεις, γεγονός που φανερώνει τη δύναμη της χάριτος του Χριστού να αποδιώκει τον διάβολο και τις ποικίλες ενέργειές του από την ζωή μας, χορηγώντας παράλληλα τον καθαρό και ζωογόνο αέρα του Αγ. Πνεύματος που ελευθερώνει και χαροποιεί.

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Οι άνθρωποι σήμερα αφ’ ενός αμφισβητούν την ύπαρξη του Θεού, αφ’ ετέρου το ίδιο κάνουν και για το διάβολο. Γράφει κάπου ο Γάλλος ποιητής Σαρλ Πιέρ Μπωντλαίρ (1821 – 1867)¹: «η πιό ωραία πονηριά του διαβόλου είναι να μας πείσει ότι δεν υπάρχει». Φανταστείτε λοιπόν ένας εχθρός αόρατος (αφού δεν υπάρχει) πόσο μπορεί να μας αιφνιδιάσει! Επίσης τι κρίμα να έχουμε ένα Σύμμαχο (που δεν Τον γνωρίζουμε) και να μην μπορούμε να κάνουμε χρήση της δύναμης και βοήθειάς Του...

1 Ανήκει στην κατηγορία των λεγομένων «καταραμένων ποιητών». Είναι εκείνοι οι ποιητές που διάγουν ζωή έξω από κοινωνικά πλαίσια και ενάντια σε αυτά. Η κατάχρηση αλκοόλ, ναρκωτικών, περιγραφές εγκλημάτων, βίας, τρέλας, ανηθικότητας και τέλος πρόωρος θάνατος ήταν κυρίαρχα στοιχεία στην επίγεια φιλοσοφική τους θεώρηση και πρακτική. Κυριότεροι εκπρόσωποι: Πόε Άλλαν, Ρεμπώ, Βερλαίν...

(Ματθ. 8, 5 - 13).

ΟΤΑΝ ΘΑΥΜΑΖΕΙ Ο ΘΕΟΣ ΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟ...

«ακούσας δε ο Ιησούς εθαύμασε...» (Ματθ. 8, 10).

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

Συνηθίσαμε εμείς οι χοϊκοί άνθρωποι, οι φθειρόμενοι και πεπερασμένοι, να γεμίζουμε δέος με την παντοδυναμία και αγαθότητα του αληθινού Θεού. Δεν είναι λίγες οι φορές που τα μάτια μας γεμίζουν δάκρυα χαράς και ευγνωμοσύνης, καθώς βλέπουμε ολοζώντανα τις θεϊκές παρεμβάσεις να οδηγούν στην έκβαση ουσιωδών ζητημάτων (για «εαυτούς και αλλήλους») προς το καλύτερο και ωφέλιμο. Δοξάζουμε τον Θεό, αναγνωρίζουμε το έλεός Του, υμνούμε τα μεγαλεία Του... Μας ξενίζει όμως όταν συμβαίνει το αντίθετο: να θαυμάζει ο Θεός τον άνθρωπο, να Του κινεί το ενδιαφέρον, να τον προσέχει και να τον παρακολουθεί ευλαβικά όλος ο Ουρανός. Συμβαίνει αυτό; Ναί, το Άγιο Ευαγγέλιο σήμερα διασώζει μία τέτοια σπάνια περίπτωση...

ΚΥΡΙΩΣ ΘΕΜΑ

Α) ΤΑΠΕΙΝΩΣΗ

* Ο Ιησούς εθαύμασε τον Εκατόνταρχο, καθώς το αξίωμα και η θέση του δεν τον εμπόδισαν να εκφράσει λόγο που «ευωδίασε» τον αέρα της γης∙ «Κύριε, ουκ ειμί ικανός ίνα μου υπό την στέγην εισέλθης» (Ματθ. 8, 8). Η αρετή της ταπεινοφροσύνης, η τόσο αγαπητή σε όλους, μα από λίγους εφαρμόσιμη. Πρόκειται για ένα στολισμένο ψυχικά άνθρωπο. Αγαπάει και συμπονά τον άρρωστο δούλο του, ποιά εποχή, όταν οι Ρωμαίοι με περισσή αναίδεια ονόμαζαν τον δούλο περίπου κάτι σαν αντικείμενο (=res). Έτσι και η ταπεινότητα στους λόγους του είναι ένας κρίκος στην αλυσίδα των αρετών που υπάρχουν στην ψυχή του. Ο Χριστός τον θαυμάζει πραγματικά καθώς «ατενίζει» την εσωτερική του ομορφιά.

* Μα και άλλη φορά συνέβη ανάλογη εκδήλωση θαυμασμού προερχόμενη από τα Ουράνια δόματα. Όταν το εκλεκτό σκεύος του Θεού, η Παναγία, έλαβε το χαρμόσυνο μήνυμα της σαρκώσεως του Υιού και Λόγου του Θεού, δεν κόμπασε, δεν εκδήλωσε στην ύπαρξή Της κάτι διαφορετικό παρά το∙ «Ιδού η δούλη Κυρίου, γένοιτό μοι κατά το ρήμα σου» (Λουκ. 1, 38). Ο λόγος αυτός αποκρυπτογραφεί το περιεχόμενο της ταπεινής καρδιάς Της, εκείνο που λάτρεψε ο Δημιουργός Της, εξυφαίνοντας το θεϊκό Του σχέδιο.

* Τον δρόμο αυτό της ταπεινοφροσύνης ακολούθησε ασφαλώς και ο Κύριός μας κατά την εκτέλεση των εντολών του Πατέρα Του αφού «εταπείνωσεν εαυτόν γενόμενος υπήκοος μέχρι θανάτου, θανάτου δε σταυρού» (Φιλιπ. 2, 8). Όλη η διδασκαλία Του, όλες οι πράξεις Του τούτο το άρωμα αποπνέουν, αυτή την αρετή καταδεικνύουν. Ενθυμούμαι αίφνης την Απόλυση του Όρθρου της Μεγ. Πέμπτης η οποία καθιστά πλεονασμό οποιονδήποτε περαιτέρω συλλογισμό: «Ο δι’ υπερβάλλουσαν αγαθότητα οδόν αρίστην την ταπείνωσιν υποδείξας εν τω νίψαι τους πόδας των Μαθητών και μέχρι Σταυρού και Ταφής συγκαταβάς ημίν, Χριστός ο αληθινός Θεός...».

Β) ΠΙΣΤΗ

* Ο Εκατόνταρχος δεν αρκείται μόνο στο ταπεινό λόγο, αλλά αμέσως αναφωνεί έναν άλλο εξίσου βαρυσήμαντο∙ «αλλά μόνον ειπέ λόγω, και ιαθήσεται ο παίς μου» (Ματθ. 8, 8). Πίστη φοβερή, μέγεθος δυσθεώρητο που εκπλήσσει κυριολεκτικά τον Ιησού. Ομολογία δημόσια της θεότητος του Χριστού! Πόσα αρμονικά δένει η πίστη και ο ταπεινός λόγος. Πτέρυγες που οδηγούν στην «θέα» και την γνώση του Θεού. Ο ρωμαίος αξιωματικός αναγνωρίζει ότι κάτω από το ταπεινό σχήμα του ανθρώπου κρύβεται το μεγαλείο της θεότητος.

* Ας έρθουμε ξανά στην Κυρία Θεοτόκο. Πίστη ακλόνητη στο σχέδιο του Θεού. Όσο και παράξενος να ήχησε ο λόγος του Αρχαγγέλου Εκείνη παραδόθηκε ψυχοσωματικά στη διακονία του θεϊκού στοιχείου. «Πνεύμα Άγιον επελεύσεται επί σε, και δύναμις Υψίστου επισκιάσει σοι» (Λουκ. 1, 35). Η εμπιστοσύνη της Κεχαριτωμένης στην θεϊκή βουλή επισφραγίζεται με την συνδρομή του Αγίου Πνεύματος. Αλλά και σε όλη τη ζωή της εμπιστευόταν πλήρως τον Υιόν της και θεωρούσε το θέλημά Του βουλή του Ουρανίου Πατρός. Θυμηθείτε στον «εν Κανά γάμο» τι παραγγέλλει στους υπηρέτες του νυμφίου: «ότι αν λέγη υμίν, ποιήσατε» (Ιω. 2, 5).

* Και πάλιν στον Ιησού. Την δύσκολη ώρα του Πάθους η ανθρωπότητα ταράζεται και δειλιά μπροστά στην ύψιστη θυσία. Η θεότητα όμως προσεύχεται και ενισχύεται η πίστη του Υιού. Παραδίδεται στο θεϊκό θέλημα γαλήνιος και νηφάλιος∙ «πλην ουχ ως εγώ θέλω, αλλ’ως συ.» (Ματθ. 26, 39). Και τι άλλο θα μπορούσε να ήταν το θεϊκό θέλημα παρά η γέννηση της αγάπης σε όλο τον κόσμο! Ήταν ο θρίαμβος κατά του μίσους και της κακίας του διαβόλου, το πλήρωμα του απερινόητου βάθους.

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Αδελφοί μου, σε μία εποχή που βασιλεύει ο εγωκεντρισμός και η φιλαυτία, η υπερηφάνεια και η κενοδοξία, η στάση του Εκατόνταρχου εκπλήσσει όχι μόνο τον Θεό αλλά και εμάς. Διάβασα κάπου ένα καταπληκτικό συλλογισμό γι’ αυτή την αρετή και δεν μπορώ να τον κρατήσω μόνο για μένα... Η ταπείνωση είναι ότι πιό τέλειο υπάρχει, το διάλεξε ο Τέλειος Θεός για στολή Του (σαρκώθηκε ταπεινά ως άνθρωπος). Όταν επιλέγεις λοιπόν άνθρωπε την ταπείνωση δεν είσαι ούτε αδύναμος, ούτε «ελλιπής» στο μυαλό, ούτε αδιάφορος σε όσα συμβαίνουν γύρω σου. Επιλέγεις την τέλεια στολή που τόσο τίμησε ο Δημιουργός σου!

(Ματθ. 6, 22 - 33)

ΟΜΟΡΦΙΑ ΚΑΙ ΠΑΓΙΔΑ.

«μη ούν μεριμνήσητε λέγοντες, τι φάγωμεν ή τι πίωμεν ή τι περιβαλώμεθα...» (Ματθ. 6, 31).

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

Έχει αυτός ο κόσμος που ζούμε κάτι ομορφιές μοναδικές, κάποιες εικόνες σπάνιας έλξης και ρομαντισμού. Κινήσεις και εκδηλώσεις των έμβιων όντων, ακόμα και αποτυπώσεις του άψυχου φυσικού διακόσμου, μιάς θάλασσας πολυπρόσωπης και ποικιλόχρωμης, ενός ήλιου, ενός φεγγαριού, ικανές να παγώσουν την στιγμή και να ρεύσει αυτή από τα μάτια στην καρδιά, γεμίζοντας την ύπαρξή μας συναισθήματα και συλλογισμούς. Και αν αυτή είναι η μία και ιδανική πλευρά υπάρχει και μία δεύτερη απατηλή της καθημερινότητος, ικανή να συλλάβει σαν θήραμα τον άνθρωπο σε μία τραγική αιχμαλωσία...

ΚΥΡΙΩΣ ΘΕΜΑ

Α) Η ΠΛΗΣΜΟΝΗ ΤΩΝ ΑΓΑΘΩΝ

* Από τότε που αφήσαμε τη σιγουριά και την εμπιστοσύνη στο Θεό, ξεκινήσαμε το αδιάκοπο κυνήγι της ύλης. Πασχίσαμε στανικώς να καλύψουμε το υπαρξιακό μας κενό, τις αναφυόμενες ανασφάλειες με την κατάκτηση όλων και περισσότερων αγαθών. Και αφού οικοδομήσαμε «τεράστιες αποθήκες» από τα συναγόμενα (αγαθά) ερωτούμε καθημερινά τον εαυτό μας σαν τον πλούσιο του Ευαγγελίου «τί ποιήσω» (Λουκ. 12, 19), χωρίς να νιώθουμε τίποτα για τον συνάνθρωπό μας που παράλληλα στενάζει με απορία για την αθλιότητά του∙ «τί ποιήσω» (Λουκ. 12, 19).

* Έτσι όλα τούτα τα ψυχωτικά σύνδρομα μας έχουν στερήσει την ικανότητα της σωστής χρήσης των αγαθών. Η φράση του Ευαγγελίου «μή μεριμνάτε» (Ματθ. 6, 25) δεν σημαίνει φυσικά «μή εργάζεσθαι», γιατί ο Απόστολος αυστηρά τονίζει «ει τις ου θέλει εργάζεσθαι, μηδέ εσθιέτω» (Β΄ Θεσ. 3, 10). Η εργασία όμως να μην είναι αυτοσκοπός, η απόκτηση των υλικών αγαθών να μη γίνει βασανιστική μέριμνα γιατί τότε πέσαμε στην παγίδα του κόσμου τούτου, μπήκαμε στον αραχνοΰφαντο ιστό και δεν μπορούμε να διαχωρίσουμε το χρήσιμο και αναγκαίο από το περιττό και εφάμαρτο. Ουσιαστικά χάσαμε την αιωνιότητα (δεν εργαζόμαστε για την αθάνατη ψυχή) και παλεύουμε με την ματαιότητα (μόνη επιδίωξη η κατάκτηση της εφήμερης ύλης).

* Πολλές φορές ξεναγούμε τους επισκέπτες της χώρας μας στην πληθώρα των μουσείων που υπάρχουν και τους δείχνουμε τις αρετές του αρχαίου πολιτισμού. Πλην, εμείς χάσαμε την καίρια ρήση του φιλοσοφικού νοήματος της ζωής τους το∙ «παν μέτρον άριστον» ή το «πάντων χρημάτων μέτρον άνθρωπος» (βλ. Πλάτων «ΘΕΑΙΤΗΤΟΣ») του Πρωταγόρα, καθώς βυθίσαμε τον εαυτό μας σε ένα εγωκεντρικό τέλμα με μόνη στόχευση την ψεύτικη απόλαυση της ύλης.

Β) ΕΜΠΙΣΤΟΣΥΝΗ ΣΤΟ ΘΕΟ - ΠΑΤΕΡΑ

* «Οίδε γαρ ο πατήρ υμών ο ουράνιος ότι χρήζετε τούτων απάντων» (Ματθ. 6, 32). Γνωρίζει καλά, μας λέει ο Ευαγγελιστής Ματθαίος τις ανάγκες σας. Και είναι αληθινά παρήγορη η εμπιστοσύνη στο Θεό της Αγάπης. Εντούτοις η εμπιστοσύνη αυτή δεν ακυρώνει την σωστή προσπάθεια, δεν καταδεικνύει παθητικότητα απέναντι στην ζωή, δεν καταφρονεί κάθε επίπονη και σκληρή εργασία, αλλά την τοποθετεί αξιοκρατικά στην ιεραρχία των όσων έχει προδιαγραφές ο άνθρωπος να επιτύχει.

* Ποιός μιλά σήμερα για το πρώτιστο, την Βασιλεία των Ουρανών δηλαδή... Ποιό παχύσαρκο και μπουκωμένο παιδί να επιθυμήσει λίγη νηστεία βρωμάτων για να μεταλάβει την «τροφή του παντός κόσμου» (Λειτουργική έκφραση). Ποιός στερείται για να προσευχηθεί ή περισσεύει σε αγαθά και δοξολογεί τον Δοτήρα παντός αγαθού; Εσκλήρυνε η ψυχή μας, επαχύνθη ο νούς, βάλτωσε η ύπαρξή μας και κοντόφθαλμα εμπιστευόμαστε ότι αγγίζουν οι αισθήσεις μας. Ο Χριστός μας εγκαινίασε μία νέα πραγματικότητα και την βλέπουμε στα άγια λόγια Του (διαχρονικά) καθώς τόσο η ζωή Του, όσο και η Εκκλησία με το σωτήριο έργο της προσπαθεί να διώξει το αμαρτωλό άγχος από τον άνθρωπο. Αμαρτωλό ναί! Γιατί παράγεται από την έλλειψη εμπιστοσύνης στην Πρόνοια του Θεού.

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Μία επίσκεψη στις αίθουσες αναμονής των ιατρείων, μία παρακολούθηση ημερίδος ενός ιατρικού συνεδρίου μπορούν να πείσουν και τον πλέον αδαή, ότι το άγχος είναι η πρώτη αιτία (σε ποσοστό) των ασθενειών που μας βρίσκουν.

Μία επίσκεψη στην Εκκλησία, μία παρακολούθηση Θείας Λειτουργίας μπορούν να πείσουν και τον πλέον αδαή πνευματικά, ότι ο Χριστός είναι η πρώτη μέθοδος ίασης για την γεμάτη ψυχικά νοσήματα ύπαρξη του ανθρώπου. Στο ξεχώρισα από την Λειτουργία για να το κρατήσεις: «Την ημέραν πάσαν, τελείαν, αγίαν, ειρηνικήν και αναμάρτητον, παρά του Κυρίου αιτησώμεθα» (Θ. Λειτουργία). Άρχισε από το παρόν και θα φτιάξουν όλα!

(Ματθ. 4, 18 - 23)

ΚΛΙΣΗ ΚΑΙ ΑΠΟΚΛΙΣΗ.

«δεύτε οπίσω μου και ποιήσω υμάς αλιείς ανθρώπων» (Ματθ. 4, 19).

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

Στην πρόσκληση του Ιησού προς τον Σίμωνα Πέτρο και τον Ανδρέα, να γίνουν μαθητές του, αναφέρεται το σημερινό ευαγγελικό ανάγνωσμα. Και ίσως, αν δούμε εξωτερικά το γεγονός, να μην υπήρχε λόγος να σταθούμε για να σχολιάσουμε και αναλύσουμε αυτό. Όμως οφείλουμε να εμβαθύνουμε, καθώς αποστολεύς αυτής της προσκλήσεως είναι ο Ίδιος ο Χριστός (κλίση θεϊκή), του Οποίου το έργο σωτηρίας είναι πιά γνωστό διαχρονικά σε όλους εμάς τους ανθρώπους. Που να φανταστούν οι απλοϊκοί εκείνοι ψαράδες σε ποιό έργο θα γίνονταν κοινωνοί και υπηρέτες...

ΚΥΡΙΩΣ ΘΕΜΑ

Α) ΚΛΙΣΗ

* Μέχρι τότε η ζωή τους ήταν ήσυχη και απλή. Ο στόχος τους περιορισμένος: να εξασφαλίσουν μέσα από την αλιεία τους τα απαιτούμενα για την συνέχεια της ζωής. Μόχθος για να το επιτύχουν, συνηθισμένη καθημερινότητα, χωρίς εκπλήξεις και ιδιομορφίες, μέλλον προδιαγεγραμμένο, συνυφασμένο με την θνητότητα και την φθορά. «Δεύτε οπίσω μου και ποιήσω υμάς αλιείς ανθρώπων» (Ματθ. 4, 19) ακούγεται ο σταθερός λόγος του Λόγου προς αυτούς. Η έναρξη της περιπέτειας του Ευαγγελίου για τους φτωχούς και άσημους της Γαλιλαίας!

* Συμβαίνει λοιπόν σ’ αυτούς μιά συνολική αλλαγή στην ζωή τους. Πρώτο επίπεδο το ατομικό. Απέσπασαν αμέσως τον εαυτό τους από την νοοτροπία και το περιβάλλον στο οποίο είχαν εναρμονιστεί να ζούν. Συγκινητική η ανταπόκρισή τους στο Θείο κάλεσμα: «οι δε ευθέως αφέντες τα δίκτυα ηκολούθησαν αυτώ» (Ματθ. 4, 20) και αλλού «οι δε ευθέως αφέντες το πλοίον και τον πατέρα αυτών ηκολούθησαν αυτώ» (Ματθ. 4, 22).

* Η κλίση του Χριστού προς τους μαθητές προχωρεί και σε ένα δεύτερο επίπεδο, συνολικό, που χωρίς υπερβολή χαρακτηρίζεται από παγκοσμιότητα. Πράγματι τα «στόματα» του Λόγου μετά την Αγία Πεντηκοστή, ως «λέοντες πυρ πνέοντες» (Ι. Χρυσόστομος), διέτρεξαν σαν «βολίδες πνευματικές» όλη την ανθρωπότητα, σκορπίζοντας με μύριους κόπους και θυσίες (προσφορά ακόμα και της ίδιας τους της ζωής) το ανακαινιστικό μήνυμα σωτηρίας.

Β) ΑΠΟΚΛΙΣΗ

* Δεν ξέρω αδελφοί μου εάν ακούγοντας τα σημερινά λόγια του Ευαγγελίου οδηγείται η σκέψη μας και σε ένα άλλο νοητικό μονοπάτι... Ανάλογη πρόσκληση έχουμε λάβει όλοι οι χριστιανοί! Όχι φυσικά με την ειδική – αποκλειστική κλίση να γίνουμε μαθητές Του. Η κλίση η δική μας είναι προσωπική και δι’ Αγίου Βαπτίσματος (και στη συνέχεια με τα υπόλοιπα Μυστήρια) μέσω της Θείας Χάριτος και αποβλέπει η όλη προσπάθειά μας να την κρατήσουμε (την χαρισματική πρόκληση) και να την αυξήσουμε. Ο Μέγας Βασίλειος χαρακτηρίζει τον άνθρωπο ως «κεκελευσμένο Θεό» (PG 36, 506).

* Επικρατεί, και το ακούμε συχνά, η αντίληψη ότι είμαστε όλοι παιδιά του Θεού. Ίσως κάποιος αυτό το ισχυριστεί με μία γενική και αόριστη έννοια. Για ακούστε όμως το Θεολόγο και Ευαγγελιστή της αγάπης, ο οποίος υποστηρίζει πως γνήσια τέκνα είναι μόνο «όσοι έλαβον αυτόν και έδωκεν αυτοίς εξουσίαν τέκνα Θεού γενέσθαι τοις πιστεύουσιν εις το όνομα αυτού» (Ιω. 1, 12). Όσοι δηλαδή αποδέχτηκαν την κλίση έδωσε σε αυτούς ο Θεός το χάρισμα της πνευματικής υιοθεσίας. Έτσι λοιπόν δεν «θυμόμαστε» μόνο ένα Θεό – Πατέρα στις πείνες και τις δυστυχίες, αλλά Τον γνωρίζουμε μέσα από τα Άγια Μυστήρια, από την Αγάπη Του (αν είναι δυνατόν να μην γνωρίζουν τα παιδιά τον Πατέρα τους!), ώστε να γινόμαστε μέσα από την ευσπλαχνία Του κατά χάριν υιοί∙ «... ίνα την υιοθεσίαν απολάβωμεν» (Γαλ. 4, 5).

* Και αν αυτή είναι η σωστή θέση και πορεία προς το Δεσποτικό κάλεσμα, δεν μένει παρά να ομολογήσουμε με ταπεινότητα πως απλά και τραγικά εμείς όλοι αποκλίνουμε από αυτήν. Άλλες οι προτεραιότητες, οι επιδιώξεις μας σ’ αυτήν εδώ την γη. Ο Χριστός μας ΤΕΛΕΥΤΑΙΟΣ στην λίστα της καθημερινότητος (τολμώ να πω πως ίσως δεν Τον έχουμε καταγράψει καν σ’ αυτήν). Όλες οι ενέργειές μας, οι σκέψεις μας, οι αποφάσεις μας αντίθετες με τον Ιησού, θλίβουν το Πανάγιον Πνεύμα, στεναχωρούν τη διαρκή και τροφοδοτούμενη προς εμάς Αγάπη του Πατέρα...

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Μέσα στην Εκκλησία, στο Σώμα του Χριστού, κανένας δεν υπάρχει χωρίς στόχο, χωρίς αγώνα ακόμα και χωρίς προσφορά (λ.χ. ύψιστη ιερατική διακονία). Καλούμαστε με την χάρη του Χριστού να την ενεργοποιήσουμε προς το πνευματικό μας συμφέρον, αλλά και προς αυτό των συνανθρώπων μας. Στο χριστιανισμό δεν υπάρχουν συνταξιούχοι, αλλά φορείς του πανανθρώπινου αναστάσιμου μηνύματος σε ψυχές χαμένες στο πέλαγος του κόσμου. Ας τρέξουμε, ας μην χάσουμε ούτε λεπτό δράσης, τιμώντες την ουράνιο πρόσκλησή μας!

(Ματθ. 10, 32-33·37-38, 9, 27-30)

ΟΙ ΘΥΣΙΕΣ ΑΝΤΑΜΕΙΒΟΝΤΑΙ.

«εκατονταπλασίονα λήψεται και ζωήν αιώνιον κληρονομήσει» (Ματθ. 19, 29).

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

Ένα από τα χαρακτηριστικά της Θεότητος είναι και η δικαιοσύνη. «Δίκαιος ο Κύριος, και δικαιοσύνας ηγάπησεν» (Ψαλμ. 10, 7). Τούτη φανερώνει και η Ευαγγελική περικοπή του Ματθαίου σχετικά με την «ανταμοιβή» των Αγίων του Θεού. Κάθε θυσία τους δεν λανθάνει της προσοχής του ουράνιου Πατέρα. Σήμερα που η Εκκλησία τιμά την μνήμη των Αγ. Πάντων, αναγνωρίζει με ευγνωμοσύνη τους κόπους, τα αγωνίσματα, τις υπερβάσεις, τα πνευματικά παλαίσματα που κατέβαλαν (όσο ήσαν στον κόσμο αυτό) για την αγάπη του Χριστού. Οι ευλογημένοι αυτοί ουράνιοι άνθρωποι προτίμησαν τη δόξα Του από κάθε άλλη ψεύτικη και κατ’ επίφαση δόξα...

ΚΥΡΙΩΣ ΘΕΜΑ

Α) Η ΑΜΟΙΒΗ ΤΟΥΣ

* Η αμοιβή των πιστών ακολούθων του Χριστού είναι διπλή. Αφορά τόσο την παρούσα, όσο και την μέλλουσα ζωή. Δείτε την καθημερινότητά μας και αμέσως θα καταλάβετε. Άγχη, αβεβαιότητα πλούτου και υλικών αγαθών, μίση και διχόνοιες, ολέθριες ψυχικές καταστάσεις. Ο Θεός μας έρχεται δίπλα στα προβλήματα του ανθρώπου και με την πρόνοιά Του φροντίζει και σκεπάζει το πλάσμα Του. Ο Χριστός δίνει το Σώμα και το Αίμα Του, ως φύλακα και ασπίδα στην αμαρτία που επιχειρεί να αποσυντονίσει «εν συνόλω» τον άνθρωπο. Αυτά τα εισπράττουν οι Άγιοι από εδώ, τα λαμβάνουν και οι πιστεύοντες σε Αυτόν!

* Πέρα όμως από αυτές τις δωρεές ο Κύριος υποσχέθηκε ότι υπάρχουν και οι αιώνιες στην απέραντη χαρά και μακαριότητα του Παραδείσου· «ζωήν αιώνιον κληρονομήσει» (Ματθ. 19, 29). Πράγματι οι διακριθέντες στον αγώνα πίστεως και ευσεβείας θα απολαύσουν το μείζον, δηλαδή την κοινωνία με τον Θεόν, τον αγγελικό κόσμο, και τους λοιπούς Αγίους. Αληθινά «τότε οι δίκαιοι εκλάμψουσι ως ο ήλιος εν τη Βασιλεία του Πατρός αυτών» (Ματθ. 13, 43).

* Αν και η δικαιοσύνη του Θεού «οφείλει» όλα αυτά στους εκλεκτούς αντιπροσώπους του ανθρωπίνου γένους, τουναντίον, κανένας απ’αυτούς δεν σκέφτηκε «υστερόβουλα» και «μακροπρόθεσμα» κάνοντας κάθε αγαθό πάνω στη γη με αυτοσκοπό την ανταμοιβή. Θυμηθείτε κατά το Ευαγγέλιο της κρίσεως πως οι σεσωσμένοι της δεξιάς μερίδος απόρησαν όταν ο Κύριος απαρίθμησε τις καλές τους πράξεις. «Κύριε, πότε σε είδομεν πεινώντα και εθρέψαμεν, ή διψώντα και εποτίσαμεν; Πότε ξένον και συνηγάγομεν, ή γυμνόν και περιεβάλομεν; Πότε δε σε είδομεν ασθενή ή εν φυλακή, και ήλθομεν προς σε;» (Ματθ. 25, 37-39). Έκαναν δηλαδή το αγαθό μην προσέχοντες πρόσωπα, καταστάσεις, φυσικά και ανεπιτήδευτα γι’ αυτό και δεν συγκρατούσαν ποτέ το γεγονός.

Β) «ΕΤΕΡΟΦΩΤΑ» ΣΩΜΑΤΑ

* Για άλλους, εδώ στη γη, αυτό ίσως ακούγεται υποτιμητικό (υποδηλώνει εξάρτηση). Στον ουρανό και για τους Αγίους είναι ύψιστη τιμή και δωρεά. Βλέπουμε στις εικόνες γύρω από το κεφάλι τους να έχουν φωτοστέφανο. Αυτό το φως που εικονίζεται δεν είναι «δικό τους», είναι ιδιότητα του Τριαδικού Θεού. Εκείνο που ωραιότατα περιγράφουν οι Ευαγγελιστές πότε στην Βηθλεέμ, πότε στον Ιορδάνη, πότε στο Θαβώρ, στην Ανάσταση και στην Πεντηκοστή που «στόλισε» το Θεανδρικό πρόσωπο του Κυρίου.

* Δεν πρέπει να λησμονούμε ποτέ ότι η Ορθόδοξη εικονογραφία δεν απεικονίζει απλά κάτι (πρόσωπα, σκηνές, γεγονότα), αλλά κατ’ ακρίβειαν ιστορεί, δηλαδή διηγείται αυτό που βλέπει, γνωρίζει και βιώνει. Οι Άγιοι επομένως δεν είναι ζωντανοί μόνο μέσα από τα θαύματα και τις ευεργεσίες που προσφέρουν, αλλά ζούν με μία διαρκή φωταγωγία κατά την οποία φανερώνεται και δοξάζεται ο Αληθινός και Ζων Θεός· «θαυμαστός ο Θεός εν τοις Αγίοις αυτού» (Ψαλμ. 67, 36).

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Οι Άγιοί μας μέσα στην μεγαλοσύνη τους δεν λησμόνησαν ποτέ το ταπεινό φρόνημα. Πολλές φορές σιωπούσαν για να αφουγκραστούν την λεπτή φωνή του Θεού μέσα στην ύπαρξή τους. Εμείς σήμερα τους θαυμάζουμε για τα υπερφυή κατορθώματα, αγωνίσματα και παλαίσματά τους, για την άσκηση και τις ποικίλες θαυματουργικές επεμβάσεις τους. Μα το πιό δύσκολο να καταλάβουμε θαρρώ είναι αυτή η σιωπή και η πλήρης εμπιστοσύνη στο θέλημα του Θεού.

Αντίθετα σήμερα η εποχή διακρίνεται για την πολυλογία – πολυφωνία, την αυτοπροβολή, τις μάχες και διαμάχες για να επικρατήσει δυστυχώς το άρρωστο, η διαστροφή, το κακό. Πόσο μακριά είμαστε από την οδό που επέλεξαν οι Άγιοι του Θεού, πόσο κοντά τους μπορούμε να βρεθούμε όταν η επιλογή μας γίνει «η Οδός, η Αλήθεια και η Ζωή» (Ιω. 14, 6).

(Ιω. 7, 37 – 52, - 8, 12)

ΕΡΓΟ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ.

«Μία δύναμις, μία σύνταξις, μία προσκύνησις,

της Αγίας Τριάδος» (Τροπάριον Αίνων Πεντηκοστής).

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

Η ημέρα της Κυριακής δεν είναι μία απλή ημέρα. Έχει έξοχα προνόμια και σημαντικούς συμβολισμούς που την ανυψώνουν αξιακά από τις υπόλοιπες της εβδομάδος. Η διδασκαλία των Πατέρων, δι’ Αγίου Πνεύματος, αποκαλύπτει πως κατά την Κυριακή ημέρα δημιουργήθηκε όλη η κτίσις, ενώ κατά την ίδια ημέρα η Ανάσταση του Χριστού ξεκινά το έργο ανακαινίσεως αυτής της κτίσεως (η λεγόμενη «εν Χριστώ καινή κτίσις», Β΄ Κορ. 5, 17), που προσέβαλλε η φθορά και η σήψη της αμαρτίας. Ας παραθέσουμε όμως συγκριτικά την πνευματική αυτή διεργασία: Ο Πατέρας δημιουργεί, ο Υιός αναδημιουργεί και το Άγιο Πνεύμα τελειοποιεί την κτίση. Κάθοδος του Αγίου Πνεύματος κατά την Κυριακή ημέρα της Πεντηκοστής. Ποιός να αμφιβάλλει για την ιερότητα αυτής της ημέρας...

ΚΥΡΙΩΣ ΘΕΜΑ

Α) ΠΟΤΑΜΟΙ ΑΣΤΕΙΡΕΥΤΟΥ ΝΕΡΟΥ

* Διαβάζοντας το ιερό σημερινό Ευαγγελικό ανάγνωσμα κατατοπιζόμαστε στο χώρο και τον χρόνο. Ο Ιησούς βρίσκεται στα Ιεροσόλυμα για να συνεορτάσει με τους Ιουδαίους την μεγάλη εορτή της Σκηνοπηγίας. Θεματικά αυτή η εορτή αναφέρεται στην ανάμνηση της περιπετειώδους πορείας των προγόνων τους από την Αίγυπτο στη γη της Επαγγελίας, με πρωτοστάτη τον Μωυσή. Κατά την τελευταία ημέρα της εορτής το λατρευτικό τυπικό προέβλεπε την είσοδο από την κολυμβήθρα του Σιλωάμ στο Ναό, η οποία και εικόνιζε την είσοδο στην γη της Επαγγελίας. Οι ιερείς έπαιρναν νερό από την κολυμβήθρα και ράντιζαν εξαγνιστικά τόσο το θυσιαστήριο, όσο και τον λαό.

* Λαμβάνει αφορμή ο Ιησούς από την ανωτέρω τελετουργία και με ζωηρή φωνή («έκραξε λέγων», Ιω. 7, 37) αρχίζει να καλεί τον «διψασμένο» λαό να καταφύγει σε Αυτόν και να ξεδιψάσει. Επιπλέον δε ανάλογο νερό, αστείρευτοι και ανεξάντλητοι ποταμοί θα σκορπιστούν από αυτούς (που ξεδίψασαν) στους γύρω τους. Αναμφίβολα ο Κύριος μιλάει συμβολικά για την έλευση του Αγίου Πνεύματος στον κόσμο και την αξιοποίησή Του απ’ όσους πιστεύσουν εις Αυτόν.

* Πράγματι η έλευση του Αγίου Πνεύματος πληροί τα πάντα στην ζωή μας. Και το έργο Του αρχίζει πρώτιστα από το εσωτερικό του ανθρώπου. Αν δεν φτιαχτούν τα εσωτερικά μάταια ελπίζουμε ότι θα αλλάξουν οι εξωτερικές συνθήκες στην ζωή που ζούμε. Όλοι διαμαρτυρόμαστε γι’ αυτά τα κακά που συμβαίνουν γύρω μας, αλλά «μυωπικά» δεν βλέπουμε αυτά που συμβαίνουν εντός μας. Το σύνολο (κοινωνία) αποτελείται από μονάδες (άτομα – μέλη) τα οποία πρέπει να βελτιωθούν για να διαφοροποιηθεί και η συνολική εικόνα. Κατέρχεται σαν δροσιά λοιπόν μέσα στην ψυχή μας. Ο Άγιος Σεραφείμ στη διδασκαλία του σχετικά με το Άγιο Πνεύμα (απευθύνεται σε ένα ευσεβή λαϊκό) θα υπογραμμίσει μεταξύ άλλων και τα εξής: «Όταν το πνεύμα του Θεού κατέρχεται στον άνθρωπο και τον περιβάλλη με την πληρότητα της ενέργειάς Του, τότε η ψυχή του ανθρώπου γεμίζει με μία ανέκφραστη χαρά, γιατί το Άγιο Πνεύμα κάνει τα πάντα χαροποιά, όπου και αν εγγίση».1

Β) «ΟΥΔΕΠΟΤΕ ΟΥΤΩΣ ΕΛΑΛΗΣΕΝ ΑΝΘΡΩΠΟΣ»

* «Σχίσμα ούν εν τω όχλω εγένετο δι’ αυτόν» (Ιω. 7, 43). Δίχασαν αδελφοί μου τους χιλιάδες προσκυνητές – ακροατές τα λόγια του Ιησού. Είχαν μπροστά τους ένα Προφήτη; Ένα βλάσφημο ίσως που έπρεπε να συλλάβουν; Κάτι θαυμαστό που δεν μπορούσαν να εξηγήσουν; Έσπευσαν στους αρχιερείς και τους Φαρισαίους και εκ των υπεναντίων (υπηρετών τους) του Ιησού διατυπώθηκε μία από τις αρτιότερες και ωραιότερες φράσεις για τον Διδάσκαλό μας: «ουδέποτε ούτως ελάλησεν άνθρωπος, ως ούτος ο άνθρωπος» (Ιω. 7, 46).

* Πράγματι τα λόγια του Ιησού, όπως αποκαλύπτωνται δι’ Αγίου Πνεύματος από τους Ευαγγελιστές στην ανθρωπότητα, είναι συγκλονιστικά. Η διδασκαλία Του αναμορφώνει υπάρξεις, στηρίζει αξίες, θεμελιώνει ιδανικά. Και εμείς πολλές φορές διαβάζουμε του κόσμου τα βιβλία, επώνυμους και ανώνυμους συγγραφείς και το βιβλίο με τα περισσότερα αντίτυπα στον κόσμο (!) λείπει από την βιβλιοθήκη της καρδιάς μας... «Εγώ ειμί το φως του κόσμου∙ ο ακολουθών εμοί ου μή περιπατήση εν τη σκοτία, αλλ’ έξει το φως της ζωής» (Ιω. 8, 12).

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Να λοιπόν ο Παράκλητος είναι στην ζωή μας, ως «ύδωρ» και «φως» και κανείς δεν μπορεί να μεμψιμοιρεί για μία άθλια ζωή, για ένα απαράδεκτο κοινωνικό περίγυρο. Όλο το νόημα βρίσκεται στο πως είμαστε στον εσωτερικό μας κόσμο: γυμνοί ή ενδεδυμένοι με την χάρη του Αγίου Πνεύματος; Ας παρακαλέσουμε τον Θησαυρό των Αγαθών να έρθει στα σκοτάδια της αμαρτίας μας, να τα διαλύσει με το θεϊκό Του φως και να ποτίσει ύδωρ ζωογόνο το έδαφος, το κατάξερο, της υπάρξεώς μας.

1 Όσιος Σεραφείμ του Σάρωφ’, Εκδ. Ι. Μ. Παρακλήτου, 1991.

(Ιω. 17, 1 - 13)

Η ΠΡΟΣΕΥΧΗ ΠΡΙΝ ΤΟ ΠΑΘΟΣ.

«επήρε τους οφθαλμούς αυτού είς τον ουρανόν και είπε∙

πάτερ, ελήλυθεν η ώρα...» (Ιω. 17, 1).

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

Η έκτη κατά σειρά Κυριακή από το Πάσχα είναι αφιερωμένη στους 318 Θεοφόρους Πατέρες, οι οποίοι έλαβαν μέρος στην Α΄ Οικ. Σύνοδο που συνήλθε στην Νίκαια της Βιθυνίας το 325 μ. Χ.. Η Εκκλησία μας εύστοχα στο ευαγγελικό ανάγνωσμα επιλέγει την αναφορά στην Αρχιερατική Προσευχή του Κυρίου προς τον Θεό Πατέρα (ένα τμήμα) το βράδυ εκείνο του Μυστικού Δείπνου. Δεν είναι μόνο η συγκινησιακή φόρτιση της στιγμής, αλλά και η κατάθεση αληθειών δογματικών που κάνει μέσα σε αυτήν ο Ιησούς. Ας δούμε επιλεκτικά (λίγος ο χρόνος) κάποια στοιχεία...

ΚΥΡΙΩΣ ΘΕΜΑ

Α) «ΔΟΞΑΣΟΝ ΤΟΝ ΥΙΟΝ, ΙΝΑ ΚΑΙ Ο ΥΙΟΣ ΣΟΥ ΔΟΞΑΣΗ ΣΕ»

* Η δόξα του Χριστού είναι η Σταυρική θυσία Του και η τριήμερος Ανάστασή Του. Φαίνεται λίγο παράδοξο στα δικά μας ανθρώπινα μάτια πως μπορεί να θεωρηθεί «δόξα» ο ατιμωτικός θάνατος, τα ραπίσματα, οι αρές και τα αναθέματα προς το Πρόσωπο του Ιησού. Ας σκεφτούμε όμως ότι χωρίς Σταυρό δεν υπάρχει η ένδοξος Ανάσταση. «Ιδού γαρ ήλθε δια του Σταυρού χαρά εν όλω τω κόσμω» (Αναστάσιμος ύμνος). Έτσι ο Ιησούς προχωρώντας την μαρτυρική οδό του Πάθους Του, εκφράζει την εμπιστοσύνη στον Πατέρα, τον Οποίο δόξασε και ο Ίδιος πάνω στη γη και τώρα δοξάζεται από Αυτόν καθώς εκπληρώνει τον σκοπό για τον οποίο σαρκώθηκε: την σωτηρία του ανθρώπου.

* Οι μαθητές Του δεν κατανόησαν αυτήν τη δόξα του Σταυρού. Ατελείς πριν το Πάθος ορέχτηκαν κοσμικά αξιώματα κατά την επικράτηση του Ιησού: «δος ημίν ίνα είς εκ δεξιών σου και είς εξ ευωνύμων σου καθίσωμεν εν τη δόξη σου» (Μάρκ. 10, 37), αλλά ο θρόνος του Χριστού ήταν αιματοπότιστος, ο Βασιλιάς εγκαταλειμμένος και γυμνός, η όψη «κατάστικτη τοις μώλωψι»... Παρ’όλα αυτά ο Παθών μιλάει για «δόξα», αφού τα πάντα υπομένει για να γλιτώσει το πλάσμα Του από την κυριαρχία του διαβόλου και της αμαρτίας.

Β) «ΑΥΤΗ ΕΣΤΙΝ Η ΑΙΩΝΙΟΣ ΖΩΗ, ΙΝΑ ΓΙΝΩΣΚΩΣΙ ΣΕ ΤΟΝ ΜΟΝΟΝ ΑΛΗΘΙΝΟΝ ΘΕΟΝ»

* Πολλές φορές απορούμε, υποθέτουμε, φανταζόμαστε πως θα είναι η αιώνιος ζωή. Η αιώνιος ζωή, όπως αποκαλύπτεται μέσα από την προσευχή του Χριστού, είναι η «γνώση» του Θεού. Η συμμετοχή μας στα Άγια Μυστήρια αποκαλύπτει αυτή την αθέατη πλευρά και ο φωτισμός του νοός παρέχει τις πνευματικές προϋποθέσεις στον άνθρωπο να αναζητήσει την «εικόνα» της αιωνιότητος, να επιχειρήσει δηλαδή να γνωρίσει (όσο είναι εφικτό στον άνθρωπο) τον Θεόν. Ο Χριστός αποκαλύπτει εδώ στην γη τον Πατέρα∙ «εφανέρωσά σου το όνομα τοις ανθρώποις» (Ιω. 17, 6) και αλλού «εγνώρισα αυτοίς το όνομά σου και γνωρίσω» (Ιω. 17, 26).

* Αλήθεια ποιό είναι το όνομα του Θεού; Θα μπορούσαμε εδώ να υπεισέλθουμε σε θεολογικούς όρους και δογματικές αλήθειες, πλην δεν γνωρίζω ότι θα τύχω επιθυμητού αποτελέσματος (να γίνω απ’όλους κατανοητός). Ας επιλέξω αυτό που συνοπτικά διετράνωσαν οι Πατέρες της Α΄ Οικ. Συνόδου που εορτάζουν. Γράφει ο υμνωδός στο δοξαστικό των αίνων της ημέρας∙ «Πατρός και Υιού και Πνεύματος Αγίου, μίαν ουσίαν εδογμάτισαν και φύσιν»∙ Να πως σχετίζεται Ευαγγελικό ανάγνωσμα, υπόθεση εορτής, πρόσωπα των Πατέρων. Υπήρξαν ομολογητές πίστεως, αγωνιστές, φύλακες ακραιφνείς των Ορθοδόξων παραδόσεων και Θεολογικών δογμάτων. Τριαδικό λοιπόν δόγμα, Τριαδικός Θεός.

Γ) «ΠΑΤΕΡ ΑΓΙΕ, ΤΗΡΗΣΟΝ ΑΥΤΟΥΣ ΕΝ ΤΩ ΟΝΟΜΑΤΙ ΣΟΥ»

* Η φράση αυτή, πέρα φυσικά από τους μαθητές Του, απευθύνεται διαχρονικά και σε όλους τους ανθρώπους. Επιθυμεί ο Υιός να αναλάβει ο Πατέρας την προστασία και σκέπη των ανθρώπων, που έργω και λόγω θα ακολουθήσουν τη διδασκαλία Του και θα γίνουν το «αλάτι της γης», που θα δίνει ουσία στην άγευστη ζωή του κόσμου. Η αμαρτία χωρίζει, η αίρεση χωρίζει, το συμφέρον και ο εγωισμός απομακρύνουν τις ανθρώπινες καρδιές. Αυτό είναι το πνεύμα του κόσμου. Διαχωρισμός, το αντίθετο της ενότητος την οποία ζητάει για μας ο Ιησούς πριν την σωματική Του αναχώρηση από την γη.

* Οχλοβοή σηκώνει το κακό στον κόσμο μας, προκλήσεις, προτροπές να συνθηκολογήσει ο άνθρωπος με το πνεύμα της ανομίας και της αμαρτίας. Οι αξίες καθημερινά εκπίπτουν από το πνευματικό τους ύψος, ακόμα και πιστοί άνθρωποι κινδυνεύουν να αλλοτριωθούν από τις επιταγές της εποχής. Ξεθεμελιώνονται ευσεβείς παραδόσεις της κοινωνίας μας, καταργούνται ηθικές αρχές «εν ονόματι» της προόδου και του εκσυγχρονισμού και χωρίζονται οι άνθρωποι και οι καρδιές τους... «την ενότητα της πίστεως και την κοινωνία του Αγίου Πνεύματος, εαυτούς και αλλήλους» επιμένει η Εκκλησία διά του θυσιαζόμενου Αρνίου!

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Αν λοιπόν σας δοθεί η ευκαιρία, ή έχετε πόθο πνευματικό να μελετήσετε τα έργα των Αγ. Πατέρων, θα δείτε πως με το φωτισμό του Αγ. Πνεύματος αυτές τις θέσεις και ακόμα περισσότερες αναπτύσσουν, αναλύουν και υπομνηματίζουν με ενάργεια και πληρότητα. Επιπλέον αναδείχθηκαν πνευματικοί θεματοφύλακες όχι μόνο της εποχής τους, αλλά και διαχρονικά (εμείς όλοι) ανατρέχουμε να τους συμβουλευτούμε και να προσευχηθούμε σε αυτούς να επικρατεί η πίστη μας στην ορθόδοξη διάστασή της.

           Την Κυριακή αυτή γιορτάζουμε τους Πατέρας της Πρώτης Οικουμενικής Συνόδου για την εξής αιτία όπως αναφέρει το συναξάρι της.

           Επειδή ο Κύριος φορώντας την σάρκα μας, ενήργησε όλη την οικονομία του Πατρός και προς τον Πατρικό την απεκατέστησε θρόνο.

           Θέλοντας οι Άγιοι να υπογραμμίσουν ότι ο Υιός του Θεού έγινε αληθινά άνθρωπος και τέλειος Θεός άνθρωπος.

           Ανελήφθη και κάθισε στα δεξιά της μεγαλοσύνης εν υψηλοίς και επειδή αυτή η σύνοδος των Πατέρων ανακήρυξε Αυτόν ομοούσιο και ομότιμο με τον Πατέρα. 

           Για τον λόγο αυτό μετά την Ανάληψη θέσπισαν να εορτάζεται η παρούσα εορτή.

           Ο Άρειος και οι όμοιοι του αιρετικοί με τον ορθολογισμό των ειδωλολατρών υποστήριζαν ότι είναι αδύνατο να έχει κανείς την ίδια ηλικία με τον πατέρα του.

           Ότι ο Χριστός είναι κτίσμα, δεν είναι Θεός διότι υπήρχε χρόνος που ο Υιός δεν υπήρχε άρα δεν είναι ομοούσιος με τον Πατέρα και συνάναρχος.

           Ευτυχώς που δεν υπήρχε τότε η εικόνα της Αγίας Τριάδος που δείχνει τον Πατέρα ασπρομάλλη γέροντα και τον Υιό με μαύρα μαλλιά και νέο.

           Ομολογώνας με τον τρόπο αυτό ξεκάθαρα ότι υπάρχει διαφορά ηλικίας ώστε ο ασπρομάλλης Πατήρ να είναι αρχαιότερος του νεότερου Υιού.

           Αυτή την εικόνα χρησιμοποιούν βέβαια οι γιαχοβάδες για να στηρίξουν την αρειανόφρονα πίστη τους.

          Ο Άγιος Αθανάσιος τον αποστόμωσε με πολλά επιχειρήματα.

          Δύο όμως ήταν καταλυτικά που απέδειξαν το συνάναρχο του Υιού και του Πατρός άρα και το ομοούσιο και ομόδοξο.

          Ο πατέρας μου πριν με γεννήσει δεν ήταν πατήρ, ήταν κύριος Κώστας, όταν με γέννησε τότε ονομάστηκε πατέρας.

          Έλεγε ο Άγιος: Ο Πατήρ όπως μας είπε ο Κύριος λεγόταν πάντα Πατήρ ΑΡΑ πάντα είχε Υιό.

           Στον Θεό δεν υπάρχει τροπής αποσκίασμα όπως λέει ο Άγιος Παύλος.

           Δηλαδή δεν μπορεί ο Θεός να μην είναι ‘’κάτι’’ και να γίνει αυτό το ‘’κάτι’’ ύστερα από κάποια πίεση η ανάγκη.

           Τότε δεν είναι Θεός διότι στον Θεό δεν υπάρχει αλλαγή της απ’ αρχή υπάρξεώς Του.

           Επομένως Πατήρ και Υιός συνάναρχοι.

           Ακόμη έλεγε ο Άγιος ότι ο Ευαγγελιστής Ιωάννης μας φανέρωσε ότι ο Θεός αγάπη εστί.

           Δηλαδή από μιας εξ αρχής της υπάρξεώς του είχε αγάπη. Όταν όμως λέμε ότι αγαπάμε τότε πρέπει να υπάρχει και το αγαπόμενο πρόσωπο.

           Άλλως αγαπάμε τον εαυτό μας και είμαστε φίλαυτοι που είναι αμαρτία.

           ΆΡΑ ΠΑΝΤΑ υπήρχε ένα πρόσωπο που αγαπούσε ο Πατήρ δηλαδή ο Υιός.

           Δεν θα μπορούσε ο Πατήρ να μάθει την αγάπη την οποία δεν θα είχε αφού κατά τον Άρειο ήταν μόνος του μετά που γέννησε τον Υιό.

           Αυτά τα πράγματα όμως δεν συμβαίνουν στο Θεό ο οποίος είναι Αγάπη από την ύπαρξή του.

           ΑΡΑ ΚΑΙ Ο ΥΙΟΣ το αγαπόμενο πρόσωπο ήταν μαζί του από την αρχή της ύπαρξης Του.

           Οι Πατέρες πάλεψαν και η Εκκλησία μάτωσε για την Θεότητα του Υιού διότι εάν ο Υιός δεν ήταν Θεός αληθινός.

           Τότε ο άνθρωπος δεν ελευθερώθηκε από τον θάνατο, Η ανθρώπινη φύση δεν θα θεοθεί, μένει χώμα και πηλός και θανατήλα.

            Ο Χριστός πήρε στο λαιμό του όλους τους μάρτυρες και αγωνιστές της Εκκλησίας για το τίποτε.

            Εμείς χώμα ήμασταν και λάσπη θα μέναμε προς μεγάλη χαρά του διαβόλου.

            Η περικοπή που κάθε χρόνο αυτή την Κυριακή ακούμε από το Ευαγγέλιο του Αγίου Ιωάννου.

           Είναι το τελευταίο μέρος του μεγάλου Ευαγγελίου που διαβάζεται ως πρώτο την Μεγάλη Πέμπτη το λεγόμενο Ευαγγέλιο της Διαθήκης.

           Ο Κύριος και οι μαθητές είναι στο υπερώο όπου έγινε πρίν λίγο ο Μυστικός Δείπνος.

           Το μισό της διαθήκης το είπε ο Κύριος κατά την διάρκεια του δείπνου και το άλλο μισό μετά το τέλος του δείπνου.

          Εκεί καθώς ήταν όλοι έτοιμοι προς έξοδο και ο Κύριος τους μιλούσε, σηκώνεται όρθιος, υψώνει τα μάτια του στον ουρανό και απευθύνει προς τον Πατέρα την προσευχή της διαθήκης την λεγομένη ‘’Αρχιερατική ‘’.

          Οι πρώτες λέξεις που λέει στην προσευχή είναι : ‘’ Πάτερ ἐλήλυθεν ἡ ὤρα δόξασόν σου τόν υἱόν, ἵνα καί ὁ υἱός σου δοξάξη σε ‘’

          Αυτή την ώρα που ήλθε ο Κύριος την γνώριζε από καταβολής κόσμου.

          Όταν ήλθε στη γή την περίμενε, την ανήγγειλε στους μαθητές, πορευόταν και ετοιμαζόταν γι΄ αυτήν.

          Είναι η ώρα του σταυρικού θανάτου και της εκ νεκρών αναστάσεως, η ώρα που θα καταστραφεί το έργο του Διαβόλου, θα θανατωθεί ο θάνατος, η αμαρτία και οι συνέπιες της.

          Θα τακτοποιηθεί το θέμα που δημιουργήθηκε με την πτώση του ανθρώπου, θα ανοίξει ο Παράδεισος, θα σκυλευθεί ο Άδης.

            Αυτή την ώρα παρακαλεί τον Πατέρα να τον δοξάσει.

           Δόξα του Ιησού είναι μεν η σταυρική θυσία του, αλλά κυρίως η Ανάστασή του.

           Ο Πατήρ έδωσε εξουσία στον Υιόν, δηλαδή διά της γεννήσεως ο Πατήρ έδωσε την φύση του και όλα τα της φύσεως του στον Υιόν και επομένως την εξουσία και δύναμη που υπάρχει στην Θεότητα.

          Διά της γεννήσεως του Υιού από τον Πατέρα έχει άμα την εξουσία της ζωής και του θανάτου την εξουσία της αιώνιας ζωής.

         Αυτή την αιώνια ζωή ήλθε να δώσει στον μισοπεθαμένο από τα κτυπήματα του διαβόλου άνθρωπο με τον τρόπο που σχεδίασε η σοφία του.

         Δηλαδή να σαρκωθεί, να θανατωθεί, και να αναστηθεί συμπαρασύροντας στην ανάσταση όλο το ανθρώπινο γένος χωρίς εξαίρεση αφού έγινε άνθρωπος.

         Αυτή είναι η δόξα που ζητά από τον Πατέρα, η ανάσταση για να κάνει τον άνθρωπο μέτοχο της αιώνιας ζωής.

          Ταυτόχρονα δίνει και τον ορισμό της αιώνιας ζωής χωρίς στοχασμούς και περιγραφή αφηρημένων εννοιών.

          ‘’ Η αιώνια ζωή είναι να γνωρίζουν εσένα τον μόνο αληθινό Θεό και αυτόν που έστειλες Ιησού Χριστό ‘’

           Το ‘’ γνωρίζει ‘’ βέβαια περιέχει και τις έννοιες του παραδέχεσθε, του πιστεύειν και του αγαπάν.

            Ο Θεός είναι πρόσωπο και όχι μια απρόσωπη δύναμη και ως πρόσωπο γνωρίζεται μόνο με σχέση.

            Όταν έχεις όμως σχέση με το αιώνιο τότε αυτή μπολιάζεται με το αιώνιο και υπάρχει αιώνια πέρα και πάνω από το φθαρτό και τον θάνατο.

           Φυσικά η γνώση που σώζει και δίνει την αιώνια ζωή αφορά και τον ίδιο τον Ιησού.

           Δεν υπάρχει περίπτωση να συνδεθεί κανείς με τον Πατέρα χωρίς προηγουμένως να συνδεθεί με τον Χριστό, δεν νοούνται οι δύο χωριστά.

           Η επίγνωση του Θεού δεν υπάρχει άνευ της επίγνωσης και του Χριστού αφού έχουν μία ουσία, είναι μία Θεότης.

           Ζητεί ο Κύριος την δόξα την οποία είχε προ καταβολής κόσμου, δηλαδή την απόδειξη και φανέρωση της κρυμμένης Θεότητας του.

           Ως έλεος και αγάπη στο Σταυρό και τον Θάνατο του και ως δύναμη και εξουσία με την Ανάστασή του.

          Εάν ο Πατήρ δοξάσει τον Υιόν, ο κόσμος θα δοξάσει τον Υιόν και ασφαλώς και τον Πατέρα.

         Κατά την τριετή δράση και παρουσία του Υιού επί της γης ο Πατήρ έδωσε σημεία και απέδειξε την γνησιότητα της Θεότητας του Υιού του Αγαπητού.

             Ο κόσμος όμως δεν τον κατάλαβε, τώρα λοιπόν είναι η ώρα να γίνει η φανέρωση της κρυμμένης θεότητας του Υιού.    

            Ο Ιησούς λέγει ότι δόξασε τον Πατέρα με την  ολοκλήρωση του έργου του επί της γης, φανέρωσε, αποκάλυψε τον Πατέρα και την θέλησή του στους ανθρώπους.

            Αυτό συμβαίνει διότι όποιος γνωρίσει τον Θεό Πατέρα αμέσως θα τον θαυμάσει, θα τον αγαπήσει, θα τον δοξάσει.

           Αυτή την φανέρωση όμως δεν την έκανε σε όλους αλλά σε αυτούς που ήταν άνθρωποι του Θεού.

           Αυτούς που είχαν την επιθυμία να γνωρίσουν τον άγνωστο Πατέρα τους, που ένιωθαν ορφανοί στον κόσμο τούτο.

           Αυτοί ήταν του Θεού όμως δεν μπορούσαν να τον γνωρίσουν, υπήρχε το μεσότοιχο της αγνωσίας και εξ αιτίας αυτής της αδυναμίας ήταν αμέτοχοι της αιώνιας ζωής.

           Ο Ιησούς με την κατάθεση της μαρτυρίας του για το πρόσωπο του Πατέρα κατήργησε το μεσότοιχο και άνοιξε τον δρόμο προς την αιώνια ζωή, την υιοθεσία.

            Οι άνθρωποι αυτοί δόθηκαν από τον Πατέρα στον Υιό και από τον Υιό έμαθαν αυθεντικά για τον Πατέρα, τον δημιουργό, την ζωή των πάντων.

           Με την παρουσία του Υιού, από τα χαρακτηριστικά του, τα λόγια του έμαθαν πώς είναι ο Πατήρ. ‘’ ὁ ἐωρακός ἐμέ ἐώρακε τον Πατέρα ‘’.

            Η διδασκαλία του Ιησού οδήγησε τους ανθρώπους του Θεού να καταλάβουν ότι τα λόγια του, τα ρήματά του ήταν λόγια του Πατέρα.

            Με τον τρόπο αυτό πίστεψαν ότι ο Ιησούς είναι ο απεσταλμένος του Πατέρα, ο μεγάλης βουλής Άγγελος.

            ‘’ Οὐ περί τοῦ κόσμου ἐρωτῶ. ‘’ διότι ενώ προσφέρεται θυσία για όλο το ανθρώπινο γένος,  δεν την δέχονται όλοι.

            Η δέχεσαι την θυσία του η όχι, η δέχεσαι όλη την συγχωρητικότητα του, όλη την χάρη που δίνει την σωτηρία η την απορρίπτεις.

            Πρεσβεύει και παρακαλεί ο Παράκλητος μας σεβόμενος απόλυτα την ελευθερία των δημιουργημάτων του.

           Μόνων αυτών που τον δέχονται, που τον πιστεύουν, που τον αγαπούν που θέλουν την προστασία του, τις πρεσβείες του την υιοθεσία, την αγάπη, την Χάρη.

         Εάν ο άνθρωπος δεν ζητά και δεν ενδιαφέρεται για την αιώνια ζωή ο Ιησούς δεν μεσιτεύει.

         Περιμένει πρώτα την πίστη και το ενδιαφέρον εκ μέρους των ανθρώπων και εάν αυτό υπάρξει αμέσως προσφέρει τα πάντα ακόμη και την ζωή του.

           ‘’ και τά ἐμά πάντα σά ἐστί καί  τά σά ἐμά ‘’. Σαφέστατη ομολογία της θεότητας του, της ισοθείας του με τον Πατέρα.

            Εάν δεν ήταν ο Υιός τόσο μεγάλος και άπειρος όπως ο Πατήρ πώς θα χωρούσε πάντα τα του Πατρός.

            Ο Πατήρ χωρεί πάντα τα του Υιού διότι είναι Θεός. Άρα για να χωρεί ο Υιός πάντα τα του Πατρός έχουμε ισοθεία Πατρός και Υιού.

           ‘’ καί οὐκέτι εἰμί ἐν τῶ κόσμω, καί οὕτοι ἐν τῶ κόσμω εἰσί, καί ἐγώ πρός σέ ἔρχομαι. ‘’

            Ο Ιησούς ήδη ετοιμάζεται να πάει στον Πατέρα. Οι μαθητές όμως θα παρέμειναν μέσα στον κόσμο, είναι άπειροι και χρειάζονται φροντίδα.

            Γι’ αυτό παρακαλεί τον Πατέρα να τους τηρήσει, να τους κρατήσει να μην χαθούν, να είναι όλοι μαζί ένα.

            Να φυλαχθούν ενωμένοι με την βοήθεια του Πατρός, με την φώτιση του.

            Όσο ήταν μαζί τους, τους προστάτευε για να μην υπάρχουν απώλειες, με εξαίρεση τον Ιούδα.

            Αυτός  απολάμβανε όλα τα ελέη της παρουσίας του  Ιησού και μετείχε σε όλες τις χάρες των δωρεών του προς τους μαθητές.

             Ιάσεις, ιδιαίτερης διδασκαλίας, συνεχής κοινωνία με τον Θεό κ.τ.λ.

             Όμως με απόλυτη ελευθερία και με προσωπική επιλογή γύρισε την πλάτη του στον Δάσκαλο.

             Κατάλαβε το σφάλμα του μεταμελήθηκε αλλά δεν μετανόησε, έμεινε αυτός με την αμαρτία του μόνο χωρίς να λογαριάζει τον Πατέρα, αυτοκτόνησε. 

            Ο Κύριος γνωρίζει την φοβερή δοκιμασία που έρχεται και θέλει οι μαθητές να μείνουν γεμάτοι με την χαρά που απέπνεε η δική του παρουσία για να αντέξουν την πρόκληση.

            Πρέπει να καταλάβουμε σε τι δεινή θέση θα βρεθούν οι μαθητές μετά τον θάνατο του δασκάλου από ανθρώπινης πλευράς.

           Γνώρισαν ένα εξαιρετικό δάσκαλο, που κηρύττει μία νέα βασιλεία, αφοσιώθηκαν σ’ αυτόν, εγκατέλειψαν τα πάντα, δουλειές και οικογένειες και όλη την κατά κόσμο ζωή τους.

           Σε λίγο θα τον δουν να φονεύεται με συνέπεια να διαψεύδεται όλη η διδασκαλία του, να θρυμματίζονται τα περί της βασιλείας.

           Αυτοί να μένουν κατεστραμμένοι κοσμικώς και απαντημένοι πνευματικά.

           Η γνωριμία τους με τον Ιησού με την τραγική κατάληξη που θα έχει θα τους απογοητεύσει σαν μια τρέλα της ζωής ανεπανόρθωτη.

          Από την άλλη θα θεωρήσουν τον δάσκαλο σαν ένα απατεώνα που τους ξελόγιασε.

          Την Ανάσταση όχι μόνο δεν την πίστευαν αλλά αδυνατούσαν ακόμα και να την συλλάβουν.

   Υπήρχε πάντα ο κίνδυνος να πέσουν σε απογοήτευση και θανάσιμη απελπισία.

   Η στήριξη από τον Πατέρα θα φυλάξει την χαρά τους πεπληρωμένη και αναστάσιμη.

                                                                                       Αθανασιος Κατσίκης αρχιετέκνων        

Ο Ιησούς θεραπεύει ένα τυφλό ο οποίος στη θέση των κογχών των ματιών του δεν είχε βολβούς.

Δεν θεραπεύει υπάρχοντας οφθαλμούς που τυφλώθηκαν για κάποιο λόγο αλλά έκανε μία πράξη δημιουργίας.

Για να φανεί η αιτία αυτής της δημιουργικής πράξης του Ιησού θα πρέπει να διαβάσουμε το Ευαγγέλιο λίγο πιο πίσω από την περικοπή μας.

Ο Κύριος ομηλεί με τους Ιουδαίους στην αυλή του Ναού, αυτοί υπερηφανεύονται ότι είναι τέκνα του Αβραάμ.

Με λόγια καυστικά ο Ιησούς τους δείχνει ότι ‘’ εάν ήσασταν τέκνα του Αβραάμ θα κάνατε τα έργα του απεναντίας εσείς ζητείται να με σκοτώσετε γιατί σας λέω την αλήθεια ‘’.

Εγώ λοιπόν θα σας πω ποιανού παιδιά είστε, είστε παιδιά του Διαβόλου του πατέρα σας.

Κάνετε τις επιθυμίες του, εκείνος όμως είναι ανθρωποκτόνος και ο πατέρας του ψεύδους.

Εγώ σας λέω ότι όποιος φυλάει τα λόγια μου δεν θα πεθάνει ποτέ.

Οι Ιουδαίου από μίσος τον κατονομάζουν δαιμονισμένο, ποιος είσαι? Τι κάνεις τον εαυτό σου?

Ο Αβραάμ και οι προφήτες πέθαναν και εσύ λέγεις ότι όποιος φυλάξει τους λόγους σου δεν θα πεθάνει ποτέ?

Ο Κύριος απαντά ότι ο Αβραάμ είχε πολύ μεγάλη επιθυμία να δει την ημέρα του, την είδε και χάρηκε.

Οι Ιουδαίοι φρίαξαν ‘’ δεν είσαι ούτε 50 χρονών και μας λες ότι είδες τον Αβραάμ ‘’ ?

Ο Κύριος καταλήγει ‘’προτού γεννηθεί ο Αβραάμ εγώ (ο Ιησούς) εἰμι (υπάρχω).

Φανερώνει ότι είναι ο προαιώνιος Θεός, ο Γιαγβέ, ο Κύριος Σαβαώθ, αυτός που είπε στη βάτο στο Μωυσή εγώ εἰμι, ο Δημιουργός.

Τότε σήκωσαν πέτρες να τον λιθοβολήσουν, να λιθοβολήσουν Αυτόν που τους ξεδίψασε στην έρημο μέσα από μία πέτρα.

Αυτόν που νομοθέτησε τη ζωή τους σε λίθινες πλάκες, τον Λίθο τον ακρογωνιαίο.

Ο Κύριος με θαυματουργικό τρόπο ( αορασία ) μαζί με τους μαθητές του βγαίνει έξω από την αυλή περνώντας ανάμεσα τους.

Έξω από τον Ναό βλέπει τον εκ γενετής τυφλό και τότε κάνει μια πράξη δημιουργίας.

Η λάσπη που έκανε με το σάλιο του, το χώμα με την δύναμη του Δημιουργού, όπως παλιά έγινε μάτια, έγινε άνθρωπος.

Αυτό είναι το κεντρικό νόημα τη ς περικοπής.

Ο Ιησούς είναι ο Θεός της Παλαιάς Διαθήκης, μίλησε με την Εύα και τον Αδάμ στον Παράδεισο.

Φιλοξενήθηκε από τον Αβραάμ στην δρύ του Μαβρή, πάλεψε με τον Ιακώβ, μίλησε με τον Μωυσή σαν σε φίλο .

Έσχισε στα δύο την Ερυθρά, έδωσε το μάνα, το νερό, τις τροφές στην έρημο. ‘’ λαός μού τί έποιησά σοι .’’

Εάν ήταν ένας απλός ξυλουργός, εάν ήταν ο λεγόμενος γιός του μαραγκού θα μπορούσε να διορθώσει ένα χαλασμένο σκαμνί.

Μια σπασμένη δοκό, δεν θα μπορούσε ποτέ να φτιάξει ένα ανθρώπινο μέλος και μάλιστα το ομορφότερο , το μάτι.

Μόλις συναντούν τον τυφλό οι μαθητές έχοντες την Ιουδαϊκή θέση ότι οι αμαρτίες των γονέων ταλαιπωρούν τα τέκνα, ρωτούν τον Κύριο.

Ποιος αμάρτησε και γεννήθηκε τυφλός αυτός ο άνθρωπος.

Ο Ιησούς εξηγεί ότι ούτε ο τυφλός, ούτε οι γονείς του αμάρτησαν, αλλά για να φανερωθούν τα έργα του Θεού.

Ο άνθρωπος αυτός γεννήθηκε τυφλός, έζησε μια ζωή δύστυχη για να διακονήσει στη συγκεκριμένη συγκυρία το πρόσωπο του Κυρίου.

Τώρα που τον αμφισβητούσαν και ήθελαν να τον λιθοβολήσουν, τους στέλνει τον τυφλό μήπως και ανοίξουν τα μάτια τους να δουν ότι είναι :

Ο αναβαλλόμενος το φως ως ιμάτιο, αυτός που διατάζει το φώς να πορεύετε και πηγαίνει, που το καλεί να έρθει και έρχεται κατά τον Προφήτη Βαρούχ.

Είναι Φως εκ Φωτός, είναι το Φως του κόσμου και δίνει το φως στον κόσμο.

Ενώ ο Κύριος εξηγεί σκύβει κάτω στο χώμα και με το σάλιο του κάνει λάσπη, την βάζει στα μάτια του τυφλού και τον στέλνει να πλυθεί στην κολυμβήθρα του Σιλωάμ.

Ο Κύριος θα μπορούσε να θεραπεύσει τον τυφλό ‘’ παραχρῆμα ‘’ δεν το έκανε διότι :

Ήθελε να δοκιμάσει την πίστη του, εάν δεν πίστευε στο λόγο του Ιησού δεν θα έκανε ολόκληρη πορεία μέχρι του Σιλωάμ με την λάσπη στο πρόσωπο, παρά θα σκούπιζε τα μάτια του προσβεβλημένος.

Απεναντίας πηγαίνει αδιαμαρτύρητα. Εκείνο που μπαίνει εμπόδιο πολλές φορές είναι το πείσμα μας, η αντίδρασή μας.

Όταν καταλαβαίνουμε ότι εάν δεχθούμε να μας θεραπεύσει ο Κύριος πρέπει να γίνουμε πιά του Κυρίου, να γίνει ο Πατέρας μας πραγματικά και όχι προφορικά

Αυτό όμως δεν το θέλει κανείς προτιμά την αυτονομία του μακριά από το σπίτι του Πατέρα την Εκκλησία και μένει δυστυχώς αθεράπευτος.

Αυτή είναι η καίρια απόφασή μας. Ο Κύριος δεν θα εξετάσει πόσο αμαρτωλοί ήμαστε και πόσο δεν ήμαστε, εάν έγινε εκείνο η το άλλο.

Είναι μπροστά μας, θα τον συναντήσουμε στον Ναό, η μέσα στα μυστήρια, Εκείνος θέλει να μας θεραπεύσει, μπορεί να μας θεραπεύσει, η πλευρά μας τι κάνει??

Επίσης για να γίνει το θαύμα επιδεικτικότερο, με την διαδρομή θα δουν τον τυφλό τόσοι άνθρωποι και αυτοί βέβαια που ήθελαν να τον λιθοβολήσουν.

Ακόμη για να μην γνωρίσει ο τυφλός τον Ιησού τουλάχιστον μέχρι την ώρα που συνομιλεί με τους Φαρισαίους, διότι αυξάνει η δύναμη της μαρτυρίας του.

Πρώτοι που άρχισαν να συζητούν αν είναι αυτός ο πρώην τυφλός η όχι ήταν οι γείτονες του τους οποίους διαβεβαιώνει ότι είναι ο ίδιος.

Οδηγείται στους Φαρισαίους, αυτοί τον βάζουν να τους διηγηθεί πως έγινε το σημείο. Θέλουν να βρουν μια δικαιολογία για να διαβάλλουν το θαύμα.

Ο άνθρωπος αυτός (ο Ιησούς ) δεν είναι του θεού, γιατί δεν τηρεί το Σάββατο, εργάστηκε, έκανε λάσπη με το σάλιο του, είναι βέβηλος !!!

Ο τυφλός επιμένει ‘’ ὅτι προφήτης ἐστίν ‘’

Φέρνουν τους γονείς του και τους ρωτούν α) αν είναι ο γιός τους. β) αν γεννήθηκε πράγματι τυφλός. και γ) πως εξηγούν ότι τώρα βλέπει .

Αυτοί απαντούν με σύνεση επειδή γνωρίζουν ότι οι Φαρισαίοι θα έδιωχναν από όλες τις συναγωγές της Ιουδαίας όποιον τυχών ομολογούσε ότι ο Ιησούς είναι ο Χριστός.

Τους παραπέμπουν στο γιό τους ‘’ αὐτός ἡλικίαν ἔχει ‘’.

Ξανακαλούν τον τυφλό και αντί ερωτήσεων τον διατάζουν ‘’ Δόξασε τον Θεό, εμείς γνωρίζουμε ότι αυτός ο άνθρωπος είναι αμαρτωλός ‘’.

Ο τυφλός τους καθηλώνει ‘’ εάν είναι αμαρτωλός δεν γνωρίζω, ένα γνωρίζω ότι ενώ ήμουν τυφλός τώρα βλέπω ‘’.

Θέλουν να τον μπερδέψουν, να βρούν κάτι, τον ρωτούν για πολλοστή φορά να τους περιγράψει το θαύμα.

Αυτός με θάρρος και ειρωνεία τους απαντά με ερώτηση.

Με ρωτάτε και με ξαναρωτάτε για το θαύμα, μήπως θέλετε να γίνεται μαθητές του ??

Είναι μεγάλη ύβρη για τους Φαρισαίους το ‘’αὐτού μαθηταί ‘’ έτσι του απαντούν

‘’ σύ εἴ μαθητής ἐκείνου ‘’.

Είναι όταν ένας να αποκαλεί κάποιον γουρούνι και εκείνος να απαντά

‘’ είσαι’’

‘’ Εμείς είμαστε μαθητές του Μωυσή, εμείς γνωρίζουμε ότι ο Θεός μίλησε στον Μωυσή ‘’.

Αυτό βέβαια δεν είναι αλήθεια διότι ‘’ Θεόν οὐδείς ἑώρακε πώποτε ‘’ ο λεγόμενος θεόπτης Μωυσής τον Χριστό είδε τον Θεό και δημιουργό.

‘’ ὁ μονογενής Ὑἱός ὁ ὤν εἰς τον κόλπον τοῦ Πατρός ἐκεῖνος ἐξηγήσατω.

Δείχνουν επίτηδες άγνοια για τον Ιησούν ‘’ οὐκ οἴδαμεν πόθεν ἐστίν ‘’.

Όταν ήταν για να τον θανατώσει ο Ηρώδης νεογέννητο, έψαξαν τις Γραφές και υπέδειξαν την Βηθλεέμ.

Τώρα δεν θυμήθηκαν τον Ησαία που διδάσκει τόσο φανερά

‘’ Ἰδοῦ ὀ Θεός ἡμῶν ( ο Γιαχβέ ) κρίσιν (δικαιοσύνη) ἀνταποδίδωσι, καί ἀνταποδώσει, αὐτός ( ο Γιχβέ) ἥξει (θα έρθει) καί σώσει ἠμᾶς. Τότε ( όταν θα έρθει ) ἀνοιγήσονται ὀφθαλμοί τυφλῶν, καί ὤτα κωφῶν ἀκούσονται, τότε ἁλεῖται ( θα πηδά ) ὡς ἔλαφος ὁ χωλός (κουτσός ), τρανή ( πολύ δυνατή ) δε ἔσται γλῶσσα μογκιλάλων ( κωφάλαλων ).Ης.λε.4-6.

Οι Φαρισαίοι τον βρίζουν και τον καταδικάζουν ως αμαρτωλό και τον κάνουν αποσυνάγωγο.

Ο μεν Ιησούς έστω αμάρτησε γιατί χάρισε το φώς στον τυφλό κάνοντας πηλό .

Ο τυφλός τι αμαρτία έκανε, μήπως επειδή έπαψε να είναι τυφλός !!!

Όποιος διώχνεται από τον αντίχριστο για το όνομα του Χριστού, γίνεται ευπρόσδεκτος από τον Κύριο.

Ο τυφλός δεν γνώριζε τον Ιησού, δεν τον είχε δεί κατά πρόσωπο.

Τώρα συναντά ένα άγνωστο κύριο να τον ρωτά ‘’ σύ πιστεύεις εἰς τόν Υἱόν τοῦ Θεοῦ ?

Μια ερώτηση που απευθύνεται διαχρονικά για όλους .

Το ‘’ σύ ‘’ τον ξεχωρίζει από τους άλλους που δεν τον πιστεύουν.

Ο τυφλός ρωτά ‘’ ποιος είναι αυτός κύριε για να τον πιστέψω?

Ο Ιησούς αποκαλύπτεται ‘’ καί ἐώρακός αὐτόν καί ὁ λαλῶν μετά σοῦ ἐκεῖνος ἐστί ‘’.

Το ‘’ ἐώρακός ‘’ είναι για τον τέως τυφλό μια καινούργια λέξη που δεν την ήξερε και τώρα την απολαμβάνει για πρώτη φορά.

Αλλά και η υπόλοιπη φράση του Ιησού είναι σαν να του λέει ‘’ έχεις την τιμή και την ευλογία να μιλάς με τον Υιό του Θεού ‘’

Ο τυφλός τον προσκυνεί, προσκύνηση που αποδίδεται μόνο στον Κύριο της Δόξης.

Όταν ο τυφλός προσκυνεί τον Ιησού αποδεικνύει ότι έχει αποκτήσει μια όραση πολύ ανώτερη από εκείνη όταν αντίκρισε το ηλιακό φως.

Βλέποντας την προσκύνηση ο Ιησούς λέει τα εξαιρετικής σημασίας λόγια που πρέπει να προσέξουμε.

‘’ εἰς κρῖμα ἐγώ εἰς τόν κόσμον τοῦτον ἥλθον, ἵνα οἱ βλέποντες βλέπωσι καί οἱ βλέποντες τυφλοί γένωνται ‘’.

‘’ εἰς κρῖμα ‘’ Είμαι το κριτήριο, το πρόσωπο για το οποίο θα κριθούν οι άνθρωποι.

‘’ οἱ μή βλέποντες ‘’ αυτοί δηλαδή που θεωρούνται από τον κόσμο ότι δεν βλέπουν τα του κόσμου και τις χαρές του αιώνος τούτου ως το μείζων αγαθό και φαίνονται ότι είναι πνευματικά κατά κόσμο φτωχοί.

Αυτοί θα φωτισθούν από τον Θεό και θα γνωρίσουν την ΑΛΗΘΕΙΑ .

Αυτοί που ενώ δεν βλέπουν την αλήθεια των πραγμάτων έχουν τον εγωισμό να πιστεύουν ότι βλέπουν καλώς και εμποδίζουν και συκοφαντούν την αλήθεια.

Αυτοί θα γίνουν, δηλαδή θα αποδειχθούν τυφλοί.

Όταν ο άνθρωπος είναι τυφλός όσον αφορά αυτή την ιδία την κατάστασή του, θα είναι οπωσδήποτε τυφλός και όσον αφορά το συνάνθρωπο του.

Εκείνος που δεν γνωρίζει τον εαυτό του, δεν μπορεί να ξέρει και τις κρυφές εκείνες δυνάμεις που καθορίζουν την στάση του απέναντι στους άλλους ανθρώπους.

‘’ Πρόσεχε τον εαυτό σου μήπως η εκ του αδελφού κακία δεν είναι στον αδελφό, αλλά βρίσκεται σε εσένα. Αγ. Μάξιμος.

Ο άνθρωπος που δεν γνωρίζει τον εαυτό του δεν θα μάθει ποτέ ότι όσο λιγότερο εκτιμά τον εαυτό του, τόσο περισσότερο κομπάζει και υπερηφανεύεται.

Όταν όμως αγγίξει τον άνθρωπο η χάρις του αναστημένου Χριστού και τον φωτίσει, καθαρίζει την όραση του από το θάμπωμα των δικών του παθών.

Βλέπει τον εαυτό του όπως πραγματικά είναι, ταπεινώνεται, γίνεται επιεικής με τους άλλους και δεν υπάρχει ανάγκη να ταπεινώσει άλλους για να υψωθεί αυτός.

Βλέπει την πραγματική φύση και αξία του υλικού κόσμου.

Βλέπει τα υλικά αγαθά όχι σαν κάτι που μπορεί να αρπάξει, αλλά σαν κάτι που μπορεί να προσφέρει.

‘’ πάντα πεπλήρωται φωτός, οὐρανός τε καί γῆ καί τά καταχθόνια .’’

Αθανάσιος Κατσίκης

Αρχιτέκτων

ὑπό του Θεοφιλεστάτου Ἐπισκόπου Κυκλάδων κ. Σάββα

ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΠΑΙΤΕΙΑ ΣΤΗ ΔΙΔΑΧΗ.

«εν αμαρτίαις συ εγεννήθης όλος, και συ διδάσκεις ημάς;» (Ιω. 9, 34).

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

Με την ανωτέρω φράση τερματίζεται ο διάλογος ανάμεσα στον προ ολίγου τυφλό του Ευαγγελίου και τους εμπαθείς – προκατειλημμένους Φαρισαίους. Δυστυχώς για τους τελευταίους η «έρευνά» τους αποκάλυπτε με αδιάσειστα τεκμήρια ότι ο θεραπευθείς ήταν ο γνωστός περιφερόμενος επαίτης που στερούταν το φως του, ούτε όμοιός του, ούτε άλλος κανένας. Ήταν ο ιαθείς τυφλός υπό του Κυρίου και μάλιστα ημέρα Σαββάτου! Έρχομαι όμως σήμερα να μιλήσω για την μετάλλαξη (ασφαλώς με την επιρροή της Θείας Χάριτος) του σιωπηλού και δυστυχή αόματου σε διδάσκαλο και κήρυκα της πίστεως...

ΚΥΡΙΩΣ ΘΕΜΑ

Α) Ο ΠΡΩΗΝ ΤΥΦΛΟΣ ΔΙΔΑΣΚΕΙ

* Μία διαφορετική διδαχή. Συνήθως ένας διδάσκαλος μεταδίδει από τις γνώσεις του. Ο τυφλός δεν είχε σπουδάσει κάτι (η κατάστασή του το καθιστούσε απαγορευτικό), μα και ούτε αποσκοπούσε να διδάξει τους Φαρισαίους θεολογικές γνώσεις, υπομνήσεις βιβλικών χωρίων ή να φανερώσει την βουλή του Θεού για τον κόσμο. Δεν γίνεται διδάσκαλος για να εξοικονομήσει τα «προς το ζην» ή αν θέλετε για να διαφημίσει με κενοδοξία την νοησιαρχική, αντιληπτική του ικανότητα. Κύριο ρόλο στη διδαχή του λαμβάνει η καρδιά!

* Ο Χριστός δεν ανοίγει μόνο τους σωματικούς του οφθαλμούς, αλλά και τους ψυχικούς του. «Είπεν ο Ιησούς· και εώρακας αυτόν και ο λαλών μετά σου εκείνος εστίν» (Ιω. 9, 37). Να ποιά γνωστική επαφή εξασφαλίζει στον τυφλό την πιό σπάνια γνώση. Την «θέα του Θεού», που χρόνια οι Πατέρες στα ιερά ασκητήρια, στους τόπους αναχωρήσεως «λαχταρούν» έστω και ακροθιγώς διά της προσευχής να τύχουν... Ο τυφλός το λαμβάνει σε μία στιγμή, σ’ ένα φωτογραφικό καρέ (ας μου επιτραπεί ο όρος) μιάς ζωής χωρίς εικόνες, μιάς ζωής με την Εικόνα μπροστά Του. Έτσι αυτή η καρδιά δεν μπορεί να σιωπήσει, δεν μπορεί να σταματήσει να μιλά αφού πλέον ο Χριστός είναι το κέντρο της ύπαρξής του.

* Διδάσκαλος ο τυφλός σε όλους εμάς, καθώς φανερώνει την ευγνωμοσύνη που πρέπει να έχουμε στο Χριστό για τις τόσες δωρεές που ελάβαμε κατά το Άγιο Βάπτισμα. Διδάσκει το ασυμβίβαστο με το ψεύδος, την αξία και ομολογία της αλήθειας, το ήθος ενώ εισπράττει αντίθετα τις συνέπειες των πράξεών του: «εξέβαλον αυτόν έξω» (Ιω. 9, 35). Αυτή είναι η τακτική των ανθρώπων που δεν έχουν παιδεία. Να «πετούν» στα σκουπίδια τους ισχυρισμούς των συνομιλητών τους. Προσέξτε να τους «πετούν» όχι να τους ανακατασκευάζουν (αυτό προϋποθέτει γνώσεις και επιχειρήματα...).

Β) ΑΣΥΜΒΙΒΑΣΤΟΣ

* Αυτή την πλευρά αποκαλύπτει η «θέαση του φωτός» για τον τυφλό. Έναν ασυμβίβαστο χαρακτήρα. Οφείλει η Εκκλησία του Χριστού να στέκεται ασυμβίβαστη με την αμαρτία. Δεν υπάρχουν λύσεις «κοινά αποδεκτές» σε θέματα που θεμελίωσε το Αίμα του Χριστού και η αγία βιοτή Αποστόλων, Αγίων και Μαρτύρων. Μετά τον Ένα, ο Πρόδρομος· «τί εξεληλύθατε εις την έρημον θεάσασθαι; Κάλαμον υπό ανέμου σαλευόμενον;» (Λουκ. 7, 24), χάλκευσαν το φρόνημα εκείνο για το οποίο ο Παύλος με πλήρη επίγνωση καταγράφει: «μη συσχηματίζεσθε τω αιώνι τούτω» (Ρωμ. 12, 1 – 2).

* Πράγματι η Εκκλησία στην πορεία της θα συναντήσει εκτός από υπερασπιστές και διώκτες (οι τελευταίοι περισσότεροι), οι οποίοι θα επιχειρήσουν από υψηλές θέσεις να πλήξουν την σώζουσα διδασκαλία του Χριστού. Αλλότριες φωνές, καινές (κενές) διδασκαλίες θα τεθούν έμπροσθέν μας, με σκοπό να αλλοτριώσουν ότι η Κολυμβήθρα του Σιλωάμ (η Εκκλησία) κηρύττει άνωθεν με σκοπό να θεώσει τον άνθρωπο. Μπορεί μια ενδεχόμενη ταύτισή μας με ένα μέσο όρο να «έσωζε» την κατάσταση... Όμως ο Χριστός επιζητεί ακεραιότητα, έστω και αν ελλοχεύει ο κίνδυνος της αποσυναγωγοποίησης (όπως ακριβώς στον σημερινό τυφλό).

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Ίσως, αν έτυχε να περάσουμε από την γόνιμη διαδικασία σπουδής μιάς επιστήμης ή ενός κύκλου γνώσεων, θα έλεγα καλύτερα, να μας έρχονται στο νού οι άνθρωποι που ανέλαβαν να μας «μυήσουν» σ’ αυτά τα γνωστικά μονοπάτια. Οι διδάσκαλοί μας (ανεξαρτήτου βαθμίδος εκπαίδευσης) κατέχουν στην καρδιά μας μία θέση. Ίσως κάποιους να τους έχουμε κιόλας λησμονήσει, ίσως κάποιους να τους θυμόμαστε συχνά στα βήματα της ζωής μας. Σίγουρα θυμόμαστε αυτούς που με ήθος μας μετέδωσαν από καρδιάς αξίες της ζωής!

Ο τυφλός που μας απασχολεί σήμερα διδάσκει τον Χριστό με πίστη και καρδιά. Τα δύο απαραίτητα στοιχεία της «εν Χριστώ» μαρτυρικής αθλήσεως. Μάρτυς αναδείχθηκε και ο σημερινός τυφλός, αναφέρει η παράδοση της Εκκλησίας μας, ο οποίος έδωσε και αυτός το αίμα του για τον κοινό Ευεργέτη Χριστό.

ΤΟ ΠΛΑΝΗΘΕΝ ΠΡΟΒΑΤΟΝ.

«εμόν βρώμα εστίν ίνα ποιώ το θέλημα του πέμψαντός με

και τελειώσω αυτού το έργον...» (Ιω. 4, 34).

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

Κάθε ενέργεια του Ιησού, όπως την καταγράφουν οι θείοι και ιεροί Ευαγγελιστές, απέβλεπε στη σωτηρία του πλανηθέντος προβάτου. «Και το πλανηθέν ορειάλωτον ευρών, πρόβατον τοις ώμοις αναλαβών, τω Πατρί προσαγάγη» (Θεοτοκίον δ΄ ηχ.). Η σάρκωση του Υιού και Λόγου του Θεού είχε αποκλειστικό σκοπό την σωτηρία της ανθρωπίνης πεπτωκυίας φύσεως. Δεν δίστασε για αυτό, ο Κύριός μας, να αγνοήσει κάθε τι κοινωνικά αποδεκτό, να εκπλήξει με τη συμπεριφορά και τις επιλογές Του μία κοινωνία (της τότε εποχής) που σκεπτόταν πολύ διαφορετικά. Η χάρις του Θεού αποβλέπει σε δικαίους και αδίκους. Ο Κύριός μας «πάντας ανθρώπους θέλει σωθήναι και εις επίγνωση αληθείας ελθείν» (Α΄ Τιμ. 2, 4).

ΚΥΡΙΩΣ ΘΕΜΑ

Α) ΚΟΝΤΑ ΣΤΟΥΣ ΑΜΑΡΤΩΛΟΥΣ

* Δεν ήταν η μοναδική περίπτωση της Σαμαρείτιδος (που παρουσιάζει σήμερα το άγιο Ευαγγέλιο) κατά την οποία ο Χριστός αγνόησε τους τύπους και τα επικρατούντα κοινωνικά ήθη της εποχής. Για να σώσει τον άνθρωπο μίλησε με αμαρτωλούς που οι υπόλοιποι περιφρονούσαν, με γυναίκες δημόσια, που και αυτό ήταν κατακριτέο, καθώς η θεία χάρη «επινοεί» τρόπους για να σώσει τον παραστρατημένο. Ο ι. Χρυσόστομος στην κυριολεξία ισχυρίζεται ότι είναι «ευμήχανος ο Θεός», δηλαδή μηχανεύεται καλούς τρόπους – μεθόδους – σχέδια για να οδηγήσει τον άνθρωπο στην σωτηρία.

* Θυμηθείτε λοιπόν τον Ζακχαίο αλλά και τον Τελώνη Ματθαίο, οι οποίοι ήταν πρόσωπα απορριπτέα και κατακριτέα (λόγω της ιδιότητος και των πράξεών τους) από όλους τους συμπατριώτες τους. Αγανακτούσαν λοιπόν βλέποντας τον Χριστό να συναναστρέφεται με όλους αυτούς και να κάθεται στα τραπέζια τους· «διατί μετά των τελωνών και αμαρτωλών εσθίει ο Διδάσκαλος υμών; Ο δε Ιησούς ακούσας είπεν αυτοίς· Ου χρείαν έχουσιν οι ισχύοντες ιατρού, αλλ’ οι κακώς έχοντες» (Ματθ. 9, 10 – 12) και πράγματι ο Κύριος, ως καρδιογνώστης, απέβλεπε στη διόρθωση όλων αυτών αγνοώντας τύπους και κοινωνικές υποδείξεις.

* Λησμονούμε πολλές φορές ότι ο Χριστός δεν βλέπει μόνο την εξωτερική εικόνα του ανθρώπου. Εμείς αντίθετα στεκόμαστε επιπόλαια μόνο σε αυτήν, καθώς αρκούμαστε στην παρατήρηση και επιφανειακή κρίση του συνανθρώπου μας, για να καταλήξουμε σε γρήγορα και αβάσιμα συμπεράσματα γι’ αυτόν. Έτσι συχνά – πυκνά επέπληττε τους Γραμματείς και τους Φαρισαίους (που έκαναν το ίδιο) λέγοντας: «Μη κρίνετε κατ’ όψιν, αλλά την δικαίαν κρίσιν κρίνατε» (Ιω. 7, 24).

Β) Ο ΔΙΑΛΟΓΟΣ ΜΕ ΤΗΝ ΑΜΑΡΤΩΛΗ ΓΥΝΑΙΚΑ

* Συνεπικουρούμενοι από τις ανωτέρω διαπιστώσεις μπορούμε να αντιληφθούμε, έστω και ακροθιγώς, αξιοπρόσεκτα στοιχεία του διαλόγου Ιησού – Σαμαρείτιδος. Ο Χριστός ομιλεί με μία αμαρτωλή γυναίκα (γνωρίζει το παρελθόν της), αλλά και αλλόφυλη (υποδεέστερης εθνικής καταγωγής), που δεν ανήκε στο ισραηλιτικό έθνος. Απαράδεκτο για έναν ευσεβή Ιουδαίο. Ομιλεί με μία αιρετική γυναίκα, αφού είχαν αλλοιώσει αρκετά οι Σαμαρείτες την παραδεδομένη Ιουδαϊκή πίστη.

* Έρχεται λοιπόν ο Χριστός, καταργεί αυτό το μίσος και την αντιπαλότητα, γλωσσικές και θρησκευτικές τυχόν διαφορές και δεν προβαίνει σε διακρίσεις που αφορούν την εθνική καταγωγή, ακόμα και το αν έχει μπροστά του άντρα ή γυναίκα. Πάνω σ’ αυτό εδράζονται όσοι (εκ του χώρου της Εκκλησίας) επιχειρούν διάλογο με τους ετεροδόξους, όμως στην πορεία αυτή λησμονούν κάτι πολύ βασικό το οποίο έθεσε ως προϋπόθεση διαλόγου (και επίλυσης διαφορών) ο Χριστός στη Σαμαρείτιδα: «ΕΝ ΠΝΕΥΜΑΤΙ ΚΑΙ ΑΛΗΘΕΙΑ ΔΕΙ ΠΡΟΣΚΥΝΕΙΝ ΤΟΝ ΘΕΟΝ» (Ιω. 4, 24).

* Οι σημερινοί «ενωτικοί» πνευματικοί ηγήτορες αυτό παντελώς το αγνοούν. Θεωρούν ότι ο καθένας φέρνει μέσα στη «διαθρησκειακή κοινωνία» ότι και όπως το έχει ασπαστεί. «Μέρος της αλήθειας», το ονομάζουν στις διακηρύξεις τους, λες και η διδασκαλία της Ορθοδοξίας δεν είναι η φανέρωση «εν συνόλω» της αγιοπνευματικής διδασκαλίας του Τριαδικού Θεού. Αυτό που μία αμαρτωλή γυναίκα (και μετέπειτα αγία της Εκκλησίας) κατανόησε οι διπλωματούχοι με διατριβές θεολόγοι είτε δεν το αντιλαμβάνονται (;), είτε δεν τους συμφέρει...

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Είναι όμως παρατηρημένο το γεγονός ότι στον κόσμο που ζούμε αδιαφορούμε συστηματικά για την γνώση του Θεού. Μία γυναίκα Σαμαρείτιδα (μέσα στην αμαρτία της) δείχνει τόσο μεγάλο ενδιαφέρον για την λατρεία του Θεού που μας καταπλήττει. Εμείς απαράδεκτοι δεν Τον αναζητούμε, δεν ενημερωνόμαστε, δεν ασχολούμαστε μαζί Του. Ένα ζευγάρι παπούτσια, μία τσάντα καταναλώνει περισσότερο χρόνο έρευνας (σε σχέση με τον Θεό) και ας τα πετάξουμε στα σκουπίδια μετά από μερικές ημέρες. Ο Κύριός μας διέκρινε την προθυμία αυτή στην Σαμαρείτιδα. Της μίλησε για πράγματα που οι εκλελεγμένοι μαθητές Του δεν είχαν ποτέ ακούσει! Ας ζηλώσουμε το ενδιαφέρον της. «Τιμήσατε τον Θεόν πλέον της συνηθείας» προτρέπει όλους εμάς τους πιστούς ο Άγ. Γρηγόριος ο Θεολόγος, θέλοντας να διεγείρει τους ευσεβείς πιστούς προς ενδελεχή μελέτη και βιωματική προσέγγιση του μεγάλου Λυτρωτού και Ευεργέτου μας.