Η ΘΕΟΤΟΚΟΣ ΣΤΑ ΕΣΧΑΤΑ

(Λόγος στο Πανηγυρικό Εσπερινό του ναού τής Τιμίας Ζώνης  2020)

ΔΑΒΙΔ ΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΠΕΤΡΑΣ

Η ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΥΠΟ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ

«Θεοτόκε αειπάρθενε των ανθρώπων η σκέπη… επί σοι και φύσις καινοτομείται και χρόνος». Και πράγματι αδελφοί μου σε ότι αφορά τον χρόνο, με την παρουσία και την χάρη της Θεοτόκου, ο ιστορικός χρόνος, η ιστορία του κόσμου τούτου, δεν βαίνει απλώς σε ένα τέλος, ούτε και πρόκειται να καταργηθεί, αλλά τελούσα υπό την σκέπη της Παναγίας, μεταμορφώνεται και ενσωματώνεται στον χρόνο και την χρονική διάσταση της Βασιλείας του Χριστού. Το γεγονός ότι ο χρόνος καινοτομείται, δηλαδή ανανεώνεται, με την παρουσία και το πρόσωπο της Θεοτόκου, υποδεικνύει και υπενθυμίζει μία εξόχως σημαντική υπόσχεση, μία υπόσχεση γραμμένη στις καρδιές των πιστών, ότι η Παναγία, όπως και ο Υιός της θα είναι μαζί τους μέχρι συντελείας των αιώνων. Η Κυρία Θεοτόκος προνοώντας και επεμβαίνοντας έως το τέλος του χρόνου αυτού, βαδίζει χέρι-χέρι με τους πιστούς μέχρι τα έσχατα, την παρουσία του Αντιχρίστου και την Δευτέρα του Υιού της Παρουσία.

Η ΠΑΝΑΓΙΑ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΒΑΡΟΜΕΤΡΟ ΤΩΝ ΕΣΧΑΤΩΝ

Επειδή όλοι γνωρίζουν, ότι κανείς δεν μπορεί να ξεχωρίσει και να αυτονομήσει την Μητέρα από τον Υιό και ότι Χριστός και Παναγία είναι Ένα και το Αυτό και πως δεν νοείται ο Χριστός χωρίς την Μητέρα του, ούτε η Θεοτόκος χωρίς τον Υιόν της, δια τούτο εύκολα συνάγεται το συμπέρασμα, ότι η Παναγία θα αποτελέσει το βαρόμετρο με το οποίο θα μετρώνται και θα αξιολογούνται πρόσωπα και καταστάσεις των εσχάτων και της εποχής του Αντιχρίστου. Πιστοί και άπιστοι, εραστές του Χριστού και οπαδοί του Αντιχρίστου, θα καθρεπτίζονται στο υπερτέλειο κάτοπτρο της Θεοτόκου, τον πανώριο καθρέπτη της Παναγίας και θα λαμβάνουν στην Ιστορία, αλλά και στην Βασιλεία του Χριστού, στην άλλη ζωή, την θέση που τους αξίζει.

ΗΛΙΑΣ ΚΑΙ ΕΝΩΧ ΜΙΜΗΤΕΣ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ

Επί παραδείγματι οι δύο μάρτυρες του Χριστού και πρόδρομοι των εσχάτων, ο Ηλίας και ο Ενώχ, που θα καταγγείλουν τον Αντίχριστο και θα προετοιμάσουν την ανθρωπότητα και κυρίως τους πιστούς για την τελική Κρίση, θα εμφορούνται και θα εμπνέονται από την φωτόλουστη δόξα και  το απαστράπτον  θεομητορικό μεγαλείο της Παναγίας μας και αυτήν θα προσπαθούν να ακολουθήσουν και θα μιμούνται όσο μπορούν, την αγάπη της Θεοτόκου για τον Χριστό, την αποστροφή της για τους εχθρούς του Υιού της και την ηθική της τελειότητα, μέσα σε έναν κόσμο γεμάτο από την δυσωδία της σαρκικής ακολασίας και αποστασίας. Παρθένος η Παναγία, παρθένοι και αυτοί, θα αγγίξουν δυσθεώρητα πνευματικά ύψη και θα είναι εγκρατείς, μετρημένοι, συνετοί. Η σοβαρότητα και η περίσκεψη της Θεοτόκου θα είναι μόνιμος συνοδός τους, η μνήμη της Βασίλισσας του παντός θα συντροφεύει την σκέψη τους, αδιαχώριστα από την μνήμη του Χριστού και ο ζήλος της Παναγίας για την Αλήθεια θα καίει συνεχώς στην καρδιά τους.

Η ΑΛΛΗ «ΠΑΝΑΓΙΑ» ΚΑΙ Ο ΨΕΥΤΙΚΟΣ «ΧΡΙΣΤΟΣ»

Προσέξτε όμως αδελφοί μου! Την Υπεραγία Θεοτόκο θα έχουν στη σκέψη τους και προ των οφθαλμών τους, όχι μόνον οι Άγιοι και πιστοί στρατιώται του Κυρίου, αλλά ακόμη και οι εχθροί του Χριστού και σκοτεινοί υπηρέτες του Εωσφόρου. Οι λυσσαλέοι πολέμιοι της Αληθείας και εισηγητές της χειρίστης πλάνης, θα φροντίσουν να παρουσιάσουν ως παρθένον αγνή, την πόρνη εκείνη που θα γεννήσει τον Αντίχριστο, έτσι ώστε να δώσουν|προβάλλουν στα πλήθη μία άλλη «παναγία», που θα αντικαταστήσει την αληθινή και θα γεννήσει δήθεν τον μεσσία του κόσμου.

Ο Αντίχριστος και το περιβάλλον του θα μιμηθούν- πιθηκίζοντας όπως επισημαίνει χαρακτηριστικά ο Άγιος Ιππόλυτος- την ζωή και το περιβάλλον του Χριστού. Άλλοστε αυτός ο ίδιος ο ψευδομεσσίας θα είναι παρθένος και ηθικά τέλειος και θα βδελύσσεται τις σαρκικές αμαρτίες, μιμούμενος έστω και ως κακέκτυπον(=κακό αντίγραφο) -διότι θα αντιγράφει με πονηρό τρόπο- την παρθενική καθαρότητα, τόσο του Χριστού, όσο και της Παναγίας.

ΑΚΑΤΑΝΙΚΗΤΗ Η ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ(ΜΟΝΑΔΙΚΑ ΤΑ ΠΡΟΣΩΠΑ ΤΟΥΣ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ)

Η τόσο μεγάλη φροντίδα των σκοτεινών δυνάμεων και του Αντιχρίστου να μιμηθούν σχολαστικά, τα δομικά χαρακτηριστικά και τις αρετές του Θεανθρώπου Ιησού και της Παναγίας μητρός του, δείχνει και αποδεικνύει, το πόσο μεγάλο αντίκτυπο έχουν και πόσο ακατανίκητη έλξη ασκούν διαχρονικά, σε πιστούς και απίστους, οι Ουράνιες Προσωπικότητες και οι θεοειδείς αρετές του Χριστού και της Θεοτόκου. Είναι τόσο ισχυρή η επίδραση που ασκούν μυστικά στις καρδιές των ανθρώπων, ο Υιός του Θεού και η Πανάχραντη Μητέρα του, ώστε να μην μπορούν να την αγνοήσουν ο Διάβολος και οι υποτακτικοί του, όσο πολύ και αν το θέλουν.

Γιατί αγαπητοί μου αδελφοί, η Παναγία και ο Υιός της είναι μοναδικά Πρόσωπα σε ολόκληρη την ανθρώπινη ιστορία, που όμοιά τους δεν υπήρξαν στο παρελθόν και ούτε θα υπάρξουν ποτέ στο μέλλον και που τα ίχνη  από την παρουσία τους την ορατή και την αόρατη στον κόσμο τούτο, μένουν ανεξάλειπτα εις τους αιώνας και κανείς δεν μπορεί να τα αγνοήσει ή να σταθεί αδιάφορος, όσο πολύ και αν  μισεί τα πρόσωπα αυτά.

Ο ΑΝΤΙΧΡΙΣΤΟΣ ΘΑ ΣΤΡΑΦΕΙ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΜΕΓΑΛΕΙΟΥ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ

 Ο ίδιος ο Αντίχριστος, στην προσπάθεια του να απομειώσει και να συρρικνώσει στα μάτια των ανθρώπων το απαράμιλλο μεγαλείο της Παναγίας μας, θα αρχίσει, όπως λέγει ο άγιος Ιωάννης ο θεολόγος να εκστομίζει λόγια που στο βάθος τους θα κρύβουν με πολύ μεγάλη πονηρία και δεξιοτεχνία, βλάσφημες εξάρσεις που θα στρέφονται ενάντια στον Θεό, τους αγίους του, αλλά και θα προσβάλλουν την σκηνή του θεού. «Και ήνοιξε το στόμα αυτού εις βλασφημίαν προς τον Θεόν, βλασφημήσαι το όνομα αυτού και την σκηνήν αυτού, τους εν τω ουρανώ σκηνούντας».(Απ. ιγ΄,6) Σκηνή του Θεού είναι η Κυρία Θεοτόκος, γιατί στην γαστέρα της Παναγίας  ήλθε και εσκήνωσε ο Χριστός και έλαβε το σκήνωμα της Θεοτόκου, δηλαδή την σάρκα της Παναγίας. Λέμε άλλοστε και στους χαιρετισμούς της: «χαίρε σκηνή του Θεού και Λόγου».

ΚΑΘΟΡΙΣΤΙΚΗ Η ΜΟΡΦΗ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΚΑΙ ΣΤΑ ΕΣΧΑΤΑ

Το πόσο σημαντική και καθοριστική θα είναι στα έσχατα, αλλά και πόσο  διαχρονικά ανεπανάληπτη και μεγαλειώδης είναι σε όλες τις εποχές, για τους πιστούς καθώς και για ολόκληρη την ανθρωπότητα, η μορφή της Θεοτόκου, φαίνεται και από ένα άλλο εδάφιο της ιεράς Αποκαλύψεως. Στο δωδέκατο κεφάλαιο ο άγιος Ιωάννης ο θεολόγος περιγράφει ένα μεγάλο σημείο, που εμφανίσθηκε στον ουρανό. Μια γυναίκα που έλαμπε ολόκληρη, καθώς ήταν περιβεβλημένη τον ήλιο και λουσμένη όλη στο φως του, κάτω από τα πόδια της βρισκόταν η σελήνη και στο κεφάλι της είχε στεφάνι, στέμμα με δώδεκα αστέρια, ενώ η ίδια ήταν έγκυος.

Η ΘΕΟΤΟΚΟΣ ΤΑΥΤΙΖΕΤΑΙ ΜΕ ΤΗΝ ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ

Όπως ερμηνεύουν οι πατέρες της Εκκλησίας(Αρέθας και Ανδρέας Καισαρείας), η γυναίκα είναι η Παναγία, αλλά ταυτόχρονα και η Εκκλησία του Χριστού. Παναγία  και Εκκλησία ταυτίζονται στην θεολογία των πατέρων, αφού η Θεοτόκος έδωσε την πάναγνη σάρκα της και το πανάχραντο αίμα της  στον Χριστό, ενώ η Εκκλησία είναι το Σώμα του Χριστού, η άσπιλη νύμφη του Κυρίου. Το ότι η γυναίκα αυτή είναι στον ουρανό, δείχνει το ουράνιο μεγαλείο και ύψος, τόσο της Παναγίας, όσο και της Εκκλησίας και το γεγονός ότι η Παναγία είναι υπεράμωμη και υπέραγνη, καθαρή, ψυχή και σώματι, ισάγγελος, ουρανοπολίτης και απαλλαγμένη από τα γήινα, έχοντας μετατρέψει την γη σε ουρανό με την θεάρεστη βιοτή της.

Η ΓΥΝΑΙΚΑ ΤΗΣ ΑΠΟΚΑΛΥΨΕΩΣ ΜΕ ΤΟΝ ΗΛΙΟ, ΤΟ ΣΤΕΦΑΝΙ ΚΑΙ ΤΗΝ ΣΕΛΗΝΗ-Η ΘΕΟΤΟΚΟΣ ΚΑΙ Η ΕΚΚΛΗΣΙΑ

 Η γυναίκα περιβάλλεται τον Ήλιο της δικαιοσύνης, που είναι ο Χριστός και κατ’ουσίαν ενώνεται και γίνεται ένα με αυτόν, τόσο η Παναγία που γεννάει τον Κύριο και καθίσταται Θεοτόκος, όσο και η Εκκλησία που η κεφαλή της είναι ο Κύριος και που γεννάει τον Χριστό, σε κάθε έναν από τους πιστούς, που αναγεννά πνευματικώς. Ο στέφανος με τα δώδεκα αστέρια, είναι όπως λέγει ο άγιος Αρέθας οι δώδεκα απόστολοι, που με το ασίγητο στόμα που τους χάρισε η Θεοτόκος, τιμούν την Παναγία και δοξάζουν την Εκκλησία. Η σελήνη που βρίσκεται κάτω από τα πόδια της γυναικός, συμβολίζει την συναγωγή των Ιουδαίων που αρνήθηκαν τον Κύριο και εσταύρωσαν τον Βασιλέα της Δόξης, αλλά εικονίζει επίσης και το σύνολο των αντιχρίστων και αντιθέων δυνάμεων, του κόσμου, του διαβόλου και των υποτακτικών του, που η Θεοτόκος κονιορτοποιεί και συντρίβει κάτω από τα πόδια της. Αυτό δείχνει την δύναμη της Παναγίας και της Εκκλησίας, τις οποίες δεν μπορούν να  βλάψουν οι λυσσαλέοι πολέμιοι του Χριστού και της Αληθείας. Στη συνέχεια αφού γίνεται αναφορά στην γέννηση του υιού της γυναικός, ο οποίος ηρπάγη, ανελήφθη στον ουρανό, τονίζεται ότι η γυναίκα έφυγε στην έρημο σε τόπο που ετοίμασε γι’αυτήν ο Θεός.

Η ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΤΩΝ ΕΣΧΑΤΩΝ ΜΕ ΤΗΝ ΠΑΝΑΓΙΑ ΣΤΗΝ ΕΡΗΜΟ

Ο δράκων ο αρχαίος, ο Διάβολος και το θηρίο ο Αντίχριστος, κυνηγούν την γυναίκα, την Παναγία και την Εκκλησία, η οποία καταφεύγει στην έρημο, «όπου έχει εκεί τόπον ητοιμασμένον από του Θεού, ίνα εκεί τρέφωσιν αυτήν ημέρας χιλίας διακοσίας εξήκοντα» (Απ. ιβ΄, 3-6). Το πρώτο που έχουμε να παρατηρήσουμε εδώ είναι, ότι στα χρόνια της βασιλείας του Αντιχρίστου, η Εκκλησία θα καταφύγει στην έρημο(μεταφορικά και κυριολεκτικά). Την πνευματική έρημο από την μία, μακριά δηλαδή από τους θορύβους και τις ηδονές του κόσμου, αλλά και από την σαγήνη και τα δέλεαρ του υιού της ανομίας και την αισθητή έρημο από την άλλη, στα όρη δηλαδή και τα βουνά, τις οπές και τις σπηλιές της γης. Θα καταφύγει όμως σε τόπον ιδικόν της, τον οποίον ετοίμασε αποκλειστικά και ειδικά για αυτήν ο Χριστός. Έναν τόπο του οποίου τα όρια έχει χαράξει ο ίδιος ο Κύριος και όπου εντός των ορίων αυτού, θα είναι πλουσία η χάρις του και η προστασία του. Αυτό σημαίνει, πως μόνον όσοι ακολουθήσουν την Εκκλησία θα καταφύγουν σε τόπον και  έρημον, εγκεκριμμένην και επιλεγμένην υπό του Θεού.

  Η ΘΕΟΤΟΚΟΣ ΜΕ ΤΗΝ ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΚΑΙ ΟΧΙ ΜΕ ΤΟΥΣ ΑΝΥΠΟΤΑΚΤΟΥΣ ΚΑΙ ΙΔΙΟΡΡΥΘΜΟΥΣ ΧΡΙΣΤΙΑΝΟΥΣ

Οι δε λοιποί που θα κάνουν του κεφαλιού τους και δεν θα ακολουθήσουν την Εκκλησία, θα καταλήξουν σε δικούς τους τόπους, σε δικές τους ερήμους, έξω από την πορεία της Εκκλησίας, χωρίς καμία ασφάλεια από Θεού και με τεράστια επικινδυνότητα, η οποία δεν θα αφήνει την παραμικρή ελπίδα για κάτι καλό. Η Παναγία θα ακολουθήσει την Εκκλησία και όχι αυτούς τους ιδιόρρυθμους χριστιανούς. Ή μάλλον η Παναγία θα ηγείται της Εκκλησίας, ανοίγοντας τον δρόμο για την πορεία της στην έρημο. Εκείνος ο οποίος δεν ταπεινώνεται, προκειμένου να ακολουθήσει την Εκκλησία ως απλός στρατιώτης Χριστού και από την θέση τελοσπάντων στην οποία θα τον τοποθετήσει η Εκκλησία, αργά ή γρήγορα θα διαπιστώσει, ότι τα οψώνια της ανυποταγής και της παρακοής, είναι ο θάνατος, τουλάχιστον ο πνευματικός και η εγκατάλειψη υπό Θεού.

Έχει λοιπόν τεράστια σημασία να επισημάνουμε, ότι η Παναγία θα παραμείνει κοντά στους πιστούς, που θα παραμείνουν εντός της Εκκλησίας. Και αυτό δεν νοείται αλλιώς, παρά μόνον με έντονη μυστηριακή ζωή και τακτικό εκκλησιασμό ή όπου δεν μπορούν να υπάρχουν αυτά στον βαθμό που πρέπει, τουλάχιστον να υπάρχει η αποδοχή και ο στοιχειώδης σεβασμός στην Εκκλησία, τα Μυστήρια και τους εκπροσώπους της. Είναι βασική και απαραίτητη προϋπόθεση να μην αναπτύσσει ο πιστός μια δική του, παραεκκλησιαστική εκκλησιολογία και σωτηριολογία.

 Εκείνος ο οποίος δεν εξομολογείται, δεν εκκλησιάζεται, δεν μεταλαμβάνει και γενικότερα δεν συμμετέχει στις εκδηλώσεις της Εκκλησίας, δεν θεωρείται πραγματικό και αναπόσπαστο μέλος της και ως εκ τούτου η Κυρία Θεοτόκος δεν μπορεί να ταυτιστεί μαζί του, διότι όπως είπαμε, Παναγία ίσον Εκκλησία και Εκκλησία ίσον Παναγία.

 ΑΝΕΛΕΗΤΟΣ ΔΙΩΓΜΟΣ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΡΗΜΟ

Όπως η Παναγία κατέφυγε στην Αίγυπτο με τον Ιωσήφ, προκειμένου να σώσει το νήπιο Χριστό από τα νύχια του Ηρώδη, έτσι και οι πιστοί στα έσχατα θα δραπετεύσουν στην έρημο, μαζί με την Παναγία, προκειμένου να γλυτώσουν από τις φονικές διαθέσεις του υιού της ψεύτικης κορώνας, της ψεύτικης βασιλείας, του Αντιχρίστου.  Κυνηγώντας ο αρχέκακος όφις την γυναίκα στην έρημο, θα βγάλει από το στόμα του ορμητικούς χειμάρους και ποτάμια ύδατα, ποταμούς ολόκληρους, προκειμένου να την πνίξει. Θα κινητοποιήσει ο Διάβολος μέσω του Αντιχρίστου, πλήθη δαιμόνων και στρατιές πονηρών ανθρώπων, εξαπολύοντας απηνείς διωγμούς και εκτοξεύοντας ανηλεείς πειρασμούς κατά των πιστών, θλίβοντας και στενοχωρώντας τους υπέρμετρα, με δοκιμασίες και παθήματα πρωτοφανή και απερίγραπτα.

ΒΙΩΣΗ ΥΠΟ ΤΩΝ ΠΙΣΤΩΝ ΤΩΝ ΠΑΘΩΝ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ

 Και τότε οι πιστοί θα θυμηθούν τα Πάθη του Χριστού, αλλά και τον απερίγραπτο πόνο, την ανείπωτη οδύνη που ένιωσε η Θεοτόκος, όταν ρομφαία διήλθε την παναγία της ψυχή, κατά τη διάρκεια του σταυρικού Πάθους του Υιού της. Το Θείο Δράμα θα εκτυλίσσεται ολοζώντανο, κατά μυσταγωγικό τρόπο, στις καρδιές των παιδιών της Εκκλησίας, που θα πάλλονται από αγωνία, αλλά και γλυκιά προσμονή για τη σωτηρία τους. Δεν θα αμφιταλαντεύονται, αλλά θα είναι σίγουροι για την επερχόμενη λύτρωσή τους από τον Χριστό και την Παναγία, λαμβάνοντας θάρρος από τα Δεσποτικά παθήματα και τις Θεομητορικές δοκιμασίες.

ΟΙ ΠΤΕΡΥΓΕΣ ΤΟΥ ΑΕΤΟΥ ΤΟΥ ΜΕΓΑΛΟΥ

Θα τους παρηγορούν υπέρμετρα οι δύο πτέρυγες του αετού του μεγάλου, που θα έχουν δοθεί στη γυναίκα-Εκκλησία κατά την πορεία της στην έρημο. Ο μεγάλος Αετός είναι ο Θεός, ενώ οι πτέρυγές του, είναι η πανσθενουργός θεία χάρις.  Η αλεξίκακη χάρις του Θεού(κατά το αλεξικέραυνο, που σημαίνει, ότι η χάρις του Θεού είναι απρόσβλητη από το κακό, προστατεύει τον άνθρωπο από κάθε κακό) και η στοργική πρόνοια και προστασία της Υπεραγίας Θεοτόκου, που σαν ευχάριστη πνευματική δροσιά θα τους δροσίζει και θα τους ευφραίνει κατά την πορεία τους στην έρημο.

 Οι δύο πτέρυγες που θα σκεπάζουν την Εκκλησία των εσχάτων, ερμηνεύονται μεταξύ των άλλων και ως οι δύο διαθήκες, η Παλαιά και η Καινή, η Αγία Γραφή δηλαδή, την οποία τόσο καλά εγνώριζε και μελετούσε ισοβίως η Παναγία και με τα βαθιά και μεστά νοήματά της, τα φωτοπάροχα και χριστοκεντρικά, θα τρέφει μυστικά η Θεοτόκος τον καιρό εκείνο, τις καρδιές των παιδιών της και θα φωτίζει τις ψυχές τους, προκειμένου να τις ετοιμάσει για το μαρτύριο, τον αγιασμό και την θέωση.

 Με τις δύο φτερούγες, του Χριστού και της Παναγίας, η Εκκλησία στην έρημο θα είναι ευκίνητη και ανάλαφρη, σαν νεφέλη κούφη, απαλλαγμένη από το υπερβολικό βάρος της ταλαιπωρίας, παρά τον κόπο και τις δυσκολίες. Ασύλληπτα θαύματα θα συντελούνται μπροστά στα μάτια των πιστών, βουνά και όρη θα μετακινούνται, προκειμένου να διευκολύνουν την διέλευσή τους, τέρατα και σημεία, ουράνιες αποκαλύψεις και οπτασίες, θα είναι το καθημερινό τους εντρύφημα. Η Μεγαλόχαρη θα κάνει σε κάθε τους βήμα, αισθητή την παρουσία της και θα καθιστά την Εκκλησία πιο γρήγορη από τους εχθρούς της, πάντοτε ένα βήμα πιο μπροστά από αυτούς, έτσι ώστε να αποφεύγει τον πόλεμο μαζί τους και να καταφέρνει να μην βρεθεί αντιμέτωπή τους. Και παρά τα μέσα που θα διαθέτει ο Αντίχριστος, την προηγμένη σε ασύλληπτο βαθμό τεχνολογία, τις σατανικές του ικανότητες και το άγρυπνο μάτι του Εωσφόρου, η Εκκλησία με την χάρη της Παναγίας δεν θα εντοπίζεται από τους διώκτες της.

Η ΘΕΟΤΟΚΟΣ ΜΥΕΙ ΣΤΗΝ ΕΡΗΜΟ ΤΟΥΣ ΠΙΣΤΟΥΣ ΣΤΗΝ ΝΟΕΡΑ ΗΣΥΧΙΑ

Εκεί στην έρημο, η Θεοτόκος θα μυήσει όλους τους πιστούς στα εκφαντορικά μυστήρια της νοεράς ησυχίας.(Εκφαντορικά επειδή εκφαίνουν=αποκαλύπτουν, εξαγγέλουν, ερμηνεύουν). Την νοερά ησυχία(ησυχία του νου και της καρδιάς), την οποία με αξιοθαύμαστη πιστότητα και συνέπεια άσκησε η Παναγία στη ζωή αυτή, όσο κανείς άλλος, φθάνοντας σε υπεράνθρωπα μέτρα, θα την εγκολπωθούν τα παιδιά της στην έρημο. Με αυτήν οι πιστοί θα λησμονήσουν τα κάτω, τα γήινα και θα μυηθούν στα άνω, στα ουράνια.

 Με την βοήθειά της νοεράς ησυχίας, θα καθαρίσουν τον νουν τους από τους λογισμούς , τις φαντασίες, τις προλήψεις και τους περισπασμούς και με την φώτιση του Αγίου Πνεύματος θα ανυψώσουν την καρδιά προς τον Θεόν. Θα ασκηθούν στην νοερά προσευχή και την ακατάπαυστη επίκληση του θείου ονόματος, ώστε να διώχνουν μακριά την θλίψη και την αδημονία των ημερών και να πλημμυρίζουν μέσα τους από ανεκλάλητη χαρά και  άρρητη ευφροσύνη, προσμένοντας την Βασιλεία του Ανατέλλοντος Ηλίου Χριστού.

ΘΕΑ ΤΟΥ ΑΚΤΙΣΤΟΥ ΦΩΤΟΣ ΚΑΙ ΝΟΗΤΗ ΣΙΓΗ

 Και έτσι βαθμιαία, σιγά-σιγά και ανεπαίσθητα τα μέλη της Εκκλησίας θα φθάσουν στην θεοπτία και την θέα του ακτίστου Φωτός και θα ενωθούν με τον Θεόν, ερχόμενοι σε κοινωνία μετ’αυτού πρόσωπον προς πρόσωπον. Όταν πλέον με την νοητή σιγή θα έχει ησυχάσει και ειρηνεύσει όλο τους το είναι, θα έχουν κατορθώσει να  αποδεσμεύσουν τον νου τους από την αιχμαλωσία στα πάθη, θα πάψουν να είναι ευάλωτοι στις επιδράσεις του  περιβάλλοντος και τις επιταγές της λογικής και πλέον δεν θα θεωρούν τίποτε αδύνατο και αξεπέραστο, καθώς με την υπέρλογη πίστη θα ξεπερνούν κάθε εμπόδιο της λογικής. Και αυτό θα γίνει, διότι εκεί που τελειώνει η λογική, αρχίζει η πίστη, που δεν συγκρούεται με την λογική, αλλά την ξεπερνά, είναι πάνω από αυτήν.

ΑΒΛΑΒΕΙΣ ΚΑΙ ΑΠΡΟΣΒΛΗΤΟΙ ΟΙ ΠΙΣΤΟΙ ΣΤΑ ΒΕΛΗ ΤΗΣ ΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΑΝΤΙΧΡΙΣΤΟΥ

 Και έτσι η πίστη θα ελευθερώσει τους πιστούς από τις παγίδες και τα προσκόμματα της λογικής, μια λογική που εκείνες τις ημέρες θα είναι ένα από τα μεγάλα όπλα του Αντιχρίστου και των δυνάμεών του, στην προσπάθειά τους να καταβάλλουν το αγωνιστικό σθένος και τα ψυχικά αποθέματα, το κουράγιο και το θάρρος των πιστών. Επί παραδείγματι, κατά την πορεία της Εκκλησίας στην έρημο, η λογική θα αμφιβάλλει και θα αναρωτιέται, που θα βρεθούν τα απαραίτητα για την επιβίωση, τροφή και νερό στη μέση του πουθενά, ενώ η πίστη θα είναι βεβαία για την προνοητική και θαυμαστή διατροφή των πιστών υπό του Θεού.

 Παράλληλα τα πιστά τέκνα της Εκκλησίας δεν θα προσβάλλονται  από τα φανταστικά σημεία και τις μεθοδευμένες φαντασίες του Αντιχρίστου και του ψευδοπροφήτη , ούτε από την ενέργεια πλάνης που θα υπάρχει στα λόγια και τα έργα του ψευδομεσσία. Δεν θα νιώθουν το αίσθημα του φόβου από τις άγριες διαθέσεις των οργάνων του Αντιχρίστου, ούτε όμως και θα θέλγονται από την κατά τα φαινόμενα μελιστάλαχτη, στην πραγματικότητα όμως δηλητηριώδη διδασκαλία του, από τα απίστευτα θαύματά του, που όμοιά τους δεν θα έχει ξαναδεί η ανθρωπότητα, την φιλανθρωπία και την σπάνια καλοσύνη του(γνωρίσματα που θα επιδείξει, προκειμένου να παραπλανά τους ανθρώπους), τα χαρίσματά και τις αρετές του και την ασύγκριτη εξωτερική ωραιότητα του ψευδομεσσία. ‘Όλα τα παραπάνω βέλη του πονηρού δεν θα μπορούν να προσβάλλουν και να πληγώσουν τους πιστούς, καθώς η μέθεξη της θείας χάριτος και η εντρύφηση στα θεία κάλλη, δεν θα παραχωρεί έδαφος και δεν θα αφήνει περιθώριο  στον πειρασμό να εισχωρήσει στη συνείδησή τους.

Η ΠΑΝΑΓΙΑ ΔΙΑΤΡΕΦΕΙ ΘΑΥΜΑΣΤΩΣ ΤΗΝ ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΣΤΗΝ ΕΡΗΜΟ

Και όπως η Θεοτόκος ετρέφετο από αγγέλους εις τα Άγια των Αγίων και συνομιλούσε με αυτούς, όταν ήταν μικρή παιδούλα εις τον ναόν, έτσι και η Εκκλησία, ωσάν τον παλαιό Ισραήλ στην έρημο, οδεύοντας για την γη της Επαγγελίας, θα τρέφεται με θαυμαστό τρόπο από τον Χριστό, την Παναγία, τους Αγίους και τους Αγγέλους και θα συνομιλεί με αυτούς. Πέτρες σε άγονα μέρη, θα αναβλύζουν γλυκύτατα ύδατα και θα ξεδιψάνε τους πιστούς, όπως στην Παλαιά Διαθήκη, επί Μωυσέως. Κόρακες θα τους τρέφουν με άρτον το πρωί και κρέας το δειλινό, όπως τον προφήτη Ηλία στο σπήλαιο. Μάννα εξ’ουρανού θα αποστέλλεται στα μέλη της Εκκλησίας και τεράστιες ορτυγομήτρες θα εμφανίζονται από ψηλά, αμέτρητα σμήνη πουλιών, που θα πίπτουν εις τα πόδια των πιστών και θα τους τρέφουν πλουσιοπάροχα.

 Θα επιστρατευθούν οι ουράνιες στρατιές των αγγέλων και των αγίων, προκειμένου να διατρέφουν τους πιστούς σωματικά και να τους παρηγορούν πνευματικά με ουράνια τροφή και διδασκαλία, η οποία θα ανατείνει τον νουν και θα εξυψώνει  την ψυχή τους εις τα σκηνώματα του Παραδείσου. Με αυτούς, αλλά και πολλούς άλλους αναρίθμητους τρόπους, ο ίδιος ο Κύριος και η Παναγία Μητέρα του, θα φροντίζουν, θα προνοούν και θα παρέχουν στους πιστούς τα απαραίτητα για την συντήρησή τους αγαθά, χωρίς να τους στερούν τίποτα, την ίδια στιγμή, που οι οπαδοί του Αντιχρίστου, θα αρχίσουν να έχουν τεράστια προβλήματα, λόγω της λειψυδρίας και της έλλειψης τροφών. Οι πιστοί των εσχάτων θα προκρίνουν και θα ζητήσουν πρώτα την Βασιλεία του Θεού και την Δικαιοσύνην Αυτού και γι’αυτό ο Χριστός θα τους προσθέσει και όλα τα υπόλοιπα, τα υλικά αγαθά, τα λιγότερο σημαντικά.

Η ΣΦΡΑΓΙΔΑ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ ΣΤΗΝ ΠΟΡΕΙΑ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΡΗΜΟ

Η Βασίλισσα του παντός Υπεραγία Θεοτόκος, θα σφραγίσει με την άμεμπτη και απαράμιλλη προσωπικότητά της, ολόκληρη την Εκκλησία των εσχάτων, καθώς τα μέλη της μέσα στην έρημο θα ζουν με εγκράτεια σαρκική, εν παρθενία και ασκήσει και έτσι η Εκκλησία στο τέλος της ιστορίας, θα ζει όπως και στην αρχή της, με παρθενία και ηθική καθαρότητα, αναμένοντας την συντέλεια των αιώνων. Το γεγονός αυτό, θα είναι ένα ακόμη μέσο που θα συμβάλλει στη δημιουργία|διαμόρφωση του κατάλληλου κλίματος, με την βοήθεια του οποίου η Εκκλησία των εσχάτων, θα κατορθώσει κάτι αδιανόητο για οποιαδήποτε άλλη εποχή, δηλαδή τον καθολικό αγιασμό των μελών της. Τον αγιασμό όλων εκείνων, που θα παραμείνουν πιστοί σε Αυτήν μέχρι το τέλος.

 Λόγω των ιδιαιτέρων συνθηκών της εποχής του Αντιχρίστου, όλοι οι πιστοί των εσχάτων θα αγιάσουν και θα γίνουν είτε Όσιοι, είτε Μάρτυρες. Ανάλογα με την δύναμη και την προάιρεση του καθενός, άλλοι θα προστατευθούν από την Παναγία μέχρι τέλους και θα έχουν οσιακή κατάληξη-ίσως δε και να μην πεθάνουνε ποτέ ζώντας μέχρι την Δευτέρα Παρουσία του Κυρίου- ενώ σε κάποιους άλλους, λόγω της δύναμης της προαιρέσεώς τους, θα δοθεί το δώρο του μαρτυρίου και θα επιτρέψει η Θεοτόκος να εντοπιστούν και να συλληφθούν από τους διώκτες τους, προκειμένου να αναδειχθούν στους μεγαλύτερους μάρτυρες όλων των εποχών και όλων των αιώνων και σε αθλοφόρους, που θα τους έχει οπλίσει η Πάναγνος Μητέρα του Εμμανουήλ με ανίκητον θάρρος, έτσι ώστε να καταγγείλουν τον Αντίχριστο ως ψεύτικο μεσσία και να ομολογήσουν τον Ιησού, ως το Αρνίον το Εσφαγμένον και Εστηκός. Το Αρνίον που ως εθελούσιο θύμα  έδωσε την ζωή του και εσφάγη, θυσιάζοντας Εαυτόν και όμως είναι και πάλι εστηκός, όρθιο δηλαδή και  ζωντανό με την Αγία του Ανάσταση.

Η ΚΥΡΙΑ ΘΕΟΤΟΚΟΣ ΤΟ ΠΡΟΤΥΠΟ ΤΟΥ ΜΕΛΛΟΝΤΟΣ ΑΙΩΝΟΣ

Η Αειπάρθενος Μαριάμ, αγαπητοί μου, αποτελεί με την ζωή και την κοίμησή της, προάγγελο και προοίμιο, για το τι πρόκειται να συμβεί στα πρόθυρα του μέλλοντος αιώνος. Όπως εκείνη, πέθανε και ανεστήθη, έτσι και όλοι οι νεκροί, πρόκειται να αναστηθούν κατά την ημέρα της Κρίσεως. Και όπως εκείνη ανελήφθη στους ουρανούς και εισήλθε σωματικά στην Βασιλεία του Υιού της, έτσι και οι δίκαιοι, οι σεσωσμένοι και οι άγιοι θα αναληφθούν σωματικά στην ίδια Βασιλεία, προκειμένου να απολαμβάνουν πάντοτε το υπερκόσμιο κάλλος και την άφθιτη δόξα της Θεοτόκου, μαζί με όλους τους πιστούς των εσχάτων, δίχως τέλος και παύση, εις τους ατελευτήτους αιώνας των αιώνων. Αμήν!           

(Ματθ. 17, 1 - 9)

Ο ΧΡΙΣΤΟΣ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΝΕΤΑΙ ΚΑΙ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΝΕΙ.

«αυτού ακούετε...» (Ματθ. 17, 5).

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

Η μεταμόρφωση του Κυρίου δεν είναι μία απλή εορτή ανάμεσα στις τόσες άλλες της Ορθοδόξου λατρείας. Είναι ένα γεγονός της ζωής του Κυρίου μας που έχει ανάλογη σημασία με την Σάρκωσή Του και την Ανάστασή Του. Αν το δούμε ως σχηματικά (με γνώμονα την απόσταση) βρίσκεται περίπου στο μέσον των δύο προαναφερθέντων Δεσποτικών εορτών (4 μήνες απόσταση περίπου από κάθε μία) και βέβαια προϋποθέτει νηστεία πριν για να μπορεί κατάλληλα ο πιστός να προετοιμαστεί. Εξάλλου η επιβεβαίωση της Θεότητος και Υιότητος του Ιησού από τον Τριαδικό Θεό («αυτού ακούετε...», Ματθ. 17, 5) περιβάλλει με κύρος την θεολογική, δογματική και σωτηριολογική σημασία της φωτοφόρου ημέρας...

ΚΥΡΙΩΣ ΘΕΜΑ

Α) ΧΡΙΣΤΟΣ Ο ΜΕΤΑΜΟΡΦΟΥΜΕΝΟΣ

* Ο Χριστός μέσα από την θεία Μεταμόρφωσή Του φανερώνει την άκτιστη θεϊκή Του δόξα στους ανθρώπους. Την πρόσληψη της ανθρωπίνης φύσεως την έβλεπαν καθημερινά στις εκδηλώσεις της επίγειας βιοτής Του, όμως την θεότητα σε αυτόν τον βαθμό πρώτη φορά πριν το πάθος Του παρουσιάζει στους πρόκριτους των μαθητών. «Ίνα όταν σε ίδωσιν σταυρούμενον, το μεν πάθος νοήσωσιν εκούσιον», ψάλει κατά το κοντάκιο της εορτής η Εκκλησία μας. Ο Ιησούς από την ολόφωτη θεϊκή δόξα Του θα εμφανισθεί αιμόφυρτος πάνω στο Σταυρό Του… Θεϊκή συγκατάβαση, εκούσια αποδοχή για την σωτηρία του αμαρτωλού ανθρώπου.

* Το Θαβώρειο φως δεν έχει καμία σχέση με αυτό το αισθητό του ηλίου. Ήταν αφάνταστα πιό λαμπρό, πιό φωτεινό, αλλά και πιό θερμό. Οι σχετικοί λόγοι του Ευαγγελιστή Ματθαίου∙ «και έλαμψε το πρόσωπο αυτού ως ο ήλιος, τα δε ιμάτια αυτού εγένετο λευκά ως το φως» (Ματθ. 17, 2) αποτελούν «συμβάσεις», ώστε εμείς οι θνητοί να μπορέσουμε κάπως να σχηματίσουμε στην πεπερασμένη διάνοιά μας τι είδαν οι μαθητές Του. Ακριβώς δίπλα Του ήταν ο Μωυσής και ο Ηλίας μετέχοντες στην ίδια λαμπρότητα με τον Χριστό πλην όμως ως ετερόφωτα σώματα, αφού ο Κύριος είναι πηγή της θείας λαμπρότητος και εκείνοι δέκτες αυτής. Ξεκαθαρίζεται λοιπόν το τοπίο: Ο Χριστός δεν είναι ούτε Μωυσής, ούτε Ηλίας, αλλά ανώτερός τους, Κύριος νεκρών και ζώντων.

* Επίσης ο Κύριός μας κατά την θαυμαστή αυτή εναλλαγή δεν προσέλαβε κάτι που δεν είχε, αλλά φανέρωσε αυτό που ήταν και είναι ανάλογα με την δεκτικότητα των μαθητών Του. Ο Άγ. Γρηγόριος ο Παλαμάς υποστηρίζει ότι οι μαθητές «ενηλλάγησαν ουν και ούτω την εναλλαγήν είδον» (Γρηγ. Παλαμά, Ομιλία στη Θ. Μεταμόρφωση). Πως αλλιώς τα χοϊκά τους μάτια θα μπορούσαν να αντικρύσουν ένα φαινόμενο όχι παροδικό αλλά εκείνο το Αιώνιο Φως που παραπέμπει στην Βασιλεία του Θεού.

Β) Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΝΕΤΑΙ

* Ο σημερινός άνθρωπος περισσότερο ζεί ζωή παραμορφώσεως καθώς η αμαρτία αλλοιώνει τόσο την καθημερινή του συμπεριφορά όσο και την αιώνια πορεία την οποία ο Δημιουργός Του προσδοκά γι’ αυτόν. Χρειαζόμαστε πνευματικές ουράνιες εμπειρίες (παρέχονται αφθόνως από τα Μυστήρια της Εκκλησίας) για να ελευθερωθούμε από τους πειρασμούς των επιγείων. Δεν μπορεί κανείς να καταφρονήσει τα επίγεια αν δεν είναι μέτοχος στην εμπειρία των επουρανίων. Ο πιστός συναντάται με τον Χριστό και βιώνει την προσωπική του μεταμόρφωση∙ «ήτε ποτέ σκότος, νυν δε φως εν Κυρίω∙ ως τέκνα φωτός περιπατείτε...» (Εφ. 5, 8).

* Πολλές φορές και εμείς «οι άνθρωποι της Εκκλησίας» θεωρούμε ότι το τέλος της ζωής μας βρίσκεται ίσως σε μία ηθική πληρότητα που μπορεί να εμφανίσει μία ολοκληρωμένη ανθρώπινη προσωπικότητα. Η σημερινή εορτή της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος μας διαψεύδει καθώς το θεϊκό φως λάμπει ακόμα και στους ατελείς μαθητές χωρίς τούτο να είναι βραβείο ενδεχομένως κάποιας προσωπικής τους αξίας... Τελικά ο Χριστός μας δέχεται όπως είμαστε και επιβραβεύει απλότητα καρδιάς, προσπάθεια διορθώσεως του εσωτερικού μας κόσμου και πόθο για ένωση με την αγάπη Του! Τα υπόλοιπα τα αναλαμβάνει το Άγ. Πνεύμα. Είναι τόσο παρήγορη για μας τους αμαρτωλούς αυτή η θεώρηση...

* Το γεγονός ότι η Μεταμόρφωση συμβαίνει λίγο πριν το Σταυρό και το Πάθος Του, προετοιμάζει και όλους εμάς να μην εφησυχάζουμε στις τυχόν δωρεές που λαμβάνουμε μέσα στην Εκκλησία. Η πίστη δοκιμάζεται και τότε μόνο (εάν φανεί στέρεη) έχει νόημα και ουσία. Ο Σταυρός είναι δοκιμασία αλλά πηγάζει χαρά και Ανάσταση. «Διά του Σταυρού χαρά εν όλω τω κόσμο». Η πύλη της Βασιλείας του Θεού γίνεται ο Σταυρός του Κυρίου, γίνεται η καρτερία μας σε κάθε δοκιμασία.

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Τα Άγια Μυστήρια αυτή την θεϊκή δόξα, αυτή την φωτοφόρο θεία στολή του Κυρίου αποκαλύπτουν. Γι’ αυτό και μεταλαμβάνοντες γεμίζουμε με θεϊκό φως, τόσο και τέτοιο, όσο μπορεί να αντέξει η καρδιά μας. Αυτό το φως του Υιού φανερώνει τον Πατέρα και οδηγούμαστε και εμείς στην δόξα και θεωρία του Θεού. Γιατί πραγματικά ο Ιησούς είναι «αληθώς, του Πατρός το απαύγασμα» όπως ψάλλει η Εκκλησία. Αυτό με διαφορετικά λόγια ψάλλουμε και εμείς στο τέλος της Θ. Λειτουργίας: «Είδομεν το φως το αληθινόν, ελάβομεν Πνεύμα επουράνιον, εύρομεν Πίστιν αληθή, αδιαίρετον Τριάδα προσκυνούντες...».

ΑΓΙΟΤΗΤΑ....

«Ω πανύμνητε Μήτερ, η τεκούσα τον πάντων

Αγίων αγιώτατον Λόγον...».

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

Καθώς προχωρούν οι ημέρες της Αγίας Τεσσαρακοστής φτάνουμε και προς την ολοκλήρωση της αναγνώσεως των Χαιρετισμών της Θεοτόκου. Και ο πόθος μας για δοξολογία προς την Μητέρα του Θεού εντείνεται, η συγκίνηση μεγαλώνει, η κατάνυξη μας κυριεύει, τα χείλη μας ακόρεστα ψελλίζουν, πριν καν προλάβει ο Ιερεύς, τα θεσπέσια «Αλληλούια» και «Χαίρε Νύμφη, Ανύμφευτε». Αλλά μαζί μας χαίρεται και ο ουρανός, άγγελοι και αρχάγγελοι και ο πεφιλημένος Υιός Της, ο Οποίος παρακολουθεί τα πλήθη των πιστών να συνωστίζονται στους Ορθόδοξους ναούς της γης. Στο τέμπλο οι φίλοι του Χριστού, άγιοι και μάρτυρες της πίστεως με λευκές (από αγνότητα) και ερυθρές (από αίμα μαρτυρικό) στολές διακηρύσσουν τον θρίαμβο της πίστεως. Αλλά και ο υμνωδός φτάνοντας στον επίλογο του Θεομητορικού στεφάνου με όλη την ψυχική του δύναμη αναφωνεί «Ω πανύμνητε Μήτερ, η τεκούσα τον πάντων Αγίων αγιώτατον Λόγον...».

ΚΥΡΙΩΣ ΘΕΜΑ

Α) Η ΑΓΙΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ

* Αναμφίβολα λοιπόν η Θεοτόκος εγέννησε τον «Αγίων αγιώτατον Λόγον» καθώς τι μπορεί να συγκριθεί μπροστά στην αγιότητα του Χριστού; Είναι Αυτός που μη έχων «σπίλον ή ρυτίδα ή τι των τοιούτων» (Εφ. 5, 27) εμφάνισε μία ύπαρξη μακριά από κάθε αμαρτία. Ένα ερώτημα έπεσε βαρύγδουπο ανάμεσα στους υποκριτές Φαρισαίους: «Τίς εξ υμών ελέγχει με περί αμαρτίας;» (Ιω. 8, 46). Ο Θεός είναι μόνο σε αυτή την κατάσταση. Αυτοπηγή αγιότητος, η οποία δεν κληρονομήθηκε ούτε δανείστηκε από κάπου αλλού, αλλά ρέει από την θεϊκή και Αγία του Ουσία!

* Ας θυμηθούμε στην Παλαιά Διαθήκη τα «άγια των Αγίων», εκεί όπου ευρίσκονταν τεθησαυρισμένα η Κιβωτός της Διαθήκης και το υπόλοιπο άγιο και φρικτό περιεχόμενό της. Ας θυμηθούμε τα νοήματα της Καινής Διαθήκης, που αγιάζονται με την παρουσία και τις ενέργειες του Χριστού και ας παραβάλουμε επιπλέον την Αγία Εκκλησία Του, που παρέχει τα άγια Μυστήρια που αγιάζουν τους πιστούς ανθρώπους που ζούν κατά τις εντολές και τη διδασκαλία Του. Τί βλέπουμε; ποιά εικόνα εισπράττουμε; Τα πάντα πληρούνται εκ της ουράνιας και θεϊκής αυτής αγιότητος. «Άγιοι γίνεσθε, ότι εγώ άγιος ειμί» (Λευϊτ. 20, 7, 26) είναι η εντολή του Θεού προς τους ανθρώπους.

Β) ΜΕΤΟΧΗ ΣΤΗΝ ΑΓΙΟΤΗΤΑ

* Αν και ο Κύριος είναι ο μοναδικά και αληθινά άγιος, επιθυμεί και οι φίλοι Του να ενδυθούν αυτή την αγιότητα κατ’ αναλογία βέβαια. Μας το θυμίζει ωραιότατα η Θεία Λειτουργία: «Ο Θεός ο άγιος, ο εν αγίοις αναπαυόμενος». Για μας γράφτηκε αυτό, αφού Εκείνος επιθυμεί οι πιστοί δούλοι Του να συμμετέχουν στη Βασιλεία Του. Δεν την κρατά ως αποκλειστικότητά Του, αλλά αναζητεί «συγκληρονόμους» και «μετόχους» σε αυτήν.

* Στρατιές ανθρώπων, μέτοχοι της αγιότητος. «Νέφη μαρτύρων», σύλλογοι αγίων, θεία παρεμβολή, θεηγόροι οπλίται, επώνυμοι και ανώνυμοι, άγνωστοι του κόσμου και γνωστοί του ουρανού, βάδισαν ποικιλοτρόπως την σεπτή ατραπό της αγιότητος. Πάντα με τη δύναμη και την ενέργεια του Θεού· «Η Θεία Χάρις, η πάντοτε τα ασθενή θεραπεύουσα και τα ελλείποντα αναπληρούσα...».

* Μεγάλος ο προορισμός του Χριστιανού. Υψηλότατος όχι μόνο ο στόχος, αλλά και η προτεινόμενη υιοθεσία. Μετοχή στην αγιότητα που περικλείεται όχι τόσο στο τερματισμό, όσο στη διαρκή προσπάθεια και τον ασταμάτητο αγώνα. Όσοι αξιώθηκαν αυτό τον αγιασμό μίλησαν για κόπο, στερήσεις, σταυρούς και δάκρυα. Γιατί ένας άνθρωπος είναι ένα σύνολο από λάθη και σφάλματα, επιτυχίες και αποτυχίες. Εμείς ταπεινά όλα αυτά τα αποθέτουμε στα πόδια του Χριστού και δεν σταματούμε να ικετεύουμε επιθυμώντας να τύχωμεν της «εκ δεξιών παραστάσεως του Κυρίου», όταν θα έλθει να κρίνει ζώντας και νεκρούς.

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Ερώτησαν κάποτε έναν ασκητή, ορισμένοι προσκυνητές, να τους δώσει ένα ορισμό της αγιότητος. Και αυτός αφού σκέφτηκε γύρισε τους κοίταξε και μετά από αρκετά λεπτά σιγής τους είπε: «Άγιος είναι αυτός που πέφτει σε κάποιο σφάλμα (αμαρτία) 99 φορές και μετανοεί 100». Πέφτουμε και εμείς χιλιάδες φορές στην αμαρτία, ας φροντίζουμε να σηκωνόμαστε με μετάνοια από αυτήν αμέσως. Ο Θεός γνωρίζει τα κρύφια της καρδιάς μας, ας τρέχουμε στο μυστήριο της Εξομολογήσεως να λαμβάνουμε την άφεση και την εκ νέου επανένωση με τον ουρανό.

ὑπό τοῦ Θεοφιλεστάτου Ἐπισκόπου Κυκλάδων κ. Σάββα

ΤΟ ΚΛΕΙΔΙ ΤΗΣ ΕΙΣΟΔΟΥ.

«Χαίρε η κλείς της Χριστού Βασιλείας».

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

Ο ιερός υμνογράφος στο συγκεκριμένο πόνημά του παρουσιάζει πολλά και όμορφα (εννοιολογικά), αλλά και βαρυσήμαντα (σχετικά με το δόγμα) κοσμητικά επίθετα για το πρόσωπο της Παναγίας. Μεταξύ άλλων την ονομάζει και «κλείς της Χριστού Βασιλείας», κλειδί που ξεκλειδώνει την Βασιλεία του Χριστού για να εισέλθει ο πιστός άνθρωπος. Από το παράπτωμα του Αδάμ, ως λέγει ο Θείος Γρηγόριος ο Παλαμάς, όλοι «ανέλπιδες κατέστημεν» (Γρηγ. Παλαμά, κεφ. εκατόν πεντήκοντα φυσικά και Θεολογικά, ηθικά τε και πρακτικά και καθαρτικά της βαρλααμίτιδος λύμης, 56 - 57), απωλέσαμεν τον Παράδεισο και κατοικήσαμε στην κοιλάδα του κλαυθμώνος «σιτιζόμενοι» τα ξυλοκέρατα της αμαρτίας. Ο τόκος της Θεοτόκου, ο Χριστός, είναι Αυτός η ίδια η Βασιλεία των Ουρανών και η Κυρία των Αγγέλων είναι το «κλειδί» για να την γνωρίσουμε και να την αποκτήσουμε...

ΚΥΡΙΩΣ ΘΕΜΑ

Α) Η ΠΑΝΑΓΙΑ ΕΙΚΟΝΑ ΤΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΑΣ ΤΟΥ ΘΕΟΥ

* Η δημιουργία του Αδάμ από τον Θεό είχε ένα αντικειμενικό σκοπό και αγαθό τέλος: να οδηγηθεί αυτός στην θέωση, την μέγιστη πνευματική κατάσταση, όμως η παρακοή του ανέτρεψε τα σχέδια του Δημιουργού. Η σάρκωση του Λόγου και η δημιουργική συμβολή (μέσα από την ανθρώπινη φύση) της Παναγίας μας κατέστησε δυνατή την εμφάνισή Του ως την σωτηρία όλων των ανθρώπων.

* Όπως ενώθηκε η Παναγία μας με τον Χριστό (υπερφυσικά δι’ Αγίου Πνεύματος), έτσι, κατ’ αναλογίαν πάντα, καλείται ο κάθε άνθρωπος να ενωθεί απ’ αυτή την βιολογική του ζωή με Αυτόν ώστε να αξιωθεί και της ουρανίας ζωής. Η Παναγία γίνεται λοιπόν το κλειδί, παρέχει υπόδειγμα αφάτου ενώσεως συνάμα δε και προσκλήσεως σε κάθε πιστό χριστιανό. Κλήθηκε η Κεχαριτωμένη και έγινε Μητέρα Του, «του ίσου αξιώματος και συ μετέχεις χριστιανέ» αναφωνεί γεμάτος δέος ο Άγιος Γερμανός ο Β΄ Πατρ. Κων/λεως (PG 140, 732 A). Έργα και υπακοή στο θέλημα του Χριστού.

* Ο υλισμός που υπάρχει γύρω μας δεν αφήνει πολλά περιθώρια στο σκεπτόμενο, τουλάχιστον, άνθρωπο να διανοηθεί τον υψηλό ανθρώπινο προορισμό του. Ίσως σε κάποιο στάδιο προχωρημένης ηλικίας, ίσως σε κάποια φάση δοκιμασίας έντονης της υγείας του προβεί (και πάλι με θεϊκή νεύση) σε κάποια αναθεώρηση της ζωής, της ύλης, των αξιών που υπηρέτησε. Εκεί υπάρχει η ελπίδα να ανανήψει ο άνθρωπος και να εξέλθει διαφοροποιημένος ως προς τους στόχους και τις επιδιώξεις του. Συνήθως τα πάθη και η αμαρτία εναποθέτουν πυκνή και παχιά ύλη αδρανοποιώντας τις ευεργετικές ψυχικές αντιδράσεις εντός μας.

Β) ΤΙ ΔΕΙΧΝΕΙ ΤΗΝ ΒΑΣΙΛΕΙΑ ΤΟΥ ΘΕΟΥ ΣΤΗ ΓΗ

* Πέρα από το παράδειγμα της Θεοτόκου ο άνθρωπος που αναζητεί τα «χνάρια» της Βασιλείας του Θεού αναζητεί και άλλες περιπτώσεις – παραμέτρους (δεν ξέρω πόσο δόκιμοι είναι οι όροι αυτοί για υψηλά ζητήματα), οι οποίες να φανερώνουν το τέλειο αυτό προορισμό του κορυφαίου δημιουργήματος. Ένας θεολόγος1 ισχυρίζεται πως τρία πράγματα με ενάργεια αυτό το σκοπό επιτελούν: Η Ορθοδοξία, η Εκκλησία και η Ευχαριστία, τα οποία και εν τέλει ταυτίζονται.

* Ορθοδοξία: καθώς δεν μπορεί να καινοτομείς και να «αλλάζεις» μέθοδο σωτηρίας του ανθρωπίνου γένους πέρα απ’όσο ο Χριστός δι’ Αγίου Πνεύματος απεκάλυψε. Δεν μιλάμε για μια φιλοσοφική θεώρηση στην οποία καθένας προσθέτει και αφαιρεί «κατά το δοκούν». «Εγώ εξ εμαυτού ούκ ελάλησα, αλλ’ ο πέμψας με πατήρ αυτός μοι εντολήν έδωκε τι είπω και τι λαλήσω» (Ιω. 12, 49). Δεν το κάνει ο Υιός της Βασιλείας αλλά το κάνουν οι κακοί γεωργοί του αμπελώνος Του...

* Εκκλησία: ο Χριστός κεφαλή και εμείς τα μέλη Του. Το σώμα Χριστού, η ανθρώπινη όψη του Χριστού. Ένας θεανθρώπινος οργανισμός, η «σύνοδος» κτιστού και ακτίστου (Ι. Χρυσόστομος) στην οποία χώρος και χρόνος αλλοιώνονται πνευματικά και βιώνουμε το Μυστήριο της Βασιλείας του Θεού.

* Θ. Ευχαριστία: το Μυστήριο εκείνο που αφθαρτοποιεί την ύπαρξή μας και δωρίζει στην αμαρτωλότητά μας την τεθεωμένη σάρκα του Χριστού. Παίρνουμε μέσα μας σάρκα Χριστού ενωμένη με την θεότητα. Έτσι και εμείς θα ενωθούμε πνευματικά στην ατελεύτητη Βασιλεία Του.

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Η ευλογημένη Μητέρα του Χριστού εμπιστεύτηκε τον Θεό και υπηρέτησε (υπούργησε καλύτερα) στο Μυστήριο της Σαρκώσεως. Αυτή η εμπιστοσύνη ας αναπτυχθεί και σε μας. Ο Χριστός χτυπάει την θύρα της ψυχής μας (Αποκ. 3, 20) αλλά το κλειδί να Του ανοίξουμε το έχουμε εμείς. Ας μην διστάσουμε να ενωθούμε εδώ και αιώνια φυσικά μαζί Του!

1 Πρβλ. Αθανάσιος Γιέβτιτς, «Χριστός Αρχή και Τέλος» σ. 111 κ.ε.

(Ρωμ. 6, 18-23)

Η ΑΜΟΙΒΗ

«Τα γαρ οψώνια της αμαρτίας θάνατος, το δε χάρισμα του Θεού

ζωή αιώνιος εν Χριστώ Ιησού τω Κυρίω ημών».

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

Κάποτε, μας έλεγαν οι πατεράδες μας οι άνθρωποι γνώριζαν καλά το Ευαγγέλιο και τα λόγια των Αποστόλων, καθώς μπορούσαν, ευκαίρως-ακαίρως, να τα χρησιμοποιήσουν για να χαρακτηρίσουν απλές καταστάσεις της ζωής. Και τα είχαν επιγραμματικά, πρόχειρα στο μυαλό τους και έδειχναν με αυτά την σημασία τους αξιολογώντας τις διάφορες καταστάσεις. Π.χ. σε μία περίπτωση που έπρεπε να υπερισχύσει ο νόμος του Θεού από τον ανθρώπινο έλεγαν: «πειθαρχείν δεί Θεώ ή ανθρώποις» (Πρξ. 5, 29) κ.ά., τα οποία θα έχετε ίσως οι μεγαλύτεροι ακούσει. Αρκετές φορές κάποια απ’ αυτά έμπαιναν και ως θέματα εξετάσεως στο μάθημα της Έκθεσης, χαρακτηριστικό του πως ήταν «δεμένη» η κοινωνία μας με την πίστη και τον Λόγο του Χριστού. Μια τέτοια φράση χρησιμοποιεί προκρίνοντας ιδιαίτερα σήμερα και το Αποστολικό ανάγνωσμα. «Τα γαρ οψώνια της αμαρτίας θάνατος...».

ΚΥΡΙΩΣ ΘΕΜΑ

Α) Η ΑΜΟΙΒΗ ΤΗΣ ΑΜΑΡΤΙΑΣ

* Ετυμολογικά η λέξη «οψώνιον» σημαίνει μισθός που καταβάλλεται για κάποιο έργο. Ο Ι. Θεοφύλακτος θα πεί: «οψώνιον» είναι «το τοις στρατιώταις παρά του Βασιλέως διδόμενον σιτηρέσιον». Έτσι και η αμαρτία σαν άλλος βασιλέας μας πληρώνει με θάνατο! Τα πάθη μας οδηγούν την ύπαρξή μας στην κατάσταση της ανυπαρξίας. Γι’αυτό και αρκετοί επιστρέφοντας από τον δρόμο της αμαρτίας νιώθουν ότι γίνονται πρόσωπα και έχουν οντότητα και επομένως ζωή.

* Πολλές φορές, δουλεύοντας δήθεν ελεύθεροι την αμαρτία, πράττοντας ανεξέλεγκτα το κακό, «εκμηδενίζουμε» την προσωπικότητά μας, εξανεμίζουμε την «ανθρωπιά» και τον πλούτο που έχουμε λάβει κατά το Άγιον Βάπτισμα. Λίγο πολύ, και πρώτος εγώ, έχουμε νιώσει αυτό το «άδειασμα» της Χάριτος, αυτό που οι Πατέρες ονομάζουν «απουσία» του Αγίου Πνεύματος λόγω της πνευματικής μας καταπτώσεως.

* Κάτι τέτοιο εννοούσε ασφαλώς ο Κύριός μας όταν κάποιος πιστός του μαθητής του είπε: «Κύριε επίτρεψόν μοι πρώτον απελθείν και θάψαι τον πατέρα μου» (Μτθ. 8, 21) και ο Κύριος σοφά και αλληγορικά του απάντησε «Άσε τους νεκρούς, θάψαι τους εαυτών νεκρούς» (Μτθ. 8, 22). Δηλαδή νέκρωσε και απενεργοποίησε όλα όσα σε ενοχλούν και σου προξενούν την αληθινή και ολέθρια νάρκωση (πνευματικό θάνατο) της ψυχής.

Β) Η ΑΜΟΙΒΗ ΤΗΣ ΕΝ ΧΡΙΣΤΩ, ΖΩΗΣ

* Στον αντίποδα όλων των συλλογισμών αυτών αρκεί και πάλι ο λόγος του Κυρίου μας: «εγώ ήλθον ίνα ζωήν έχωσιν και περισσόν έχωσιν» (Ιω. 10, 10). Και εκείνο που συγκινεί είναι το «περισσόν», το παραπάνω. Θέλει ο Θεός για τον άνθρωπο το παραπάνω, την αιωνιότητα! Αντίθετα, ο άνθρωπος, με την κοσμική έννοια, επιθυμεί να ζήσει όσο το δυνατόν πιο πολύ σε αυτή εδώ την γή, δέσμιος της ύλης που πολλές φορές θεοποιεί. Ενώ πλασθήκαμε για μία «κατά Θεόν» τελείωση ψάχνουμε την απόλυτη ευδαιμονία στις απολαύσεις, στον πλούτο, στα αγαθά, αγωνιώντες μήπως διακοπεί ξαφνικά το νήμα της ζωής μας.

* Το «χάρισμα», δουλεύοντας τις εντολές του Θεού, είναι η «αιώνιος ζωή», η οποία ξεκινά από εδώ βλέποντας τον εαυτό μας σε πρωτόγνωρες και δυνατές εμπειρίες όπως η συγχωρητικότητα, η ευσπλαχνία, η ανεξικακία, η αγάπη, τα διαμάντια εκείνα δηλαδή που σπανίζουν στην σημερινή πραγματικότητα. Και όλα αυτά ονομάζονται «χαρίσματα» γιατί είναι «δώρα» της ενανθρωπήσεως του Κυρίου και όχι «βραβεία» ανταποδοτικά του Θεού προς τους ανθρώπους.

* Γι’ αυτό πάλι θα μιλήσω για την Θ. Ευχαριστία, το ζωοποιό Μυστήριο, στο οποίο υπάρχει ο Χριστός που ζωογονεί το πνεύμα και το σώμα: Θ. Ευχαριστία = Νέκρωση παθών, φωτισμός του νού και της διανοίας. Όπως ο υλικός άρτος δεν αφήνει το σώμα να φθαρεί, έτσι και ο Υπερφυσικός Άρτος ζωογονεί το πνεύμα και φθάνει μέχρι και την αφθαρσία του σώματος.

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Με όλα όσα είπαμε νομίζω πως καταλαβαίνουμε γιατί ο ιερεύς την ώρα που μεταλαμβάνουμε αναφέρει το όνομά μας συνημμένο με την φράση «εις άφεσίν σου αμαρτιών και ζωήν την αιώνιον». Είναι δείγμα της φιλοσοφίας και της προσδοκίας που έχει η Εκκλησία μας για τον πιστό και την πορεία του πάνω σε αυτή την γη. Από εδώ… στη αιωνιότητα!

(Ρωμ. β΄ 10-16)

Αγιορειτών Πατέρων

Ο ΕΣΩΤΕΡΟΣ ΑΔΙΟΡΑΤΟΣ ΚΟΣΜΟΣ

«κρίνει ο Θεός τα κρυπτά των ανθρώπων».

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

Οι άνθρωποι έχουν κάποια πράγματα για τον εαυτό τους. Καταστάσεις, πράξεις, κλεισμένες ερμητικά στον προσωπικό χώρο της καρδιάς και της υπάρξεώς τους. Θα τολμούσα να πω για έναν κόσμο ισάξιο με την φανερή πορεία μας πάνω στην γη. Κάποτε όμως αυτό το πέπλο θα ανασυρθεί και τα μυστικά θα γίνουν φανερά και όλα θα δημοσιοποιηθούν και θα κριθούν... Εδώ λοιπόν ο Απ. Παύλος μας μιλά για την κρίση του Θεού, που θα πραγματοποιηθεί για κάθε άνθρωπο και θα αφορά την συνολική του εικόνα (φανερή και μη).

ΚΥΡΙΩΣ ΘΕΜΑ

Α) Ο ΜΥΣΤΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ ΤΗΣ ΑΜΑΡΤΙΑΣ

* Συνήθως σκεπάζουμε προσεκτικά και με άκρα μυστικότητα τα αμαρτωλά μας πεπραγμένα. Η μυστική μας ζωή είναι η αμαρτωλή μας ζωή, που ίσως από αδυναμία πράξαμε και δεν βρίσκουμε τη δύναμη να την καταθέσουμε ενώπιον του Πνευματικού μας, ενώπιον δηλαδή του Θεού.

* Ίσως να πιστεύουμε ότι τίποτα δεν μπορεί να αλλάξει και να βελτιωθεί. Ίσως, ότι εκεί που τα τοποθετήσαμε, δεν τα βλέπει κανένας. Αλλά δεν είναι δυνατόν να κρυφτούμε, γιατί μπροστά στον Θεό τα πάντα είναι «γυμνά και τετραχηλισμένα».

* Γι’ αυτό και ο Δαυίδ αναφωνεί: «από των κρυφίων μου καθάρισόν με» (Ψαλμ. 18. 13), θέλοντας να μας μιλήσει για την συμμαχία του Θεού στην ταπεινή μας προσπάθεια. Ένα θετικό βήμα είναι να βλέπουμε τι γίνεται μέσα μας και να σπλαγχνιζόμαστε τον διπλανό μας. Έτσι μας ελεεί και μας απαλλάσσει ο Θεός από τα βρωμερά μας αμαρτήματα.

Β) Ο ΜΥΣΤΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ ΤΗΣ ΑΡΕΤΗΣ

* Υπάρχουν όμως και πολλοί που χρησιμοποιούν αυτήν την μέθοδο για να φυλάξουν την αρετή και τις αγαθοεργίες τους. Εφάρμοζαν την Ευαγγελική ρήση κάνοντας το καλό, μη γνωρίζοντας η δεξιά τι κάνει η αριστερά. Έτσι η ψυχή τους γίνεται «ένα άγιο άβατο», όπου υπάρχουν καλά και με ασφάλεια φυλαγμένα τα έργα της αγάπης, της ελεημοσύνης, της φιλανθρωπίας γενικότερα.

* Εφαρμόζουν αυτοί οι ευλογημένοι την εντολή του Κυρίου: «Εν τω κρυπτώ» (Μτθ. 6, 4). Όμως αυτά θα φανερωθούν για να βραβευθούν και να απολαύουν οι ποιήσαντες τον μισθό παρά του Δικαιοκρίτου Κυρίου. Διότι τα έργα τους δεν κινδύνευσαν ούτε από τον ανθρώπινο έπαινο, ούτε από την κενοδοξία, αλλά έμειναν καθαρά και αμόλυντα από κάθε τι που μπορούσε να τα προσβάλλει.

* Σε τέτοια επίπεδα κινήθηκαν οι Άγιοι του Θεού, και ιδιαιτέρως οι Αγιορείτες Πατέρες τους οποίους τιμούμε σήμερα. Ο Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης ανασύρει μέσα από την λησμοσύνη του χρόνου την πολιτεία και τα παλαίσματά τους. «Κρυπτά και λάθρα βιώσαντες» αναδείχθησαν, επώνυμοι και ανώνυμοι ως αστέρες πολύφωτοι. Τα λυχνάρια της προσευχής και της αρετής έγιναν στύλοι πυρός, καθαγιάζοντας τα πέρατα με τη διδασκαλία και το παράδειγμά τους. Έτσι ανέδειξαν το βουνό της σιωπής, πολιτεία πολύβουη εναρέτων ανδρών και αναπαυτήριο ψυχών, προερχομένων εκ του πολυτάραχου κοσμικού περιβάλλοντος. Ας έχουμε την ευχή τους.

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Ίσως και στη δική μας ύπαρξη να υπάρχουν τέτοιες εφάμαρτες καταστάσεις. Ας τρέξουμε να τις διώξουμε από πάνω μας με την ιερά εξομολόγηση, το «πλυντήριο» των ψυχών. Και ας αρχίζουμε να συνάγουμε λιθαράκια αγαθά και χρήσιμα για τον κόσμο της αιωνιότητος, τα οποία μπορεί τώρα να μην φαίνονται, αλλά εκεί θα λαμπυρίσουν σαν πολύτιμοι λίθοι...

Όρθρος Μ. Τρίτης (Μ. Δευτέρα Απόγευμα)

Υπό θεοφιλεστάτου Επισκόπου Πέτρας Δαβίδ

Ο Χριστός ήταν ανέκαθεν επιεικής και πράος απέναντι στους αμαρτωλούς. Ακόμη και στις πιο ακάθαρτες γυναίκες και τους μεγαλύτερους εγκληματίες εφάνη εύσπλαχνος και συγχωρητικός. Αντιμετώπισε με ανοχή τους πάντες και δεν αποστράφηκε κανέναν, διότι ήρθε «ἁμαρτωλοὺς σῶσαι» (Α΄ Τιμ. α΄, 15).

Καταδίκασε βέβαια, κάθε μορφή κακίας και αμαρτίας, χρησιμοποιώντας παραβολές ή διάφορους άλλους τρόπους, ποτέ όμως δεν καταδίκασε τον συγκεκριμένο αμαρτωλό που βρισκόταν μπροστά του έστω κι αν δεν έδειχνε διάθεση μετανοίας. Αντίθετα μάλιστα, στάθηκε με τρυφερότητα και συμπάθεια απέναντι στον κάθε αμαρτωλό.

Έτσι αντιμετωπίζει τον Ζακχαίο, την αμαρτωλή γυναίκα, την Σαμαρείτιδα που δεν έκανε καμιά δήλωση μετανοίας, αλλά ακόμη και τον πλούσιο νέο που δεν θέλησε να αποχωρισθεί τα πλούτη του, ο Χριστός «ἐμβλέψας αὐτῷ ἠγάπησεν αὐτόν»
(Μάρκ. ι΄, 21). Υπάρχει όμως ένα είδος αμαρτωλού ανθρώπου τον οποίον ο Χριστός καταδίκασε άμεσα και προσωπικά. Μία αμαρτία που καυτηρίασε κατά αυστηρόν και απόλυτον τρόπον. Κι αυτή δεν είναι άλλη από την υποκρισία και διπροσωπία των Γραμματέων και Φαρισαίων.

Το Ευαγγέλιον του όρθρου της μεγάλης Τρίτης, αναφέρεται δια μακρών στα «οὐαὶ» που απηύθυνε ο Κύριος στους ηγέτες του Ισραηλιτικού λαού. Δεν δίστασε μάλιστα να χρησιμοποιήσει εναντίον τους πολύ βαρείς χαρακτηρισμούς και να τους προσάψει βαρύτατες κατηγορίες. Οι Γραμματείς και Φαρισαίοι, ήσαν οι άνθρωποι του νόμου, οι νομοδιδάσκαλοι της εποχής. Η ιθύνουσα θρησκευτική τάξη που οδηγούσε τον λαό και απελάμβανε πλείστα όσα προνόμια με αδιαμφισβήτητο κύρος και εξουσία.

Εάν, εμείς, ζούσαμε στην εποχή των Γραμματέων και Φαρισαίων, θα μέναμε έκπληκτοι από αυτό που θα αντικρίζαμε. Τώρα βέβαια τους αντιμετωπίζουμε κάτω από το πρίσμα των λόγων του Κυρίου. Εάν όμως δεν είχαμε υπόψιν τους λόγους του Χριστού, που μας ανοίγουν τα μάτια, θα είχαμε τελείως διαφορετική εικόνα για το ποιόν των αρχιερέων και Γραμματέων του λαού. Δεν υπήρχανε, πραγματικά, πιο καθαροί και άμεμπτοι άνθρωποι από αυτούς.

Ηθικά ανεπίληπτοι και αγνοί, σε σημείο που να αποστρέφονται σε υπερβολικόν βαθμόν την βδελυκτήν, όπως την ονόμαζαν και θεομίσητον αμαρτίαν της σαρκός. Την σαρκικήν εν γένει ηδονήν. Σεβάσμιοι εις την μορφήν, πολιοί με επιβλητικήν γενειάδα που ενέπνεε την εκτίμησιν και τον σεβασμόν. Τυπικοί κατά πάντα, με πύρινον ζήλον για τον Θεόν και τον νόμον του, έδειχναν στοιχεία απαράμιλλης ευλάβειας και αγίας συμπεριφοράς, χωρίς να δίνουν δικαίωμα για το παραμικρό σχόλιον.

Ήσανε μάλιστα μελιστάλαχτοι εις τους λόγους, γλυκείς στην συναναστροφή και πραότατοι εις το ήθος. Ο λαός κρεμότανε στην κυριολεξία από τα χείλη τους και ο λόγος τους ήτανε νόμος που δεν επιδεχότανε καμία αντίρρηση και ένσταση. Μάλιστα ήσανε ελεήμονες εις τους πτωχούς ή τουλάχιστον αυτό δείχνανε και είχανε ξεπεράσει κάθε όριο ευσεβείας και αρετής στην εποχή τους.

Ο Κύριος όμως ως καρδιογνώστης που είναι ετάζει καρδίας και νεφρούς, γνωρίζει τους διαλογισμούς και τα εσώτερα κινήματα της ανθρώπινης ψυχής. Διακρίνει ακόμα και τα αδιόρατα εκδηλώματα στην έκφραση του προσώπου και δεν σκιάζεται, ούτε ξεγελιέται από τις εξωτερικές εκδηλώσεις και την φανταχτερή ευσέβεια. Έβλεπε καθαρά ότι οι Γραμματείς και οι Φαρισαίοι ήσαν άνθρωποι της επιφάνειας και των τύπων.

Κυριευμένοι από το πάθος της κενοδοξίας και της υπερηφανίας, έκαναν τα πάντα για το θεαθήναι τοις ανθρώποις. Φορούσαν το προσωπείο της ταπεινοφροσύνης, ενώ ξεχείλιζαν από έπαρση και υψηλοφροσύνη. Προσευχόντουσαν εις τον Θεόν, ενήστευαν, εγκρατεύοντο, και ζούσαν ασκητικά, αλλά στην ουσία είχανε αρνηθεί τον Θεόν, γιατί ζούσαν με αυτάρκεια και ελάτρευαν περισσότερον την πλασματική εικόνα του εαυτού τους, παρά τον αληθινόν Θεόν.

Φαινόντουσαν εύσπλαχνοι και ελεήμονες, κατά βάθος όμως αγνοούσανε τι θα πει συμπάθεια και επιείκια και ως βασιλικότεροι του βασιλέως ήσανε άνθρωποι δικαστές και κριτές γεμάτοι πικρία και υπόκρισιν που έθεταν δυσβάστακτα φορτία στους ώμους των ανθρώπων. Ο Χριστός τους κατακεραυνώνει χωρίς κανέναν ενδοιασμό και τολμώ να πω με άμετρην αγανάκτησιν, διότι είχε απηυδήσει με την προσποιητήν ευσέβειάν τους και πονούσε η ψυχή του, βλέποντας αυτούς τους ανθρώπους να οδηγούν τον λαόν στην απώλειαν παρασύροντάς τον, και κάνοντάς τον υιόν γεένης διπλότερον από τους ιδίους.

Όπως λέγει και ο Άγιος Ιωάννης της Κλίμακος, ο κενόδοξος δείχνει ότι είναι πιστός, ενώ είναι ειδωλολάτρης. Φαινομενικά μεν σέβεται τον Θεόν, αλλά στην πραγματικότητα, επιζητεί να αρέσει στους ανθρώπους κι όχι στον Θεόν. Κενόδοξος είναι κάθε επιδεικτικός άνθρωπος. Η νηστεία του κενόδοξου είναι χωρίς μισθό και η προσευχή του άκαιρη και άστοχη. Διότι και τα δύο τα κάνει για τον ανθρώπινο έπαινο.

Γι’ αυτό και ο Κύριος τονίζει εμφαντικά ότι: «οὐαὶ ὅταν καλῶς ὑμᾶς εἴπωσι πάντες οἱ ἄνθρωποι» (Λουκ. στ΄, 26). «Πλατύνουσι γὰρ τὰ φυλακτήρια αὐτῶν καὶ μεγαλύνουσι τὰ κράσπεδα τῶν ἱματίων αὐτῶν» (Ματθ. κγ΄, 5). Μεγαλώνουνε τους χιτώνες και τα ράσα τους, για να φαίνονται επίσημοι και ιεροπρεπείς, φιλούσι δε (αγαπούνε) την πρωτοκλισίαν και τις πρωτοκαθεδρίες, τους ασπασμούς στις αγορές και το να καλούνται από τους ανθρώπους ραββί, ραββί.

Παριστάνουνε τον φιλόπτωχο και προστάτη των αδυνάτων, αφανώς όμως κάνουνε τα πάντα ώστε με διάφορες προφάσεις να κατεσθίουν τις οικείες των χηρών και τα σπίτια των ορφανών. Οι Γραμματείς και Φαρισαίοι, ήσαν σύμφωνα με τον λόγον του Κυρίου «οἱ διϋλίζοντες τὸν κώνωπα» (Ματθ. κγ΄, 24), λεπτολογούσαν δηλαδή για τα μικρά και ασήμαντα, «πνιγόντουσαν σε μια κουταλιά νερό», ενώ ήσαν σε θέση να καταπίνουν την κάμηλον, να κάνουν δηλαδή τα στραβά μάτια και να παραμελούν τα βαρύτερα και ουσιωδέστερα του νόμου «τὸν ἔλεον καὶ τὴν πίστιν» (Ματθ. κγ΄, 23). Σύμφωνα με τον Άγιον Ιωάννην της Κλίμακος, ο υπερήφανος μοιάζει με ρόδι σαπισμένο εσωτερικώς, που εξωτερικώς γυαλίζει το χρώμα του. Κατά παρόμοιον τρόπον, χαρακτηρίζει και τους Φαρισαίους ο Κύριος ως τάφους ωραίους και περικαλλείς απ’ έξω, που όμως έσωθεν γέμουσιν οστέων νεκρών και πάσης ακαθαρσίας, δηλαδή μέσα τους υπάρχει δυσωδία και αποσύνθεση. Φαίνονται δίκαιοι στους ανθρώπους , ενώ η καρδιά τους είναι μεστή υποκρίσεως και ανομίας.

Δια τούτο και ο Χριστός τους επισημαίνει ότι το ποτήριον και το πιάτο πρέπει να τα καθαρίζουν εσωτερικά και τότε θα υπάρχει και εξωτερική εντύπωσις άψογος και ευχάριστος, χωρίς επιτήδευσιν και στολισμόν. «Καρδίαν καθαρὰν κτίσον ἐν ἐμοί, ὁ Θεός καὶ πνεῦμα εὐθὲς ἐγκαίνισον ἐν τοῖς ἐγκάτοις μου» (Ψαλμ. ν΄,12), αυτό ζητάνε οι γνήσιοι και αληθείς Ισραηλίτες, δηλαδή τα παιδιά του Χριστού, που δεν έχουν καμία σχέση με τους τυπικά και κατ’ όνομα μόνον ψευδείς Ισραηλίτες.

Οι Φαρισαίοι λόγω της υπερηφάνειάς τους, εκόμπαζαν εσωτερικά και δεν είχαν την διάθεση να σκύψουν το κεφάλι και να αποδεχθούν εν υπακοή τον Χριστόν Κυρίου, τον αληθινόν Μεσσίαν και Υιόν Του Θεού. Γι’ αυτό και μέχρι σήμερα αναζητούν έναν Μεσσίαν, που θα ταιριάζει στην υπόκρισιν και υψηλοκαρδίαν τους.

Πρέπει όμως όλοι μας να προσέξουμε, ο γράφων πρώτος, αλλά και όλοι οι χριστιανοί, γιατί σίγουρα δεν επιλέχθηκε τυχαία από την Εκκλησία στην Μ. Εβδομάδα η ανάγνωση της υπό του Κυρίου μαστιγώσεως της Φαρισαϊκής υποκρισίας. Οι Φαρισαίοι αισθάνθηκαν βαθύτατα το δριμύ μαστίγιο των λόγων του Κυρίου και γι’ αυτό ξέσπασε εναντίον Του με μανίαν η οργή και η αντίδρασή τους, εξαιτίας του ελέγχου που απηύθυνε κατ’ αυτών.

Δυστυχώς όμως η ασθένεια των Φαρισαίων είναι μεταδοτική και πολλές φορές δύσκολα ανιχνεύεται. Όσο πιο μεγάλη ανθρωπαρέσκεια έχουμε, τόσο πιο πολύ θα λυγίζουμε από το πνεύμα της κενοδοξίας και θα κάνουμε πράγματα για να αρέσουν στους άλλους, θα είμαστε άλλοι στα κρυφά και άλλοι στα φανερά. Ο Θεός μας θέλει ειλικρινείς και ακεραίους. Να φαινόμαστε, όπως πραγματικά είμαστε. Ντόμπροι και ευθείς.

Αυτό σίγουρα δεν είναι εύκολο. Χρειάζεται ψυχική δύναμη και γενναιότητα εσωτερική. Και ίσως όλοι οι άνθρωποι σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό έχουμε μέσα μας το πάθος της υπερηφάνειας και της κενοδοξίας, που πολλές φορές μας ωθεί στο να κάνουμε πράγματα για να φανούμε στους άλλους. Βέβαια ο καθωσπρεπισμός και η κακώς εννοούμενη αξιοπρέπεια της κοινωνίας, πολλάκις μας κρατάνε εγκλωβισμένους σε στερεότυπες συμπεριφορές και κανόνες, που δεν αφήνουν περιθώριον δράσης στον πηγαίον αυθορμητισμόν και σε ειλικρινείς εκδηλώσεις της καρδιάς.

Το γεγονός ότι ο άνθρωπος έχει την καθοριστικήν αδυναμίαν να κρίνει την κατ’ όψιν κρίσιν, να βλέπει τα πράγματα και τα πρόσωπα επιφανειακά και να εντυπωσιάζεται από το περιτύλιγμα, οδηγεί πολλούς από εμάς στο να μην δίνουμε έμφαση στο περιεχόμενο, αλλά να είμαστε εύκολοι στις κρίσεις και τους χαρακτηρισμούς των άλλων, στο να βάζουμε δηλαδή ταμπέλες και ετικέτες στους ανθρώπους.

Επηρεαζόμαστε εύκολα από πρόσωπα και καταστάσεις, και νομίζω πως αυτή ακριβώς η νοοτροπία είναι το κόκκινο χαλί που στρώνουμε πολλές φορές, σε ανθρώπους σκοτεινούς και καιροσκόπους, που καμίαν σχέσιν δεν έχουν με τον Θεόν, αλλά εκμεταλλεύονται την δική μας αδυναμίαν για να εξυπηρετήσουν ιδιοτελείς σκοπούς και άνομα-ανομολόγητα σχέδια.

Όταν εμμένουμε στους τύπους και την εξωτερική συμπεριφορά, την ευσεβοφάνειαν, όταν δίνουμε υπερβολικήν σημασία στο τι θα πουν οι άλλοι και κάνουμε κάτι γιατί το κάνει ο κόσμος και με την σκέψη ότι αυτό είναι το σωστό και το κοινώς αποδεκτό, δεν θα μπορέσουμε ποτέ να δώσουμε την καρδιά μας στον Θεόν και να γίνουμε απροσωπόληπτοι, όπως Εκείνος.

Θα μας διαφεύγει ο κρυμμένος πλούτος των χαρισμάτων και αρετών που μπορεί να κρύβει ένας άνθρωπος που είναι κοινωνικά απορριπτέος ή φαντάζει στα μάτια μας ως άθλιος και αμαρτωλός. Τις ημέρες αυτές της Μεγάλης Εβδομάδος βλέπουμε να κατακλύζονται οι ναοί από κόσμον και να δημιουργείται το αδιαχώρητο. Παρατηρείται όμως το φαινόμενο, αμέσως μετά το τέλος της Εβδομάδος των Παθών, να αραιώνουν και πάλι οι Εκκλησίες και να μην πατούν το πόδι τους ξανά πολλοί από το εκκλησίασμα, μέχρι την επόμενη Μεγάλη Εβδομάδα.

Πού είναι όλοι αυτοί, πού χάνονται και γιατί έρχονται στην Εκκλησία μόνον τις ημέρες αυτές; Αν τους ρωτήσει κανείς, ενδέχεται να του απαντήσουν, ότι έτσι κάνει όλος ο κόσμος, τότε πηγαίνει στην Εκκλησία, τα Χριστούγεννα και το Πάσχα. Είναι συνήθεια να κοινωνούμε την Μεγάλη Πέμπτη για το καλό της εορτής και να πηγαίνουμε το Πάσχα στην Εκκλησία να τσουγκρίσουμε το αυγό και να πούμε το Χριστός Ανέστη.

Τα κάνουμε δηλαδή αυτά γιατί έτσι είναι το κοινωνικώς παραδεκτό, γιατί έτσι κάνει ο κόσμος. Για να μην φανούμε τελείως άσχετοι με την Εκκλησία, αλλά ούτε και να δείξουμε ιδιαίτερα θρησκόληπτοι, έχοντας μια συνέπεια στον εκκλησιασμό.

Ο Χριστός όμως δεν αρέσκεται σε εξωτερικές εκδηλώσεις και τυπικές συμπεριφορές. Θέλει την καρδιά μας και την θέλει όλην για τον εαυτόν Του. Μόνον έτσι, ολόψυχα και εκ βάθους καρδίας θα μπορέσουμε να βιώσουμε τα Άχραντα Πάθη του Σωτήρος και να σκιρτήσουμε εν συνεχεία από χαρά για την Ανάστασιν του Θεανθρώπου, προσδοκώντας την ιδικήν μας μέλλουσαν ανάστασιν και ζωήν του μέλλοντος αιώνος. Αμήν!

ΚΥΡΙΑΚΗ ΜΑΡΙΑΣ ΤΗΣ ΑΙΓΥΠΤΙΑΣ

Θεοφιλεστάτου Ἐπισκόπου Πέτρας κ. Δαβίδ

Ὁ ἄνθρωπος στὴν ζωὴ αὐτὴ γεννιέται καὶ πεθαίνει μὲ δάκρυα. Τὸ βρέφος μὲ δάκρυα ὑποδέχεται τὸ φῶς τοῦ κόσμου καθὼς ἐξέρχεται ἀπὸ τὴν μήτρα τῆς μητέρας του, καὶ πάλιν μὲ κλάματα ἐξόδια συγγενεῖς καὶ φίλοι τὸν ἀποχαιρετοῦν στὸ ὕστατο ταξίδι του γιὰ τὴν μήτρα τῆς αἰωνιότητος. Ὅλοι ἔχουμε γευθεῖ τὴν ὀδύνη τῆς ἀπωλείας. Εἶναι φυσικὸ νὰ πονέσουμε, ὅταν χάσουμε τοὺς γονεῖς μας, τὸν ἀδελφό μας, τὸν ἀγαπημένο μας φίλο. Δὲν πρέπει ὅμως νὰ μᾶς συνέχῃ ἄμετρο καὶ ὑπερβολικὸ πένθος γιὰ τὸν νεκρό, καὶ ἀκοῦστε τὸ γιατί:

Ὅταν γεννήθηκε τὸ πρῶτο παιδὶ τοῦ βασιλέως Δαβὶδ ἀπὸ τὴν μοιχαλίδα Βηρσαβεέ, «ἔθραυσεν ὁ Κύριος τὸ παιδίον»46, καὶ ἀρρώστησε αὐτὸ βαριὰ κατὰ παραχώρησιν Θεοῦ, ὁ ὁποῖος ἔτσι ἐπέτρεψε νὰ δοκιμασθῇ ὁ Δαβὶδ γιὰ τὴν διπλή του ἁμαρτία (τὴν μοιχεία καὶ τὸν φόνον). Τότε ὁ Δαβὶδ νήστευσε, ξαγρύπνησε κατὰ γῆς καὶ ἱκέτευσε τὸν Κύριον γιὰ ἑπτὰ συνεχόμενες ἡμέρες. Κανεὶς δὲν μποροῦσε νὰ τὸν σηκώσῃ ἀπὸ τὸ ἔδαφος, γιὰ νὰ βάλῃ ἔστω μιὰ μπουκιὰ στὸ στόμα του. Ὅταν ἐν τέλει τοῦ ἀνακοίνωσαν τὴν ἕβδομη ἡμέρα – μὲ πολὺ δισταγμὸ καὶ φόβο – ὅτι τὸ παιδὶ ἀπέθανε, τότε ὁ Δαβὶδ σηκώθηκε ἀπὸ τὸ ἔδαφος, βγῆκε ἀπὸ τὸ δωμάτιό του, λούσθηκε, ἄλειψε τὸ σῶμα του μὲ ἀρώματα καὶ μῦρα, καὶ φορώντας ἐπίσημα ἐνδύματα εἰσῆλθε εἰς τὸν οἶκο τοῦ Θεοῦ καὶ προσεκύνησε τὸν Κύριο μὲ συντριβὴ καὶ ταπείνωση. Ἔπειτα ἐπέστρεψε στὸ ἀνάκτορο καὶ ζήτησε νὰ φάῃ.

ΚΥΡΙΑΚΗ ΙΩΑΝΝΟΥ ΤΗΣ ΚΛΙΜΑΚΟΣ

Θεοφιλεστάτου Ἐπισκόπου Πέτρας κ. Δαβίδ

Τὸ χαροποιὸν πένθος εἶναι παντελῶς ἀντίθετο μὲ τὸν κόσμο. Ἐκεῖνος ὁ ὁποῖος μετέχει σὲ αὐτό, ξεχωρίζει αὐτόματα ἀπὸ τὸν κόσμον, γίνεται σκεῦος ἐκλογῆς τοῦ Δεσπότου Χριστοῦ καὶ καθίσταται κλητὸς καὶ ἐκλεκτός. Αὐτὸ ὁ κόσμος δὲν μπορεῖ νὰ τὸ ἀνεχθῇ, διότι ἐλέγχεται ἀπὸ τὴν δικαιοσύνη τοῦ ἐκλεκτοῦ, τοῦ πενθοῦντος δηλαδή. Γι’ αὐτὸ καὶ ὀνειδίζει τὰ ἔνθεα δάκρυα, προσθέτοντας θλίψη πάνω στὴν θλίψη τοῦ θρηνοῦντος. Διὰ τοῦτο καὶ ὅταν γελᾷ καὶ ἁμαρτάνει, περιφρονεῖ ὅσους δὲν κάνουν τὰ ἴδια. Ἐάν, ἐπὶ παραδείγματι, σὲ μία παρέα ἀπὸ νεαρὰ πρόσωπα τύχει τὸ ἕνα νὰ εὐλαβεῖται τὰ θεῖα καὶ νὰ διστάζῃ νὰ ἁμαρτήσῃ, τότε οἱ φίλοι του θὰ τὸν κοιτάξουν παράξενα καὶ θὰ τοῦ ποῦν: «Ἔλα καημένε τώρα. Τί εἶναι αὐτὰ ποὺ κάνεις; Θὰ καταντήσῃς ὑποχόνδριος καὶ κομπλεξικός. Σύνελθε καὶ μὴν φέρεσαι σὰν ἀνιστόριτος, διότι εἶμαστε στὶς χαραυγὲς τοῦ 21ου αἰώνα καὶ ὄχι στὸ μεσαίωνα».

Βεβαίως, γιὰ τὸ ποιὸς πρέπει νὰ συνέλθῃ καὶ νὰ ἰσοροπήσῃ ψυχικά, περισσότερον ἁρμόδιοι νὰ μιλήσουν εἶναι οἱ πατέρες τῆς Ἐκκλησίας μας, οἱ ὁποῖοι τονίζουν μὲ αὐστηρὸ ὕφος καὶ μὲ μία δόση ἱερᾶς ἀγανακτήσεως ὅτι: «Πρόκειται νὰ ἀπολογηθοῦμε ἐνώπιον οὐρανοῦ καὶ γῆς καὶ σὺ γελᾷς καὶ ἁμαρτάνεις; Ἔρχεται τὸ Ἐσφαγμένον διὰ τὰς ἁμαρτίας σου Ἀρνίον νὰ κρίνῃ τὴν οἰκουμένην ἐν πάσῃ δικαιοσύνῃ καὶ δὲν λαμβάνεις συναίσθησιν; Ἀλλὰ αὐτὸ συμβαίνει, διότι δὲν ἀνήκεις στοὺς ἐκλεκτούς, ἀλλὰ στὸν κόσμο. Οἱ δὲ ἐκλεκτοὶ εἶναι τέτοιοι, διότι τώρα λυποῦνται. Ὅταν ὅμως ὄψεται αὐτοὺς ὁ Κύριος χαρήσονται».

Ὅταν ἔλθει καὶ κατοικήσῃ στὴν καρδιά τους, ποὺ στὸ μεταξὺ θὰ ἔχῃ μετατραπῇ σὲ «τόπον τῷ Κυρίῳ, σκήνωμα τῷ Θεῷ ἱακώβ»41, οὐσιαστικὰ θὰ δεχθοῦν τὸν ἀρραβῶνα τοῦ Παρακλήτου, ὁ ὁποῖος θὰ τοὺς ὁδηγήσῃ εἰς τὴν χώραν τῆς ἀληθείας, μακρὰν ἀπὸ τὸ φαινόμενον ψεῦδος, τοῦ παρόντος αἰῶνος τοῦ ἀπατεῶνος. Καὶ τότε θὰ θερίσουν μὲ ἀγαλλίαση ὅ, τι ἔσπειραν μὲ δάκρυα. Ὅπως ἀπὸ τὸν θάνατον ἀνατέλει ἡ Ζωή, ὁ Ἀναστὰς Κύριος, ἔτσι καὶ ἀπὸ τὸν πόνο, ποὺ εἶναι συνέπεια τοῦ θανάτου, ἀνατέλει ἡ χαρὰ τῆς αἰωνίου ζωῆς.

Ἡ θλίψη οὕτως ἡ ἄλλως εἶναι ἀναπόφευκτη καὶ δὲν ἐξαιρεῖ κανέναν εἰς αὐτὸν τὸν κόσμον. Καὶ ὁ χριστιανὸς τὸ γνωρίζει καλά, γι’ αὐτὸ καὶ κλαίει. Ἡ κακοπάθεια, οἱ θλῖψεις, τὰ δάκρυα γίνονται τὰ σπέρματα τῶν μελλόντων ἀγαθῶν. Ὅ, τι σπείρει κανείς, αὐτὸ καὶ θὰ θερίσῃ. Ὁ σπόρος τῆς εὐσεβείας φέρει πλούσια τὰ δράγματα, τοὺς στάχυας τῶν ἀρετῶν.

Τὸ διηνεκὲς δάκρυον – ὅπως τονίζουν οἱ πατέρες – εἶναι οὐράνια εὐεργεσία, ἐπίσκεψις Θεοῦ καὶ ἀγγέλων ἐπισκίασις· εἶναι ὁλοθρευτὴς ἁμαρτίας (ἐξολοθρεύει τὴν ἁμαρτίαν) καὶ σβεστήριον τοῦ αἰωνίου πυρὸς (σβήνει τὸ πῦρ τῆς κολάσεως)· αἷμα τοῦ μαρτυρίου τῆς συνειδήσεως καὶ ἱδρώτας τῆς καρδιᾶς. Εἶναι ἐπίσης ἡδονὴ καὶ γλύκα τῶν πνευματικῶν αἰσθητηρίων, γόνιμη βροχὴ καὶ λίπασμα τῶν ἀρετῶν, πῦρ δροσίζον τὴν φλόγα τῶν παθῶν καὶ κατακαίον τὴν ὕλη τῆς ἁμαρτίας. Ποιητικὸν δε, θείας παρακλήσεως καὶ πρόξενον αἰωνίου ἀγαλλιάσεως.

Ὅταν τὰ μάτια τοῦ σώματος ρέουν ροὲς καθαρτηρίων ὑδάτων, τότε καὶ ὁ ὀφθαλμὸς τῆς ψυχῆς μπορεῖ νὰ βλέπῃ καθαρὰ καὶ τὶς ὑποθάλπουσες πτώσεις ἢ κλίσεις μας. Τὰ δάκρυα λοιπὸν ἔχουν δύναμη ἐξαγνιστική-ἐξαγιαστικὴ καὶ θέρμη σὰν τὴν λάβα τοῦ ἡφαιστείου. Καθαίρουν τὶς κηλῖδες τῆς αἰσθητῆς ἡδονῆς καὶ ὁδηγοῦν τὴν ὄρεξη, τὴν ἔφεση πρὸς τὰ ἄνω. Τὸ πρόσωπο ποὺ στολίζεται μὲ αὐτὰ ἔχει κάλλος ἀμάραντον. Αἰσθάνεται τὸ ἰαματικὸ ἄγγιγμα τοῦ Ἰορδάνου ποὺ τὸ ξεπλένει ἀπὸ τὴν λέπρα τῆς ψυχῆς. Ὡσὰν τὸν προφήτη Δαβίδ, παρὰ τὶς πτώσεις του, ἦταν πάντοτε καθαρό, γιατὶ φρόντιζε κάθε νύκτα νὰ τὸ λούζῃ μὲ τὰ δάκρυά του. Ἀκούει μὲ προσοχὴ τὸν ἱερὸ Χρυσόστομο νὰ παρατηρῇ: «Οἱ μάρτυρες ἐκχέουσι αἷμα, οἱ ἁμαρτωλοὶ ἐκχέουσιν δάκρυα. Καὶ ἵνα μάθῃς ὅσην δύναμιν ἔχει τὰ δάκρυα, ἡ πόρνη μὴ αἷμα ἐξέχεεν; Οὐ πηγὴν δακρύων ἐξέχεε καὶ ἐξήλειψε τὰ ἁμαρτήματα; Καὶ τί λέγω πόρνην, ἀκάθαρτον γυναῖκα; Ὁ στῦλος τῆς Ἐκκλησίας, ἡ κρηπὶς τῆς πίστεως, ἡ κεφαλὴ τοῦ χοροῦ τῶν ἀποστόλων, ὁ Πέτρος, οὐκ ἠρνήσατο τὸν Χριστὸν καὶ ἅπαξ καὶ δὶς καὶ τρίς; Μὴ αἷμα ἐξέχεεν; Οὐ πηγὰς δακρύων ἐξέχεε, καὶ ἔκλαυσε, καὶ ἀπεσμήξατο αὐτοῦ τὸ ἁμάρτημα;»42. Βεβαίως, ἔπειτα ἔχυσε καὶ τὸ αἷμα του γιὰ τὸν Χριστόν, πεθαίνοντας στὴν Ρώμη μὲ μαρτυρικὸν θάνατον, ἀφοῦ ὅμως πρῶτα ἔχυσε δάκρυα καὶ ἀπεκατεστάθη ἔτσι εἰς τὸ Ἀποστολικὸ ἀξίωμα.

Ὁ διὰ τὰς ἁμαρτίας τύπτων τὸ στῆθος του, ὁμοιάζει μὲ τὴν μοιχαλίδα ἐκείνην ποὺ πλησίον τοῦ Κυρίου κλαῖει συντετριμμένη, διότι βρῆκε ἐπιτέλους Φιλάνθρωπον Δεσπότην, ποὺ – ἂν καὶ ἀναμάρτητος – δὲν βάλλει τὸν λίθον (κατὰ τὸ «ὁ ἀναμάρτητος πρῶτος τὸν λίθον βαλέτω»43)· καὶ ἔτσι ἀποσύρεται ὁ σαρκικὸς πόθος ἀπὸ μέσα της. Στὴν καρδιά της, ἀλλὰ καὶ στὴν μέχρι πρότινος φλεγομένη ἀπὸ τὴν ἁμαρτία σάρκα της, βασιλεύει τώρα μία οὐράνια χαρά. Μία χαρὰ ποὺ δὲν ἔχει καμία σχέση μὲ τὶς χαρὲς ποὺ γνώρισε ἀπὸ τὴν σαρκικὴ ἀκολασία. Τὸ ἄρρωστο καὶ ταραγμένο ἀπὸ τὴν ἁμαρτία αἷμα της, γαληνεύει μὲ τὴν θεϊκὴ ἐπέμβαση, ὅπως ἡ θάλασσα τῆς Τιβεριάδος. Τὸ ἴδιο, δηλαδή, ποὺ συνέβη καὶ μὲ τὴν Ὁσία Μαρία τὴν Αἰγυπτία, ποὺ ὅταν ἄναβε μέσα της ἡ ἐπιθυμία, ἔριχνε τὸν ἑαυτό της εἰς τὴν γῆν, ἔλουζε μὲ δάκρυα τὸ ἔδαφος καὶ δὲν σηκωνόταν ἕως ὅτου διεπίστωνε ὅτι τὸ γλυκὺ φῶς τοῦ Χριστοῦ περιέλαμπε τὸν λογισμό της καὶ ἔδιωχνε μακρυὰ τὴν ἁμαρτωλὴ νοσταλγία της.

Ἄλλο χαρακτηριστικὸ παράδειγμα συγκλονιστικῆς μεταστροφῆς «ἐλέῳ πένθους», εἶναι ὁ ἱερὸς Αὐγουστῖνος. Ὁ ἐπίσκοπος Ἰππῶνος ἔχει μείνει γνωστὸς στὴν ἐκκλησιαστικὴ ἱστορία καὶ ὡς «υἱὸς τῶν δακρύων», γιατὶ τὰ δάκρυα τῆς μητέρας του Μόνικας τὸν ἀναγέννησαν πνευματικά, ἀλλὰ κυρίως διότι ὁ ἴδιος φλεγόμενος ἀπὸ θεῖο ἔρωτα καὶ κυριευμένος ἀπὸ ὑπερβάλλουσα ἀγάπη γιὰ τὸν Χριστό, ἐπέδειξε τέτοια μετάνοια καὶ ἐξομολογητικὴ διάθεση, (βλ. τὶς «Ἐξομολογήσεις του»), τόσην συντριβήν, ποὺ ἂν δὲν ὑπερβάλλουμε, μπορεῖ νὰ συγκριθῇ μὲ τὸ ἀπόλυτο πρότυπο μετανοίας καὶ πένθους, τὸν προφήτη Δαβίδ. Πάντως, ὅπως καὶ νὰ ἔχῃ, συγκαταλέγεται σὲ αὐτοὺς ποὺ ἐπέδειξαν παροιμιώδη μετάνοια.

Καὶ κάτι ἄλλο πολὺ σημαντικό. Ἐκεῖνος ὁ ὁποῖος κλαίει νυχθημερὸν μὲ ἀναφιλητὰ καὶ ἀναστεναγμούς, ἔχει κατὰ νοῦν τὸν σπαραξικάρδιον θρῆνον τῆς Θεοτόκου μπροστὰ εἰς τὸν Σταυρόν. Θεωρεῖ τὸν ἑαυτό του ὑπεύθυνον γιὰ τὴν ἀβάσταχτην ὀδύνην τῆς Παρθένου, διότι ἔχει βαθιὰ συναίσθηση πὼς μὲ τὶς ἁμαρτίες του ἐσταύρωσε τὸν Χριστὸν καὶ πλήγωσε βαθιὰ τὴν μητρική της καρδιά.

Μὲ τὸ δάκρυ του κηδεύει μετὰ τοῦ Νικοδήμου τὸν πονεμένον καὶ ἀκοίμητον νεκρόν, πονώντας καὶ πενθώντας μαζὶ μὲ τὸν Ἰωσὴφ ἀπὸ τὴν Ἀριμαθαία, γιατὶ ἀδιαφόρησε στὸν θάνατο τοῦ Χριστοῦ, ποὺ ἐπέφερεν συνηθροισμένη ἡ τῶν παθῶν του «κουστωδία». Καὶ πάλι κλαίγοντας ὑποδέχεται τὸ ξέσπασμα χαρᾶς τῶν μαθητῶν, ποὺ «ἐχάρησαν» χαρὰν μεγάλην, «ἰδόντες τὸν Κύριον»44. Τὰ δάκρυά του αὐτὰ εἶναι ὄντως θεάρεστα, πηγαῖες καὶ αὐθόρμητες σταγόνες ἀληθείας, ἀποστάγματα καὶ ξεσπάσματα τῆς πονεμένης ψυχῆς.

Ὑπάρχουν ὅμως καὶ τὰ νόθα, τὰ ψεύτικα δάκρυα, ποὺ στεροῦνται κάθε ἐνεργείας στὴ σωτηρία τοῦ χριστιανοῦ. Εἶναι τὰ δάκρυα τῆς κενοδοξίας καὶ τῆς ὑπερηφανείας, τοῦ μίσους καὶ τῆς ἀκολασίας, τῶν ἁμαρτωλῶν ἀπολαύσεων καὶ τῶν πειρασμῶν εἰς τὴν ζωήν.

Ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος μᾶς συμβουλεύει ὡς ἑξῆς: «Σκέψου μήπως δακρύζεις, γιατὶ νομίζεις ὅτι εἶσαι καλὸς καὶ φιλόθεος καὶ ἐπαινεῖσαι κρυφίως ἐν τῇ διανοίᾳ σου… ἢ κατακρίνεις τοὺς ἄλλους ὡς μὴ κλαίοντας καὶ νομίζεις ὅτι δὲν σοῦ ἤλθαν ἀπὸ τὴν χάρη τοῦ Θεοῦ τὰ δάκρυα, ἀλλὰ ἀπὸ τὴν προκοπὴ καὶ τὴν ἁγιωσύνη σου. Συλλογίσου μήπως κλαῖς καὶ ἔπειτα δὲν ἀφήνεις τὶς πονηρές σου πράξεις καὶ δὲν ἔχεις ὑπομονὴ εἰς τοὺς πειρασμούς, ἢ παρακαλεῖς νὰ πάθουν κακὸ οἱ ἐχθροί σου. Τότε, ἂν ὅλα αὐτὰ συμβαίνουν, γνώριζε ὅτι ἐκεῖνα εἶναι δάκρυα δαιμονιώδους ὑπερηφανείας».

Ἐὰν λοιπὸν πενθοῦμε μετὰ κενοδοξίας καὶ ἐγωϊσμοῦ, καλὸν εἶναι νὰ γνωρίζουμε ὅτι Ἐκεῖνος ποὺ «ἀνέωξεν θύρας οὐρανοῦ»45, εὔκολα τὶς κλείνει καὶ μεταστρέφει τὴν «θάλασσαν» τῶν δακρύων μας σὲ ξερὴ καὶ ἄγονη ἔρημο. Ἂν ὁ Θεὸς δεῖ κάποιον ἄνθρωπον νὰ καυχᾶται ἐπειδὴ ἔχει δάκρυα καὶ νὰ νομίζῃ ὅτι κατόρθωσε κάτι μεγάλο, τοῦ ἀφαιρεῖ τὰ δάκρυα καὶ στὸ ἑξῆς ἡ καρδιά του μένει σκληρὴ καὶ δὲν σώζεται.

Μακάριος εἶναι ἐκεῖνος ποὺ δὲν ἔχει ἀνάγκη ἀπὸ τὸ πένθος. Ὁ Θεὸς εὐχαριστεῖται ὄχι νὰ μᾶς βλέπῃ νὰ βασανιζόμαστε καὶ νὰ κλαῖμε, ἀλλὰ νὰ χαιρόμαστε καὶ νὰ ἀγάλλουμε ἐσωτερικά· ὅπως ὑπογραμμίζει ἐν προκειμένῳ καὶ ὁ Σιναΐτης Ἅγιος: «θανάτωσε τὴν ἁμαρτία καὶ τότε θὰ εἶναι περιττὰ τὰ δάκρυα τῆς ὀδύνης εἰς τοὺς ὀφθαλμούς σου. Διότι ὅπου δὲν ὑπάρχει πληγή, ἐκεῖ δὲν χρειάζεται καὶ νυστέρι». Ἐὰν δὲν εἴμαστε πληγωμένοι ἀπὸ τὴν ἁμαρτία, δὲν θὰ χρειασθῇ νὰ πονέσουμε καὶ νὰ κλαύσουμε προκειμένου νὰ θεραπεύσουμε τὶς πληγές.

Ὅταν λοιπὸν τὸ δάκρυ δὲν λέει νὰ κοπάσῃ, ὅταν τὰ μάτια δὲν μποροῦν νὰ παραμείνουν στεγνά, ἂς φέρουμε στὴ μνήμη τὴν ἡμέρα τοῦ θανάτου μας. Μήπως πλησιάζει ἡ ἡμέρα ἐκείνη, μήπως ἔρχεται τὸ τέλος μας καὶ ὁ Θεὸς ἄνοιξε τὶς βρύσες τοῦ οὐρανοῦ καὶ μᾶς στέλνει τόσα δάκρυα; Ἀκόμη ὅμως καὶ ἂν δὲν ἔχουμε κατάνυξη, ἂς μὴν τὸ βάλουμε κάτω. Ἂς παρακαλέσουμε τὸν Χριστὸν νὰ μᾶς στείλῃ τὴν χάριν του καὶ τουλάχιστον ἂς στεναχωρηθοῦμε γιὰ τὸ γεγονὸς ὅτι δὲν ἔχουμε πένθος. Ἂς πενθήσουμε γιὰ τὴν ἀνυπαρξία του.

Οἱ πατέρες τῆς Ἐκκλησίας μας, γιὰ νὰ μᾶς βοηθήσουν, συμβουλεύουν νὰ μπολιάζουμε τὰ δάκρυα. Ἐάν, ἐπὶ παραδείγματι, κλαῖμε γιατὶ μᾶς ἀδίκησε κάποιος ἢ γιατὶ ἀκόμη δὲν ἔχουμε ἀποκτήσει αὐτὸ ποὺ ἐπιθυμοῦμε, τότε ἂς κοιτάξουμε κατάματα τὸν Χριστὸν καὶ τὴν Παναγία, τὶς εἰκόνες τῶν ἁγίων, γιὰ νὰ διαπιστώσουμε στὸ πρόσωπό τους τὸ παράπονο – γιατὶ πενθοῦμε γιὰ τὰ λάθος πράγματα – ἀλλὰ καὶ τὴν συμπόνια, ἐπειδὴ ὑποφέρουμε. Ἴσως τότε νὰ κατανυχθοῦμε, σκεπτόμενοι ὅτι δὲν κλαῖμε γιὰ τὸν Χριστὸ καὶ τὴν Παναγία, ποὺ τόσο μᾶς ἀγαποῦν καὶ μᾶς νοιάζονται, ἀλλὰ γιὰ πράγματα ποὺ στὸ τέλος καταισχύνουν ἐκεῖνον ποὺ θὰ δώσει τὴν καρδιά του εἰς αὐτά.

Εἰδικώτερα οἱ μοναχοὶ καὶ οἱ κληρικοὶ ποὺ φοροὺν τὸ μαῦρο τοῦτο ἔνδυμα, τὸ ράσο, γιὰ νὰ τοὺς ὑπενθυμίζει ὅτι ἂν καὶ εἶναι ἐκ τοῦ κόσμου, ἡ ἀποστολή τους εἶναι νὰ πενθοῦν ἰσόβια. Φαντασθεῖτε νὰ φοροῦσαν
ὅ ,τι καὶ οἱ κοσμικοί. Δὲν θὰ ξεχώριζαν σὲ τίποτα ἀπ’ αὐτούς. Ὁ ρασοφόρος ὅμως εἶναι δακτυλοδεικτούμενος καὶ πρέπει νὰ ἀποτελῇ γιὰ ὅλους πρότυπο ἐναρέτου ζωῆς καὶ πολιτείας.

Μποροῦμε κάλλιστα νὰ παραδειγματιζόμαστε ἀπὸ τοὺς ἀνθρώπους ποὺ πενθοῦν, ὅταν χάνουν κάποιο ἀγαπημένο τους πρόσωπο. Ἐκεῖνες τὶς στιγμές, ὅλες οἱ χαρὲς τοῦ κόσμου δὲν μποροῦν νὰ γιατρέψουν τὸν πόνον αὐτῶν τῶν ἀνθρώπων. Συντετριμμένοι καθὼς εἶναι, δὲν ἔχουν διάθεση νὰ ἁμαρτήσουν, νὰ θυμώσουν, νὰ ἀντεκδικήσουν. Βουβοὶ καὶ ἄλαλοι, κατακεραυνωμένοι ψυχικά, ζοῦν τὴν ἀπόλυτη σιωπή. Τὴν περίοδο ποὺ ἡ καρδιά τους πονᾷ, ζοῦν μὲ ἐγκράτεια – δὲν ἔχουν ὄρεξη νὰ φᾶνε, καθὼς “δὲν κατεβαίνει τίποτα κάτω” – μὲ ταπεινοφροσύνη καὶ συνοχή.
Αἰσθάνονται, ἔστω καὶ γιὰ λίγο τὴν ματαιότητα τῶν πάντων. (Συνεχίζεται)

41) Ψαλμ. 131, 5.

42) Ἰωάννου Χρυσοστόμου, ὁμιλία β΄, εἰς τὸν Ν΄ ψαλμόν.

43) Ἰωάν. η΄, 7.

44) Ἰωάν. κ΄, 20-21.

45) Ψαλμ. οζ΄, 23.

ΤΟ ΑΠΙΝΕΜΟ ΛΙΜΑΝΙ

«Λιμήν ημίν γενού θαλαττεύουσι»

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

Κάνοντας πολλές φορές στην ζωή μας μία θεώρηση του τί μας έχει συμβεί, αναπολώντας το παρελθόν και φανταζόμενοι το μέλλον, βλέπουμε την ύπαρξή μας σαν πλοίο να ταξιδεύει στην θάλασσα της ζωής. Και η θάλασσα αυτή πιότερο δείχνει τρικυμισμένη παρά γαληνιώσα. Ο Ιωσήφ ο υμνογράφος, ο οποίος έγραψε τον κανόνα που ψάλλουμε πριν από τους Χαιρετισμούς, υπογραμμίζει πολύ εύστοχα: «Λιμήν ημίν γενού θαλαττεύουσι» = Ας γίνεις λιμάνι (Θεοτόκε) για όσους βρίσκονται στην θάλασσα. Και πως μπορεί κάποιος να γίνει κάτι για κάποιον; Μόνο όταν έχει περάσει ανάλογα βιώματα. Και η Παναγία μας δεν εξαιρέθηκε ποτέ, αλλά το αντίθετο. Στην ζωή της δοκίμασε μεγάλες θλίψεις και ένιωσε βαθύτατους πόνους...

ΚΥΡΙΩΣ ΘΕΜΑ

Α) ΟΙ ΕΜΠΕΙΡΙΕΣ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ

* Γνωρίζουμε όλοι την επίγεια πορεία της Παναγίας μας. Μέσα στις θλίψεις και στις δοκιμασίες καθημερινά. Στην φτώχεια με τον Ιωσήφ, αφού δεν υπήρχαν ούτε τα στοιχειώδη για την γέννα του Κυρίου, στο κυνήγι του Ηρώδη και την προσφυγιά και εξορία στην Αίγυπτο. «Σιωπηλά» ακολουθούσε το θέλημα του Θεού για να μεγαλώσει με ασφάλεια τον Σαρκωθέντα Λόγο.

* Αλλά και μπροστά στον πρεσβύτη Συμεών, όπου η Παναγία μας έφερε τον Ιησού, άκουσε την προφητεία να βγαίνει από τα χείλη του λευκασμένου Λειτουργού: «Ρομφαία θα διαπεράσει την ύπαρξή Σου». Τις προφητικές αυτές ρήσεις με συγκατάβαση, ταπείνωση και υποταγή στο θέλημα του ουρανού αποδέχθηκε η Θεοτόκος και εδώ είναι το μεγαλείο Της και η προσφορά Της.

* Καθημερινά άκουγε το Μεσσιανικό κήρυγμα του Θεανθρώπου. Έβλεπε τις σκευωρίες και τις άοκνες προσπάθειες των Ιουδαίων να τον παγιδέψουν. Τα σκάνδαλα και τις συκοφαντίες, τις διώξεις και τους εξευτελισμούς προς το Πρόσωπό Του. Πονούσε η Παναγία. Ένιωθε την θλίψη να ξεχειλίζει στην ύπαρξή της και συγχρόνως αναλογιζόταν την φιλανθρωπία και το μέγεθος της αγάπης του Θεού προς τον άνθρωπο.

* Αποκορύφωμα η Σταυρική Θυσία. Την Μεγάλη Πέμπτη ένα τροπάριο στέκεται στην θλίψη της Παναγίας. Ο υμνωδός αντιγράφει κυριολεκτικά την σκηνή που η Μητέρα του Ιησού αντικρίζει το Πάθος του Υιού Της: «οίμοι, Θείον τέκνον, οίμοι, το φως του κόσμου! Τί έδυς εξ οφθαλμών μου (πως δύεις μπροστά στα μάτια μου), ο Αμνός του Θεού» (τροπάριο Μεγ. Εβδ.). «Γλαφυρή» η εικόνα φτάνει και σε μας και «ακροθιγώς» συμμετέχουμε στην οδυνηρή εμπειρία της απλής κόρης της Ναζαρέτ.

Β) ΛΙΜΑΝΙ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΤΑΞΙΔΕΜΕΝΟΥΣ

* Οι Πατέρες θεολογούν και διατείνονται, σχετικά με την Αγιότητα της Θεοτόκου, πως ως εκλεκτή και ενάρετη η ψυχή της είλκυσε τον Δημιουργό, ώστε να γίνει το εκλεκτό σκεύος για να σαρκωθεί το β΄ Πρόσωπο της Αγ. Τριάδος. Παράλληλα, ο πόνος και η οδυνηρή της εμπειρία, την καταξίωσαν στις ορθόδοξες συνειδήσεις σαν το «λιμάνι» και το «καταφύγιο» για τους πονεμένους και μη έχοντας ελπίδα.

* Απορούμε πολλές φορές για τα όσα περνάμε και για όσα επιτρέπει ο Θεός. Έρχεται ώρα που οι επίπονες και οδυνηρές εμπειρίες γίνονται πολύτιμο όπλο για να καταλάβουμε αυτούς που περνούν ανάλογες δυσκολίες κοντά μας. Φανταστείτε δάσκαλο, πνευματικό, γονιό χωρίς εμπειρίες. Φανταστείτε το αποτέλεσμα της «μαθητείας» σε ανθρώπους με ευθύνη, αξιώματα, αλλά χωρίς αξία και πείρα...

* Και αν αυτό που λαμβάνουμε, ως παρηγορία από την Θεοτόκο, είναι τόσο πολύτιμο, φανταστείτε ξανά πόσο μπορούμε και εμείς να γίνουμε «λιμάνι» για τους συνανθρώπους μας. Να προσφέρουμε λόγο παρηγοριάς, ελπίδας σε ανθρώπους που βρίσκονται σε «τρικυμία». Αυτή η αρετή που «κρύβει» την αγάπη μετράει περισσότερο από τις νηστείες και τους σταυρούς και τα κομποσχοίνια.

* Γι’αυτό και τα «ναυάγια της ζωής», που όχι μόνο δεν άντεξαν στην τρικυμία αλλά επιπλέον τσακίστηκαν πάνω στα βράχια, ο Χριστός τα αγαπάει πιο πολύ. Και χαρά γίνεται στον Ουρανό γι’αυτούς και αφήνει τα 99 και κυνηγάει το 1. Παίρνει «ρίσκο» ο Κύριος έναντι των άλλων προβάτων και διακινδυνεύει για το ένα. Αυτό το «λιμάνι» το βρίσκουμε να το βαστάζει η Παναγία στην αγκαλιά Της και κατά συνέπεια και Εκείνη «αντλεί» από Αυτόν την ανάλογη ιδιότητα.

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Έχουμε λοιπόν Μητέρα που γνωρίζει. Και αισθανόμενοι αυτό, πλαισιώνουμε με λαχτάρα τους Χαιρετισμούς κάθε Παρασκευή. Η Εκκλησία «απολαμβάνει» τις αρετές και το μεγαλείο της Θεοτόκου. Της Γυναίκας που γίνεται λιμάνι για κάθε άνθρωπο, για κάθε ύπαρξη που θαλασσοδέρνετε στα σκοτεινά και αφιλόξενα πέλαγα της ζωής. Και Εκείνη ανάπτει «φάρο» προσανατολισμού και ελπίδας, λύτρωσης και σωτηρίας εκ της ματαιότητος του «κόσμου».

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΣΤΑΥΡΟΠΡΟΣΚΥΝΗΣΕΩΣ

Θεοφιλεστάτου Ἐπισκόπου Πέτρας κ. Δαβίδ

Ἡ κατὰ κόσμον λύπη πολλὰ τὰ δεινὰ καὶ τὶς συμφορὲς ἐπιφέρει, καθὼς αὐτὸς ποὺ στενοχωρεῖται γιὰ κάτι μάταιο, ὅταν δὲν τὸ κατορθώνει ὀργίζεται, μνησικακεῖ καὶ εἶναι ἔτοιμος νὰ κάνῃ τὰ πάντα γιὰ νὰ πετύχῃ τὸ στόχον του καὶ νὰ ἄρει ἀπὸ τὴν μέση τὴν στενοχώρια του. Μάλιστα μπορεῖ νὰ ὁδηγηθῇ ἀκόμη καὶ σὲ φόνο, ἢ χειρότερα στὴν ἀφαίρεση τῆς ἰδίας του τῆς ζωῆς. Πόσοι ἄνθρωποι ἐπὶ παραδείγματι δὲν αὐτοκτόνησαν ὕστερα ἀπὸ μίαν ἐρωτικὴν ἀπογοήτευση, ἢ ἐπειδὴ ἔπαιξαν εἰς τὸ καζῖνο καὶ ἔχασαν ὅλην τους τὴν περιουσία; Ἡ λύπη ὅμως ποὺ κατὰ κάποιον τρόπο φαίνεται νὰ ἔχῃ σχέση μὲ τὸν Θεόν, ὅταν εἶναι ἄμετρη καὶ δὲν γίνεται κατὰ πῶς θέλει ὁ Θεός, τότε ὁδηγεῖ εἰς τὴν ἀπόγνωση.

Χαρακτηριστικὸ εἶναι τὸ παράδειγμα τοῦ Ἰούδα, ὁ ὁποῖος παραδομένος στὸ πνεῦμα τῆς λύπης μετὰ τὴν προδοσία τοῦ Δεσπότου δὲν ἄντεξε, καὶ «μεταμεληθεὶς ἀπέστρεψε τὰ τριάκοντα ἀργύρια… λέγων· ἥμαρτον παραδοὺς αἷμα ἀθῷον… καὶ ἀπελθὼν ἀπήγξατο»27. Ὁδηγήθηκε ἐν τέλει εἰς τὴν αὐτοχειρίαν καὶ ἐκρεμάσθη. Ὡσαύτως καὶ ὁ Κάϊν, ἀφοῦ ἐφόνευσε τὸν ἀδελφόν του, μπορεῖ νὰ μὴν αὐτοκτόνησε ὅπως ὁ Ἰούδας, δὲν ἡσύχασε ὅμως ὅπως τοῦ ζήτησε ὁ Θεός, ἀλλὰ γεμάτος ἀπὸ ταραχὴ καὶ ἀπελπισία ἐγκατέλειψε τὴν πατρικήν του ἐστία καὶ ἀποξενώθηκε ἀπὸ τὸν Δημιουργό του.

Αὐτὰ εἶναι τὰ ἀποτελέσματα τῆς ἄμετρης λύπης τοῦ κόσμου, ποὺ ἐν τέλει προξενεῖ τὴν ἀπόγνωσιν. Διὰ τοῦτο καὶ ὁ Ἅγιος Ἰάκωβος ὁ Ἀδελφόθεος μᾶς προτρέπει νὰ λυπούμεθα θεαρέστως καὶ ὄχι κοσμικῶς, ὄχι δηλαδὴ σύμφωνα πρὸς ἐκείνους ποὺ διακατέχονται ἀπὸ τὸ κοσμικὸ φρόνημα. «Ταλαιπωρήσατε καὶ πενθήσατε καὶ κλαύσατε· ὁ γέλως ὑμῶν εἰς πένθος μεταστραφήτω καὶ ἡ χαρὰ εἰς κατήφειαν»28.

ΚΥΡΙΑΚΗ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΤΟΥ ΠΑΛΑΜΑ

Θεοφιλεστάτου Ἐπισκόπου Πέτρας κ. Δαβίδ

Κατὰ μυστηριώδη τρόπο ὁ πόνος τῆς ψυχῆς, ποὺ εἶναι ἄϋλο βίωμα τοῦ ἔσῳ ἀνθρώπου, μετατρέπεται σε δάκρυ ποὺ ἔχει ὑγρή, ὑλικὴ σύσταση καὶ ἀναπαύει ἀπὸ τὸν πόνο, σβήνοντας τὴν ἁμαρτία, ἀλλὰ καὶ τὸ αἰώνιο πῦρ τῆς κολάσεως. Γίνεται αὐτὸ ποὺ λέγει ὁ Χριστός, ὅτι: «ὁ πιστεύων εἰς ἐμέ… ποταμοὶ ἐκ τῆς κοιλίας αὐτοῦ ρεύσουσιν ὕδατος ζῶντος»17. Βεβαίως τὸ δάκρυ, αὐτὸ καθ’ ἑαυτό, μπορεῖ νὰ μὴν εἶναι ὕδωρ ζῶν ἁλλόμενον εἰς ζωὴν αἰώνιον· ὅταν ὅμως κυλᾷ κατὰ Θεόν, τότε ὁπλίζεται μὲ τὴν θείαν Χάριν καὶ ἔχει μέσα του τὸ ὕδωρ τὸ ζῶν καὶ αἰώνιον. Ρέει ἀδιακόπως, τρέχει ἀπὸ τὴν καρδιά ὡς καταρράκτης ποὺ συνοδεύεται ἀπὸ τοὺς ἐκ βάθους στεναγμούς, τὴν φωνὴν τῶν καταρρακτῶν. Τότε πραγματικὰ μπορεῖ νὰ νιώσῃ ἐκεῖνος ποὺ πενθεῖ ὅτι «ἡ γῆ ἐσείσθη», ἡ γῆ τῆς καρδίας του δηλαδή καὶ ὁλοκλήρου τῆς ὑπάρξεώς του, συνεκλονίσθη ἀπὸ τὸν ἐσώτερον σεισμὸν τοῦ πένθους καὶ τῶν δακρύων. «Καὶ γὰρ οἱ οὐρανοὶ ἔσταξαν ἀπὸ προσώπου τοῦ Θεοῦ τοῦ Σινᾶ».

Ὅταν ἡ καρδιὰ γευθεῖ τὴν θείαν χάριν, ὅταν δεῖ – ἔστω καὶ δι’ ἐσόπτρου – τὸ πρόσωπον τοῦ Θεοῦ, τότε οἱ οὐρανοὶ ἀνοίγουν καὶ στάζουν τὴν βροχὴ τῶν εὐεργετικῶν δακρύων τῆς εὐλογημένης χαρμολύπης. Ἀλλ’ ὅμως εἶναι ἀκόμη ἀρχὴ καὶ ἡ καρδιὰ μένει περισσότερον ἀπαρηγόρητη ἀπὸ ποτέ, σείεται, συγκλονίζεται, γιατὶ ἐνώπιον τῆς ἀβύσσου τῆς εὐσπλαγχνίας καὶ καθαρότητος τοῦ Θεοῦ, ποὺ μόλις τὴν ἐπεσκέφθη, δὲν ἔχει νὰ ἐπιδείξῃ τίποτε ἄλλο, παρὰ μίαν ἄβυσσο ἁμαρτίας καὶ ἀκαθαρσίας. Εἶναι δὲ τέτοια ἡ ὀδύνη ἀπὸ τὴν συναίσθησιν τῆς ἁμαρτίας, ὥστε κύματα θλίψεως κατακλύζουν τὴν ψυχὴ καὶ τὴν βυθίζουν «εἰς ἰλὺν βυθοῦ», ὅπου «οὐκ ἔστιν ὑπόστασις»· «εἰς τὰ βάθη τῆς θαλάσσης»18, εἰς τὴν λάσπη καὶ τὸν βοῦρκο τῶν ὠκεανῶν· εἰκόνα ποὺ δεικνύει τὸ πῶς βιώνει αὐτὸς ποὺ πενθεῖ τὴν οὐτιδανότητά του, διότι ἐλύπησε καὶ ἐσταύρωσε τὸν Δεσπότην Χριστὸν μὲ τὶς ἁμαρτίες του.

Ο ΑΟΡΑΤΟΣ ΕΧΘΡΟΣ

«Χαίρε αοράτων εχθρών αμυντήριον»

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

Η προσπάθεια του υμνογράφου σ’ αυτό το ποίημα των Χαιρετισμών είναι να φανερώσει τη δόξα της Θεοτόκου, την συμβολή της στην σωτηρία του γένους των ανθρώπων, τη δύναμη της την ευεργετική για όλους τους πιστούς. Ο ποιητής την ονομάζει «αοράτων εχθρών αμυντήριον». Φυσικά η κατάσταση να έχουμε εχθρούς δεν είναι καθόλου ευχάριστη. Αλλά αν τουλάχιστον είναι φανεροί, λαμβάνουμε μέτρα και καταστρώνουμε σχέδια, μια στρατηγική αντιμετώπισης. Το δύσκολο είναι να είναι κρυμμένοι – καμουφλαρισμένοι, αόρατοι με λίγα λόγια και να επιδιώκουν να αξιοποιούν το πλεονέκτημα του αιφνιδιασμού, ορμώντας μέσα από την «ανυπαρξία» κατά του αντιπάλου. Η Θεοτόκος όμως είναι «το πνευματικό τείχος» για τους αόρατους εχθρούς. Ας το δούμε...

ΚΥΡΙΩΣ ΘΕΜΑ

Α) Η ΥΠΑΡΞΗ ΤΟΥ ΔΙΑΒΟΛΟΥ

* Μιλώντας λοιπόν για «αόρατον εχθρόν», δεν αναφερόμαστε σε ύπουλους εχθρούς που επιβουλεύονται απλώς την σωματική μας ακεραιότητα και ασφάλεια, ούτε για ενέργειες που γίνονται με υλικά μέσα και όπλα. Η Παναγία μας, είναι η ισχυρά παρεμβολή εναντίον των πονηρών πνευμάτων και των μέσων τους που απειλούν την ψυχή μας και επιβουλεύονται την σωτηρία μας.

* Εδώ μιλούμε λοιπόν για τον διάβολο. Τον μεγάλο εχθρό του Θεού, ο οποίος από άγγελος έγινε σκοτεινή δύναμη εξαιτίας της πνευματικής του πτώσεως. «Εθεώρουν τον Σατανάν ως αστραπήν εκ του ουρανού πεσόντα» (Λουκ. ι΄, 18). Εχθρός αόρατος, πονηρός, ύπουλος. Αρκετοί πιστεύουν στον αιώνα αυτό της προόδου (;) ότι ο διάβολος, δεν υπάρχει, είναι εφεύρημα των παπάδων, απλά μ’ αυτήν την λέξη προσωποποιείται η έννοια και η αρνητική ενέργεια του κακού.

* Αλλά αυτή είναι η επιτυχία ενός εχθρού… Να κρύβεται, τόσο καλά, ώστε να μην γίνεται αντιληπτός και να κατασπαράζει με επιτυχία τα θύματα του. Μεγάλη πλάνη των αμυνομένων. Ο Κύριός μας ήρθε στον κόσμο «ίνα λύση τα έργα του διαβόλου» (Α΄ Ιωάν. γ΄ 8), ενώ αλλού ο Απ. Παύλος θα υπογραμμίσει: «Ουκ έστιν ημίν η πάλη προς αίμα και σάρκα, αλλά προς τας αρχάς και εξουσίας, προς τους κοσμοκράτορας του σκότους του αιώνος τούτου, προς τα πνευματικά της πονηρίας...» (Εφεσ. στ΄, 12).

Β) Η ΠΑΛΗ ΤΩΝ ΠΙΣΤΩΝ

* Έτσι λοιπόν σε κάθε καλή σκέψη έρχεται η αντίθετη να μας αλλοιώσει. Σε κάθε αγαθή πράξη επέρχεται μία προσβολή από τον «αρχηγό» του κακού για να μην πραγματοποιηθεί. Αυτό μπορεί ο καθένας να το βεβαιώσει από ιδικήν του πείρα.

* Η Παναγία μας, ως «Υπέρμαχος Στρατηγός», αναλαμβάνει κύριο ρόλο στην υπεράσπιση του χριστιανού. Γεννά τον Κύριό μας, ο οποίος με τη διδασκαλία του καταργεί την «εξουσία του Σατανά» (Πράξ. κστ΄, 18) και μας χορηγεί τα όπλα του, τα Άγια Μυστήρια, για να παλεύουμε με πιθανότητες μεγάλες ως προς την νίκη.

* Όμως εκεί που η Παναγία προσφέρει μεγάλη βοήθεια είναι όταν οι χριστιανοί την επικαλούνται μέσα από τις ωραιότατες προσευχές που έχει ορίσει η εκκλησία μας. Οι Χαιρετισμοί, οι αγαπημένες παρακλήσεις δεν λείπουν ποτέ από το στόμα του πιστού. Γνωρίζει ότι εκτός από τον διάβολο ο άνθρωπος παλεύει τον εσωτερικό αόρατο κόσμο του. Τις επιθυμίες και τις κλίσεις, τις ροπές που η ανθρώπινη φύση συγκεντρώνει. Τότε η Παναγία γίνεται «αμυντήριον» για να ανέλθει ο άνθρωπος λίγο υψηλότερα από τον πηλό με τον οποίο έχει πλασθεί.

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Η εκκλησία εκ μέρους του Τριαδικού Θεού μας παρέχει τα πνευματικά όπλα για να νικούμε τις επιβουλές ορατών και αοράτων εχθρών. Αρκεί να μην υπάρχει η αδιαφορία από το δικό μας μέρος. Η αδιαφορία είναι πιστεύω ο μεγαλύτερος εχθρός. Πωρώνει και κοιμίζει τον άνθρωπο στις απολαύσεις και την ύλη. Η Μ. Τεσσαρακοστή μας καλεί σε επαγρύπνηση και ενδιαφέρον για την σωτηρία μας. Να ψάξουμε λίγο τον άνθρωπο και την ανθρωπιά μέσα μας. Μας το συνιστά με αγάπη και η κεχαριτωμένη κόρη της Ναζαρέτ… ο άνθρωπος που έγινε γέφυρα για να κατέβει ο Θεός στην γη μας.

Θεοφιλεστάτου Ἐπισκόπου Πέτρας κ. Δαβίδ

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ

Πένθος σύμφωνα μὲ τὸν Ἅγιον Ἰωάννην τῆς Κλίμακος, «σημαίνει συνεχὴς καὶ μονιμοποιημένη κατάστασις πόνου καὶ ὀδύνης, σὲ μία φλογισμένη ἀπὸ θεϊκὴ ἀγάπη ψυχή»6. Πρέπει νὰ ἀγαπᾷ κανεὶς πολὺ τὸν Θεόν, νὰ φλέγεται ἀπὸ τὴν ἀγάπη του ὁλόκληρος, γιὰ νὰ μπορεῖ νὰ πονᾷ γιὰ τὶς ἁμαρτίες του, ποὺ ὡς ἄλλα τείχη αἴσχους τὸν χωρίζουν καὶ τὸν ἀποξενώνουν ἀπὸ τὸν Θεόν. Καὶ ὁ πόνος, ἡ ὀδύνη αὐτὴ γεννᾷ καθημερινὰ ὀδύνη ἐπάνω στὴν ὀδύνη, σὰν γυναίκα «τίκτουσα καὶ ὠδίνουσα». Σὰν τὴν ἔγκυο, δηλαδή, ποὺ κοιλοπονεῖ καὶ ὀδυνᾶται, ἀλλ’ ὅταν γεννᾷ «οὐκέτι μνημονεύει τῆς θλίψεως διὰ τὴν χαρὰν ὅτι ἐγεννήθη ἄνθρωπος εἰς τὸν κόσμον»7. Δὲν μνημονεύει, δὲν ἐνθυμεῖται πλέον τὸν πόνο καὶ τὴν θλίψη ποὺ πέρασε, διότι αἰσθάνεται μεγάλη χαρὰ διὰ τὸ ὅτι ἔφερε τὸ παιδί της εἰς τὸν κόσμο.

Ἔτσι, λοιπόν, ἐκεῖνος ποὺ πενθεῖ ἔχει λύπη ἀρχικά, ὅταν ὅμως τὸν ἐπισκέπτεται ἡ θεία παράκλησις, βλέπει τὸν Κύριον καὶ χαίρεται ἡ καρδιά του, ἀναψύχεται καὶ παρηγορεῖται ἡ ψυχή του, ἀνακουφίζεται ἀπὸ τὸν πόνο καὶ τὰ δάκρυά του, μεταβάλλονται ἀπὸ ἔμπονα (δάκρυα πόνου) σὲ δάκρυα ἀνώδυνα. Ἰσχύει δηλαδὴ καὶ ἐδὼ αὐτὸ ποὺ λέγει ὁ Κύριος εἰς τοὺς μαθητάς Του: «Καὶ ὑμεῖς οὖν λύπην μὲν νῦν ἔχετε· πάλιν δὲ ὄψομαι ὑμᾶς. καὶ χαρήσεται ὑμῶν ἡ καρδία, καὶ τὴν χαρὰν ὑμῶν οὐδεὶς αἴρει ἀφ’ ὑμῶν»8.

Ἡ χαρὰ καὶ ἡ εὐφροσύνη ποὺ προξενοῦν τὰ δάκρυα εἰς τὸν πενθοῦντα εἶναι τόσο δυνατὴ ποὺ μένει ἀνεξίτηλη εἰς τὴν ψυχήν του καὶ κανεὶς δὲν μπορεῖ νὰ τοῦ τὴν ἀφαιρέσει, διότι εἶναι χαρὰ οὐράνια καὶ ὑπερκόσμιος. Συμπληρώνοντας ὁ Σιναΐτης τὸν ὁρισμὸν τοῦ κατὰ Θεὸν πένθους, λέγει ὅτι «αὐτὸ εἶναι ἡ σκυθρωπότης τῆς ψυχῆς, ἡ διάθεσις τῆς πονεμένης καρδίας, ἡ ὁποία δὲν παύει νὰ ζητάει μὲ πάθος ἐκεῖνο γιὰ τὸ ὁποῖο εἶναι διψασμένη. Καὶ ὅσο δὲν τὸ κατορθώνει, τόσο περισσότερο κοπιάζει καὶ τὸ κυνηγᾷ καὶ τρέχει ξοπίσω του μὲ ὀδυνηρὸ κλάμα»9.

Ο ΘΕΟΣ ΣΥΜΜΑΧΟΣ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ

«Άνανδρος ειμί και πως τέξω Υιόν»

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

Πάντοτε ο Χριστιανός αισθάνεται μια οικειότητα με το πρόσωπο της Πανάγνου. Νιώθει ότι η μικρή κόρη Μαριάμ είναι το σημείο σύνδεσης της γης με τον ουρανό. Το μεταξύ Θεού και ανθρώπων, θεϊκού και ανθρώπινου στοιχείου. Απόψε, που η εκκλησία την τοποθετεί στο κέντρο του ναού και της υπάρξεώς μας, καταλαβαίνουμε μυστικά, ότι η Θεοτόκος μιλάει για λίγο με τη δική μας γλώσσα προς τον Θεόν. Δείχνει την «αμφιβολία» της για το πως θα συμβούν όλα τα θαυμαστά που ετοίμασε ο Τριαδικός Θεός στην ύπαρξή της. Σαν και εμάς που προβληματισμένοι βάζουμε «πως», «μήπως» και «αν» στα σχέδια του Θεού...

ΚΥΡΙΩΣ ΘΕΜΑ

Α) Η ΑΜΦΙΒΟΛΙΑ ΣΤΗΝ ΖΩΗ ΜΑΣ

* Η ορθολογιστική αντίληψη της ζωής, οι συνθήκες διαβίωσης, η σημασία των αριθμών δημιουργούν ένα τείχος στον νου, ώστε τα μηνύματα του ουρανού να φαντάζουν ακατόρθωτα. Είναι εξάλλου η απόσταση θείου και ανθρώπινου μεγάλη, γι’ αυτό και η Παναγία «απορεί» με τα λόγια του Αρχαγέλλου. «Πως θα γεννήσω τον Θεόν;».

* Ακούγοντας τη διδασκαλία της εκκλησίας ο σύγχρονος άνθρωπος διαλογίζεται· «πως θα καταφέρω να εφαρμοστούν αυτά στο σήμερα;». «Πως θα νηστέψω;» ή «πως θα εγκρατευτώ;» ή «πως θα μεταλάβω;» ή «πως θα μιλήσω στον εχθρό μου;»... Όλα αυτά που κάθε στιγμή μας απασχολούν μοιάζουν κατ’ αναλογίαν με το δισταγμό της Θεοτόκου μπροστά στο ανυπέρβλητο μεγαλείο του να λέγεσαι… Μητέρα του Θεού!

* Η απάντηση και για μας, αλλά και για την Παναγία μας είναι μία: «Πνεύμα Άγιον επελεύσεται επί σε και δύναμις Υψίστου επισκιάσει σοι» (Λουκ. 1, 35). Που σημαίνει ότι κάθε τι που δείχνει ακατόρθωτο και υψηλό σε βαθμό δυσκολίας αν έχει την Αγία συμμαχία του Αγ. Πνεύματος, του Τριαδικού Θεού τότε μπορεί να πραγματοποιηθεί. Αυτό που παραθεωρεί ο άνθρωπος και που ο Θεός φωνάζει: «άνευ εμού ου δύνασθε ποιείν ουδέν» (Ιω. 15,4).

Β) ΔΟΚΙΜΑΖΩ ΚΑΙ ΚΑΤΕΧΩ ΕΜΠΕΙΡΙΚΑ

* Όλα όσα μας προβληματίζουν στο δρόμο του Χριστού μπορούν να απαντηθούν μέσω εμπειριών, όταν ζούμε όσα λέει η διδασκαλία Του. Δεν μπορείς να ξέρεις τη γεύση ενός γλυκού χωρίς δοκιμή. Γι’ αυτό κάνουμε μία καινούρια αρχή ζώντας σύμφωνα με το θέλημα του Θεού και πλέον εμπειρικά έχουμε τη δυνατότητα να πολεμήσουμε τις τυχόν αμφιβολίες μας.

* Αλλά και η Παναγία μας αυτό έκανε. Είπε ναί στην είδηση του ουρανού και σιγά – σιγά η ζωή της άρχιζε να γεμίζει εμπειρίες πρωτόγνωρες, αλλά και θαυμαστές ενέργειες. Αναζητούσε τον Ιησού στην μεγάλη εορτή της σκηνοπηγίας και τον έβρισκε στο ναό να διδάσκει και να καταπλήσσει τους σοφούς της εποχής, και να της λέει ότι βρίσκεται στο σπίτι του Πατέρα Του. Καταλάβαινε ότι είχε να κάνει με κάτι μοναδικό, ώστε με ιερό δέος να πεί κάτι που η εκκλησία το έκανε καθημερινό της ύμνο: «Μεγαλύνει η ψυχή μου τον Κύριο, ότι εποίησέ μοι μεγαλεία ο δυνατός»!

* Όταν ο Χριστός μπεί στην ζωή του πιστού, μέσα από τα Άγια Μυστήρια, του χορηγεί γνώση, φώτιση, ώστε να απαντάει σε όλες τις αμφιβολίες, τόσο βέβαιος, ώστε να γίνεται κήρυκας και στους διπλανούς του. Βλέπει «μεγαλεία» να συντελούνται στην ύπαρξή του, να ελέγχει τον θυμό, να μην ανταποδίδει την κακία και την αδικία, να δείχνει μεγαλοψυχία και να κάνει πράξεις με προσανατολισμό την ουράνια καταγωγή του.

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Σήμερα λοιπόν, αυτό το κατανυχτικό απόγευμα της Παρασκευής, μέσα στην Αγία μυστηριακή ατμόσφαιρα της Τεσσαρακοστής, σας είδα βιαστικά να μαζεύετε τις όποιες εκκρεμότητες στο σπιτικό σας, να ξεχνάτε τον πονοκέφαλο της δουλειάς και τα όποια προβλήματα. Φτάσατε τρέχοντας μπροστά στην εικόνα της Παναγίας, στην αγκαλιά της εκκλησίας, για να καταθέσετε τα προβλήματα, τα διλήμματά σας και επιπλέον να λάβετε απάντηση στα ερωτήματα και στις αμφιβολίες σας. Εύχομαι τούτο να σας το έδωσε απόψε η «Κεχαριτωμένη κόρη» η Μαρία, η Μητέρα του Χριστού.

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΤΥΡΙΝΗΣ 

Θεοφιλεστάτου Ἐπισκόπου Πέτρας κ. Δαβίδ

Ἕνας ἀπὸ τοὺς μεγάλους ἁγίους τῆς Ἐκκλησίας μας εἶναι ἀναμφιβόλως καὶ ὁ ὅσιος καὶ θεοφόρος πατὴρ ἡμῶν Ἰωάννης ὁ Σιναΐτης. Ἕνας περίφημος ἀσκητὴς καὶ νηπτικὸς διδάσκαλος ὁ ὁποῖος εἶναι ἰδιαιτέρως γνωστὸς καὶ ἀγαπητὸς εἰς τοὺς πιστοὺς γιὰ τὸ θαυμάσιο ἔργο του, τὴν «Κλίμακα». Ἕνα σύγγραμμα εἰς τὸ ὁποῖο παρουσιάζονται σὲ τριάντα λόγους ὁρισμένες ἀπὸ τὶς σπουδαιότερες ἀρετὲς καὶ τὰ σοβαρότερα πάθη. Ἡ παρουσίαση γίνεται κατὰ ἀναγωγικὸν τρόπον, δηλαδὴ ἀπὸ τὶς ἀτελέστερες στὶς τελειότερες ἀρετές, ποὺ ἀποτελοῦν τὶς βαθμίδες, τὰ σκαλοπάτια, τῆς «Κλίμακος» τοῦ Ἰωάννου.

Τὸ παρὸν ἄρθρο – λαμβάνοντας ἀφορμὴ ἀπὸ τὴν ἔναρξη τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς – θὰ ἀσχοληθῇ μὲ μία ἀπὸ τὶς ἀρετές αὐτές, τὴν μακαρία χαρμολύπη, ἢ ἄλλως τὸ χαροποιὸν πένθος. Ἡ ἀρετὴ αὐτὴ εἶναι πάντοτε ἐπίκαιρη καὶ ἀναγκαία εἰς τὴν ζωὴν τοῦ ἀνθρώπου καὶ δὲν πρέπει νὰ τὴν συνδέουμε ἀποκλειστικὰ μὲ ὁρισμένην περίοδον τοῦ ἔτους.

Τὸ πένθος κανονικὰ εἶναι κάτι ποὺ πρέπει πάντοτε νὰ συνέχῃ τὸν Χριστιανὸ μέχρις ἐσχάτης του ἀναπνοῆς, διότι δίχως πένθος δὲν νοεῖται μετάνοια καὶ δίχως μετάνοια δὲν ἐπιτυγχάνεται ἡ σωτηρία τοῦ ἀνθρώπου. Δὲν εἶναι δηλαδὴ ἀποκλειστικὰ «σαρακοστιανή» ἀρετή, ἀλλὰ μία ἰσόβια ἀναγκαιότητα καὶ τὸ εἰσιτήριο γιὰ τὴν βασιλεία τῶν οὐρανῶν.

Τί ἐννοοῦμε ὅμως ὅταν λέμε «πένθος»; Εἶναι τὸ κάθε πένθος χρήσιμο γιὰ τὸν Χριστιανό, ἢ ὑπάρχει συγκεκριμένης μορφῆς πένθος ποὺ διαφέρει ἀπὸ τὰ ἄλλα καὶ ἀρμόζει εἰς τὴν ζωὴν ἐκείνου ποὺ ἀγωνίζεται κατὰ Χριστόν; Προκαταβολικῶς πρὶν ἀπ’ ὅλα καὶ προτοῦ ἐξηγήσουμε ἀναλυτικότερα τί εἶναι τὸ χαροποιὸν πένθος, νὰ ἐπισημάνουμε εἰσαγωγικῶς ὅτι αὐτὸ εἶναι συνυφασμένο μὲ τὴν κατάνυξη.

Λόγος εκφωνηθείς επί τη μνήμη του Αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου το 2006 υπό του Ιεροδιακόνου Δαβίδ νυν θεοφιλεστάτου Επισκόπου Πέτρας.

Ηγαπημένε μοι Γέροντα, Μακαριώτατε Αρχιεπίσκοπε Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. κ. Μακάριε!

Σεβασμιώτατοι άγιοι αρχιερείς

Σεβαστοί πρεσβύτεροι και Συνδιάκονοι

Λαέ του Θεού ηγαπημένε.

Αγάλλεται και χαίρει σήμερα η από περάτων έως περάτων της οικουμένης Χριστού Εκκλησία. Ουρανός και γη γίνονται ένα για να μέλψουν άσματα και να χορεύσουν πνευματικά επί τη μνήμη και πανηγύρει του πρώτου μετά τον ένα. Του κορυφαίου μετά τον Ιωάννη Θεολόγου της Εκκλησίας μας. Του ανθρώπου, η θεολογία του οποίου ενέπνευσε την συμπλήρωσιν του συμβόλου της Πίστεως εις την Δευτέραν, αλλά και την διατύπωση του δογματικού Όρου εις την Τετάρτην Οικ. Σύνοδον.

Αγαπητοί μου αδελφοί, ενώπιον των πνευματικών σας οφθαλμών η σεβασμία μορφή του. Στις ακοές της ψυχής σας ο αυτοκρατορικός του λόγος. Αισθάνομαι βαθείαν χαράν, διότι έχω την τιμή να σας παρουσιάσω το καύχημα της Ναζιανζού και καμάρι όλης της Καππαδοκίας, Γρηγόριον τον Μέγαν Θεολόγον. Έναν μακάριον Αρχιεπίσκοπον και δη της Βασιλευούσης των πόλεων, ο οποίος ανήκει στη χορεία των Καππαδοκών πατέρων, μαζί με τους χαρισματικούς αυταδέλφους, Μέγαν Βασίλειον και Γρηγόριον Νύσσης, που σημάδεψαν ανεξίτηλα με την φωτισμένη σκέψη τους την διδασκαλία της Εκκλησίας. Μάλιστα με τον ένα εξ αυτών, τον Ουρανοφάντορα Βασίλειον ανεδείχθησαν σε διαμέσου των αιώνων μνημειώδες παράδειγμα αθανάτου φιλίας, βαθιάς αλληλοεκτιμήσεως και ειλικρινούς σεβασμού.

Ὁμιλία τοῦ Μακαριωτάτου Ἀρχιεπισκόπου Ἀθηνῶν καί πάσης Ἑλλάδος κ. Μακαρίου εἰς τόν Ἱερόν Ναόν Τιμίας Ζώνης.

Για νά ἀκούσετε τήν ὁμιλία πατήστε ἐδώ.

. Κυριακή τῶν τριακοσίων δέκα καί ὀκτώ Θεοφόρων Πατέρων, τῶν ἐν Νικαίᾳ συνελθόντων.

Ἀποκαλυπτική ὁμιλία τοῦ Μακαριωτάτου Ἀρχιεπισκόπου Ἀθηνῶν και πάσης Ἑλλάδος κ.κ. Μακαρίου εἰς τό Ξενοδοχεῖο Τιτάνια κατά τήν ἐκδήλωσιν τοῦ Ἑλληνορθοδόξου Κινήματος Σωτηρίας τήν 16^ην Φεβρουαρίου τοῦ 2014.

ΕΔΩ

Πραγματοποιήθηκε εἰς τόν Ἱερό Ναό τῆς Ἁγίας Ζώνης Περιστερίου ἡ τρίτη κατά σειρά Προσευχητική σύναξις τήν Ε΄ Κυριακή τῶν Νηστειῶν ὑπέρ σωτηρίας τῆς Πατρίδος καί προστασίας τῆς Πίστεως ἡμῶν

Στό τέλος τῆς Ἱερᾶς καί κατανυκτικωτάτης Ἀκολουθίας τῆς Λιτῆς, ὁ Μακαριώτατος ἀνέπτυξε μέ ἐνάργεια τό Θέμα τῆς προγραμματισμένης ὁμιλίας του ΄΄ Μία σύντομος γνωριμία μέ τό Ἰσλάμ΄΄. Ἰδιαιτέρα ἀναφορά ὑπῆρξε ἐκ μέρους τοῦ Μακαριωτάτου στόν προβληματισμό γιατί καί πῶς χάθηκε ὁ χριστιανικός πληθυσμός τῆς μικρᾶς Ἀσίας καί τῆς Ἐγγύς καί Μέσης Ἀνατολῆς. Ἡ συμμετοχή τοῦ ἀκροατηρίου καί τό ἀμείωτο ἐνδιαφέρον ὁδήγησε τόν Μακαριώτατο νά ἀνακοινώσει ὅτι μετά τό Πάσχα θά ὕπάρξει καί νέα ἐπικοινωνία ἐπί τοῦ ἰδίου φλέγοντος θέματος τοῦ Ἰσλάμ καί τίς διαφαινόμενες ἀπειλές ἐπί τοῦ χριστιανικοῦ πληθυσμοῦ τῆς Πατρίδος μας.

Ὁμιλία τοῦ Μακαριωτάτου Ἀρχιεπισκόπου Ἀθηνῶν καί πάσης Ἑλλάδος κ.κ. Μακαρίου εἰς τόν Ἱερό Ναό Ἁγίας Ζώνης Περιστερίου, ἡμέρα τῶν Β΄ Χαιρετισμῶν.

Ἡ ὁμιλία βρίσκεται ΕΔΩ

Ιερό κήρυγμα του Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης
Ελλάδος κ. Μακαρίου εις την Εορτην της Παναγίας της Γοργοϋπηκόου 2011

ΘΕΙΟ ΚΗΡΥΓΜΑ ΤΟΥ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΥ κκ ΜΑΚΑΡΙΟΥ

ΙΕ΄ ΚΥΡΙΑΚΗ ΛΟΥΚΑ (ΖΑΚΧΑΙΟΥ) ΑΓΙΟΥ ΕΥΘΥΜΙΟΥ ΤΟΥ ΜΕΓΑΛΟΥ 2014

Περί Παθών

Ιερά κηρύγματα για τα ανθρώπινα πάθη υπό του Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου Γ.Ο.Χ. Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ.Μακαρίου. 

Συνολικά είναι δεκατέσσερα μαθήματα εδώ έχουμε τα πέντε και συνεχώς προστίθενται και τα υπόλοιπα.